Türkiye'de Hak Temelli Sivil Toplum Örgütleri - STGM - Sivil Toplum ...

118
Yine de, bir yere kadar çok doğru olan “talep eden ve ihtiyacı olan tüm kadınlara”
destek olma perspektifi ve gerekliliğinin çeşitli açılardan sakıncaları olduğunu belirten
kadınlar da oldu. Bu kadınlar, bir ayrım noktası olarak, “kurtarılmış”, “bilinç ve
bilgi taşıyan” kadın ile “kurtarılmayı bekleyen, mağdur, âciz”, “bilgisiz, donanımsız”
kadın arasındaki hiyerarşiye dikkat çekerek bu konuda çok duyarlı olduklarını
açıkça ifade ettiler. Kadınların “bilgisiz” olmadığı, aksine, mevcut bilgi ve deneyimlerinin
ataerkil sistemde bastırılmasından dolayı öyle gösterildikleri gibi bir feminist
iddiadan hareket eden bu gruplar, kendilerinin asla “kurtulmuş” olmadıkları gibi,
kimseyi de “kurtarmak” gibi bir amaçlarının olmadığının altını çizdi. Örneğin Amargi
Kadın Kooperatifi, Kırk Örük Şiddetle Mücadele Kooperatifi ve Günyüzü Kadın
Kooperatifi’nden kadınlar, “hedef grup”larının bizzat kendileri olduğunu, kendi kurtuluşlarını
diğer kadınların kurtuluşuyla birlikte örgütlemeyi amaçladıklarını özellikle
vurguladılar. “Beraber kurtuluş”un ise, ancak ve ancak, karşılıklı farklılığı görüp
ortak ezilmişliğe ortak cevap ve tepki geliştirmekle mümkün olduğunu, bunun da öncelikle
bu yönde bir perspektifin çalışmalara etkin ve samimi biçimde yansıtılmasıyla
gerçekleşebileceğini belirttiler.
Bu yaklaşımın bir sonucu olarak, destek oldukları kadınların talep ve ihtiyaçlarını iyi
tespit etmek gerektiğini, beraber yapılacak çalışmalarda onların da mutlaka söz ve
karar hakkına sahip olmasının zorunluluğunu savunuyorlar. Örneğin, Kadının İnsan
Hakları-Yeni Çözümler Derneği’nde çalışanlar, görüşmenin yapıldığı yıl, on yılı aşkın
bir süredir yürüttükleri Kadının İnsan Hakları Eğitim Programı kapsamında SHÇEK’e
bağlı toplum merkezlerinde buluştukları kadınların, eğitimden sonra kendi gruplarını
ve örgütlerini oluşturduklarını anlattı. KAOS GL’liler ise, eşcinsellerin hakları gibi
bir alanda mücadele ettikleri için, bu konuda ayrımcılığa uğrayan ve desteğe ihtiyacı
olan herkese destek olduklarını belirtti. Bu çerçevede belli örgütlenme mekanizmaları
oluşturuluyor ve buralarda öğrenilen yöntemler halihazırda bazı kadın örgütlerince
uygulanıyor olsa da, bunların kesinlikle yetersiz kaldığı ve daha da yaygınlaşmalarına
ihtiyaç duyulduğu görülmektedir. Türkiye’deki STÖ dünyasının bu konuya yaklaşımındaki
politik hatalarının çok yaygın oluşu, proje bazlı çalışmaların dayattığı “hedef
grup” kavramının tartışılırlığı, fonlardan beslenen çoğu örgütün meseleyi neredeyse
“kafa sayısı”na indirgemesi kadın örgütlerini de olumsuz etkiliyor ve ne kadar direnseler
de, köklü ve yaygın bir perspektif değişimi için yeterli olamıyorlar.
Yine de, kadın hareketi içinde “hedef grup”un katılımını sağlamaya ilişkin yöntem ve
mekanizmalarla ilgili hararetli bir tartışma ve hassasiyet hâlâ devam etmektedir. Bu
artık en önemli etik prensiplerden biri olarak tanımlanıyor ve destek verilen kesimde-