Türkiye'de Hak Temelli Sivil Toplum Örgütleri - STGM - Sivil Toplum ...

122
Alevi-Sünni, üst sınıf-alt sınıf kadınlar arasında son yıllarda iyice öne çıkan gerilimlerin
ortaklaşmayı ve güvene dayalı ağ örgütlenmesini tehlikeye soktuğuna dikkat çekti.
Türkiye’nin tarihsel birikimlerinden kaynaklanan bu sorunların kadın örgütlerine yansımasının
kaçınılmaz olduğu açıktır. Ancak bu durum, aynı zamanda sivil bir hareket
olarak kadın hareketinin bu konulara da tepki ve refleks geliştirmesini gerektirmektedir.
Bazı kadınlar, kadınlık üst kimliğinin temel alınmasının ve ortaklaşma konusunda
belli bir düzeye ulaşıncaya kadar alt kimliklerin geri planda tutulmasının izlenmesi
gereken doğru strateji olduğunu savunurken, bazı kadınlar da farklı kimliklere ilişkin
tartışmanın zamanının geldiğini belirtti. Örneğin, Başkent Kadın Platformu, başörtülü
kadınların varlığının hareket içinde eskiye oranla bir nebze daha kabul gördüğünü,
ancak daha alınması gereken uzun bir yol olduğunu ifade etti. Kendilerini kadın hareketinin
bir bileşeni olarak tanımlayan örgüt, üyelerinin diğer pek çok kadın örgütü
tarafından sırf başörtülü oldukları için dışlanmalarını, hatta başka bazı örgütlerin
başörtülü kadınları “kendi fikri ve iradesi olmayan insanlar” gibi, “başkalarının maşası”
gibi görmesini eleştirmektedir.
Aynı şekilde, Kürt kadın grupları da kadın hareketinde ortaklaşma adına kendi kimliklerinin
silikleştirildiğini, ötekileştirildiklerini ve farklılıklarının görülmediğini belirterek,
pek çok konuda ortaklaşıp işbirliği içinde hareket edebildikleri kadın örgütlerinin
çoğunun, Kürt kadınlarının öznel sorunlarından söz edildiği zaman ciddi bir tutum ve
perspektif değişikliğine gittiklerini belirterek bunu Türkiye’deki genel milliyetçi tutumla
ve Doğu-Batı arasındaki hiyerarşik ilişkiyle bağlantılandırmaktadır. Kürtlerin
yoğun olarak yaşadığı bölgelerde sayıları ve çalışma alanları giderek çoğalan Kürt kadın
grupları, bölgelerinde kadınlara yönelik şiddetin diğer bölgelerle pek çok ortaklığı
bulunmasına karşın, aynı zamanda yaşanan çatışma ortamından dolayı farklılıklar da
barındırdığını, bunun da mutlaka farklı yaklaşım ve politikalar geliştirilmesi ihtiyacını
ve talebini doğurduğunu vurgulamaktadırlar. Bu noktada, harekette bu farklılığı
görmeye ve ortaya çıkan bu yeni ihtiyaç ve taleplerin karşılanmasına gösterilen direncin,
ancak yine farklılıklara ilişkin politik perspektifin geliştirilmesiyle aşılabileceğini
ifade etmektedirler.
LGBTT hakları için mücadele yürüten örgütler de buna yakın bir eleştiriyle, kadın
örgütlerinin heteroseksizme ve farklı cinsel kimliklere ilişkin yeterli duyarlılığı ve
sorgulamayı gösteremediklerini ve kendi örgütlerinde cinsel kimlikleri ortaya çıkaracak
ve yaşatacak zeminler oluşturmadıklarını belirtmektedirler. Kadın hareketinin
son yıllarda eşcinsel oluşumları “bağrına fazlasıyla basarak neredeyse boğduğunu”,