Türkiye'de Hak Temelli Sivil Toplum Örgütleri - STGM - Sivil Toplum ...

Ulusal İltica/Sığınma Mevzuatı
Türkiye’nin henüz sığınma ve mülteci alanını düzenleyen bir yasası bulunmamaktadır.
AB’ye uyum sürecinde, AB ile ortak iltica mevzuatı çalışmaları çerçevesinde alan
düzenleyen taslak bir yasa hazırlanmıştır. Bu yasanın yürürlüğe girmesi ile iltica sisteminin
daha sistemli olması beklenmektedir. Türkiye’nin coğrafi sınırlandırmasından
ötürü sığınmacı ve mülteci kavramlarını, alanın muhatapları olmaları bakımından beraber
kullanmakta şu aşamada fayda vardır.
Ana Mevzuat:
1. 6169 Sayılı İltica/Sığınma Yönetmeliği (1994) (16 Ocak 2006 tarihli değişiklik).
Tam adıyla, Türkiye’ye İltica Eden Veya Başka Bir Ülkeye İltica Etmek Üzere
Türkiye’den İkamet İzni Talep Eden Münferit Yabancılar İle Topluca Sığınma Amacıyla
Sınırlarımıza Gelen Yabancılara Ve Olabilecek Nüfus Hareketlerine Uygulanacak
Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik.
6169 Sayılı İltica/Sığınma Yönetmeliği, ulusal mevzuatın ilgili uluslararası antlaşma
ve sözleşmelerle uyumlulaştırılması için 1994’te yayımlanmıştır. Yönetmelik ile birlikte
Avrupa dışından gelenlere, üçüncü bir ülkeye yerleştirilinceye kadar sığınmacı statüsünde
geçici koruma sağlanmaya başlanmıştır. Bu yönetmelik, Bakanlar Kurulu’nun
16 Ocak 2006 tarih ve 2006/9938 Sayılı kararı ile değiştirilmiştir. Değişiklik ile,
AB üyelik sürecinde iltica ve göç müktesebatının uygulanabilecek bölümlerinin ikincil
düzenlemeler yoluyla hayata geçirilmesi; böylece hem mevcut iltica sisteminin AB
uygulamalarına paralellik sağlaması hem de orta vadede yürürlüğe konması gereken
İltica Yasası’nın ve bu alandaki idari yapılanmanın alt zemininin oluşturulması ve
yürütülen işlemlerin hukuki temelinin kuvvetlendirilmesi hedeflenmiştir. AB müktesebatı
içerisinde yer alan 27 Ocak 2003 tarih ve 2003/9EC Sayılı Konsey Yönergesi
(AB Konseyi Kabul Yönergesi), 29 Nisan 2004 tarih ve 2004/ 83 EC Sayılı Konsey
Yönergesi (AB Konseyi Vasıf Yönergesi) ve 1 Aralık 2005 tarih ve 2005/85/EC Sayılı
Konsey Yönergesi (AB Konseyi Usul Yönergesi) hükümlerinin ikincil düzenleme ile
giderilmesi hedeflenmiştir.
2. İltica Ve Göç Ulusal Eylem Planı (25 Mart 2005)
AB üye ülkelerinin aday statüsündeyken yerine getirdikleri gibi Türkiye de iltica ve
göç alanında AB’ye uyum çalışmalarını sürdürmektedir. 2004–2005 yılları arasında
Danimarka-İngiltere konsorsiyumu ile “Türkiye’nin Göç Ve İltica Stratejisinin Uygu-
355