Türkiye'de Hak Temelli Sivil Toplum Örgütleri - STGM - Sivil Toplum ...

ürokratları bir araya getiren Roma Kulübü insanlığı “büyüme” hedefini değiştirmeye
davet eden ve büyük bir tartışma başlatan Limits to Growth’u (Büyümenin Sınırları)
yayımlamıştır. Sera etkisiyle ilgili ilk bilimsel veriler yayınlanmış ve acil uluslararası
önlemler alınması gerektirdiği belirtilmiştir.
1980’ler: Dünya nüfusu 4.45 milyar. BM Çevre Programı, WWF ve Uluslararası Doğayı
Koruma Birliği tarafından hazırlanan Dünya Koruma Stratejisi, sürdürülebilir
kalkınma ile ilgili tartışmalarda bir diğer büyük adım olmuştur. 1984’te kurulan
BM Dünya Çevre Ve Kalkınma Komisyonu’nun 1987’de yayımladığı Brundtland Raporu
sürdürülebilir kalkınma kavramının temellerini atmıştır. 1985’te Antarktika’daki
ozon deliği ilk kez yeryüzünden gözlemlenmiş, Ozon Tabakasının Korunmasına Dair
Viyana Konvansiyonu, kloroflorokarbon türevi kimyasalların üretimden kaldırılmasını
öngören Montreal Protokolu, Toronto Atmosfer Konferansı ve BM Hükümetlerarası
İklim Değişikliği Paneli’nin kurulması bu alandaki büyük girişimler olmuştur.
1986’daki Çernobil Nükleer Santrali patlaması dünyanın en büyük nükleer faciası
olarak tarihe geçmiştir. 1989’da tehlikeli atıkların zengin ülkelerden fakir ülkelere
taşınmasını kontrol altına almak amacıyla Basel Konvansiyonu imzalanmıştır.
1990’lar: Dünya nüfusu 5.3 milyar. 1991 Körfez Savaşı dünyada en geniş çaplı petrol
sızıntısına neden olmuştur. 1980 yılındaki Dünya Koruma Stratejisi’nin devamı olan
Caring for the Earth: A Strategy for Sustainable Living (Dünyayı Umursamak: Sürdürülebilir
Bir Hayat Stratejisi) yayınlanmıştır. 1992’de Rio de Janeiro’da düzenlenen BM
Çevre Ve Kalkınma Konferansı’ndan çıkan beş temel belge, Rio Bildirgesi, Gündem 21
Orman İlkeleri, İklim Değişikliği Sözleşmesi Ve Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi bundan
sonraki yıllarda çevre politikalarının belirlenmesinde önemli bir rol üstlenmiştir. Ancak
ilerleyen yıllarda verilen sözlerin eyleme konulmasında sıkıntı yaşanmış ve konuya
olan ilgi azalmıştır. 1994’te Kahire’de düzenlenen BM Nüfus Ve Kalkınma Konferansı
büyük tartışmalara sahne olmuş ancak nüfus artışını azaltmaya yönelik bir eylem
planını ortaya çıkarmıştır. 1995’teki Berlin Konferansı’nda devletler sera etkisinin
azaltılması konusunda anlaşmaya varamamışlardır. 1997’de yayınlanan bir toplantı
raporu Gündem 21’de çok az ilerleme sağlandığını kaydetmiştir. 1990’ların sonuna
kuraklık ve sel felaketleri damgasını vurmuş, küreselleşme karşıtlarının çokuluslu
şirketlerin güçlenmesine, zengin ve fakir ülkeler arasındaki eşitsizliklerin artmasına
karşı isyanı büyümüştür.
71