Türkiye'de Hak Temelli Sivil Toplum Örgütleri - STGM - Sivil Toplum ...

26
sında bir ortaklık çatısı oluşturdu. Bu antlaşma 12 Aralık 1964 tarihinde yürürlüğe
girdi. 12 Eylül 1980 darbesi AET ile Türkiye arasındaki ilişkilerin dondurulmasına
yol açtı. 1983 yılında çok partili seçimlerin yapılması üzerine Avrupa Birliği ile Türkiye
arasındaki ilişkiler yeniden canlandı. 14 Nisan 1987 tarihinde Türkiye resmen tam
üyelik başvurusunda bulundu. Avrupa Birliği’yle bütünleşmenin ilk aşaması olarak
Türkiye 1 Ocak 1996 tarihinde Avrupa Birliği’yle Gümrük Birliği’ne girdi. 20
2000’li yıllarda Türkiye’nin AB’ye katılma sürecinde bir hızlanma gözlendi. 17 Aralık
2004 tarihinde AB ülkeleri Türkiye’nin katılma müzakerelerinin 3 Ekim 2005 tarihinde
başlamasına karar verdiler. Başlayacak müzakerelerin ne kadar sürede tamamlanacağı
konusunda kesin bir karar verilmedi. Türkiye’nin AB’ye katılabileceği en makul
tarihin 2020 olduğu yönünde değerlendirmeler yapılıyor. Oysa Aralık 2004’te bu
tarih 2013 olarak gösteriliyordu. Ne var ki Türkiye’nin gerek ekonomik, kültürel ve
komşu ülkelerle yaşadığı sorunlar, gerekse insan hakları alanında yaşadığı gerileme,
2013’ü ihtimal dışı kılıyor.
İHD ve TİHV verilerine göre 2003’ten 2010 yılının ilk altı ayının sonuna kadar geçen
sürede 101 kişi faili meçhul cinayete kurban gitti. Bu dönemde kolluk kuvvetlerinin
“dur ihtarına uymayan” veya rasgele ateş açma gibi gerekçelerle 315 kişiyi öldürdüğünü
hatırlamak gerekiyor. Aynı dönemde 212 kişi de gözaltındayken, cezaevinde
tedavilerinin aksatılmasından veya şüpheli şekilde hayatlarını kaybetti.
2007 yılında, Polis Vazife Salahiyetleri Kanunu’nda (PVSK) yapılan bir değişiklikle
kolluk kuvvetlerinin silah kullanması kolaylaştırıldı. Türkiye İnsan Hakları Vakfı
(TİHV) bu yasal değişiklikten iki yıl sonra PVSK’ya atıf yaparak şu açıklamayı yaptı:
“Bu yetkiler kolluk kuvvetlerini adeta pervasızlaştırmış ve yasa değişikliğinin olası
sonuçlarına yönelik dile getirilen kaygılar hızla gerçeklik halini alarak başta yaşam
hakkı ihlalleri olmak üzere çok ağır hak ihlalleri yaşanmaya başlanmıştır.”
Türkiye’de faili belli cinayetlerde de devlet, yaşama hakkına son verenleri yargılamaktan
imtina ediyor. 31 Mayıs 2011’de Başbakan Erdoğan’ın Artvin-Hopa’da gerçekleştirdiği
mitingden sonra yaşanan çatışmalarda Metin Lokumcu isimli bir öğretmen,
polisin attığı gaz bombalarından etkilenerek hayatını kaybetti. Bu cinayetin sorumluları
hakkında herhangi bir kovuşturma yapılmadı. Aksine, hükümet yanlısı gazeteler,
Lokumcu’nun gösteriye katılmasını ölümünün haklı nedeni olarak lanse etmeye çabaladı.
2007’de öldürülen gazeteci Hrant Dink’in katillerinin yargılanması ise sürüyor.
20 http://www.wikipedia.org