Türkiye'de Hak Temelli Sivil Toplum Örgütleri - STGM - Sivil Toplum ...

320
5.3. HIV Tedavisinde Yaşanan Sorunlar Ve Çözüm Önerileri
HIV/AIDS ilk tanımladığı yıllarda tedavisinin olmaması, daha sonraki yıllarda ise
piyasaya sürülen ilaçların etkin bir tedavi sağlamaması sebebiyle 1996 yılına kadar
ölümcül niteliğini sürdürmüştür. Ancak 1996 yılında piyasaya sürülen ilaçlar sayesinde
günümüzde kronik bir hastalık haline gelmiştir. Öte yandan HIV/AIDS tedavisi
ömür boyu süren, düzenli takip gerektiren ve yüksek maliyetler içeren bir tedavidir.
HIV/AIDS vaka sayıları açısından değerlendirildiğinde ülkemiz düşük epidemili ülkeler
arasında yer almaktadır. Gerek bu nedenle gerekse toplumun tüm kesimlerinde
olduğu gibi tıp alanında da benzer bakış açılarının ve tepkilerin mevcudiyeti nedeniyle
tıbben kronik tedavi mümkün olmasına karşın, HIV tedavisinde halen sorunlar yaşanmaktadır.
Pozitif Yaşam Derneği’nin yayınladığı 2009 yılı hak ihlalleri raporuna göre
de tıbbi özen gösterilmesi ihlali tüm hak ihlallerinde 5. sırada yer almaktadır. Derneğin
önceki yıl yayımlanan raporlarında da değerlendirdiği gibi yaşam hakkı ihlaline
varan ciddi ayrımcılık ve kötü muamele vakalarında azalma görülse de, tıbbi gereklere
uygun teşhis ve tedavi konusunda hâlâ ciddi sorunlar vardır.
Tablo 1. HIV ile yaşayanların maruz kaldıkları hak ihlalleri (2009 özet)
İhlal türü Sayısı
Özel Hayatın Ve Tıbbi Verilerin Gizliliği Hakkının İhlali (AİHS MADDE
8, Biyotıp Sözleşmesi MADDE 10, Tıbbi Deontoloji Nizamnamesi
MADDE 4, HHY MADDE 23)
Tedavi / Sağlık Hakkının Engellenmesi (Anayasa MADDE 56, HHY
MADDE 6) 28
Ayrımcılık Yasağının İhlali (Anayasa MADDE 10, TCK MADDE 122,
AİHS MADDE 14)
Çalışma Hakkının Engellenmesi (Anayasa MADDE 48, ESKHS MADDE 6) 19
Tıbbi Özen Gösterilmesinin İhlali (HHY MAED 14), Mesleki Standartlara
Aykırılık (Biyotıp Sözleşmesi MADDE 4), Tıbbi Gereklere Uygun Teşhis,
Tedavi Ve Bakım Yükümlülüğünün İhlali (HHY MADDE 11)
Bu sorunların çözümü için standart tedavi kılavuzları, uzmanlaşmış klinikler gibi
uluslararası uygulamaların Türkiye’de yerleşmesi önem taşımaktadır.
50
28
20
16