Türkiye'de Hak Temelli Sivil Toplum Örgütleri - STGM - Sivil Toplum ...

Üst Örgütlenmelerde Öne Çıkan Oluşumlar
Üst örgütlenme ve ağ oluşturma çalışmaları, işbirliği kültürünün zayıf olması ve çocuk
sorunları alanında çalışan STÖ’lerin kurumsal yapılarının güçlü olmaması nedeniyle
etkili olamamıştır. Bu tür örgütlenmelerin oluşum süreçlerinin uzun sürmesi ve yasal
bir örgütlenmeye gidilmeyerek gönüllülük düzeyinde kalınması temel engellerdendir. 11
Platform tarzı örgütlenmenin yeni bir yaklaşım olması sebebiyle, söz konusu sorunların
sadece çocuk sorunları tematik alanında çalışan STÖ’lere özgü olmadığını, benzer
sorunların Türkiye’de diğer alanlarda çalışan STÖ’lerde de yaşandığını belirtmek gerekir.
12
Diyarbakır’da çocuklarla ilgili sorunların artmasıyla beraber, 2006 yılında, yerel yönetimler
ve STÖ’lerin de aralarında bulunduğu 18 kuruluşun başlattığı Diyarbakır Çocuk
İnisiyatifi hayata geçirilememiştir. Benzer bir şekilde yirmi sekiz STÖ’nün 2001
yılında oluşturduğu Türkiye Çocuk Hakları Koalisyonu- TÇHK etkisiz kalmıştır. 13 Koalisyonun
kuruluş amacı, çocuk hakları konusunda çalışma ortamını oluşturabilmek ve
çocuk haklarının tam olarak yaşama geçirilmesini sağlamaktır. Koalisyon, çocuk hakları
konusunda ülke durumu raporu ve alternatif rapor çalışmaları yapma ve çocuklara
yönelik çalışan STÖ’ler arasında işbirliği kültürü oluşturma hedefiyle kurulmuştu.
Çocuk sorunları alanında çalışan STÖ’lerin oluşturduğu bazı üst örgütlenmeler şöyle
sıralanabilir:
Çocuk Hakları Ulusal İletişim Ağı
Çocuk Hakları Ulusal İletişim Ağı, 2003 yılında kuruldu. İletişim ağı, sanal ortamda
yapılandırıldı. İletişim ağının internet sitesinde (http://www.0-18.org) her hafta
gündem takibi yapılıyor, STÖ’lerden de destek alınarak haftalık yazılar yazılıyor. Her
hafta güncellenen site, her pazartesi 30 bin elektronik posta adresine gönderiliyor.
11 Uluslararası Çocuk Merkezi’nin, Çocuk Hakları için Ağ Kurma Çalışmaları Hükümet Dışı Kuruluşlar
(HDK) için Kılavuz (Ankara: ICC, 2006) çalışmasında temel sorunlar olarak kurumlar arası rekabet,
liderlik düzeyinde kişilik çatışmaları, bağlılık eksikliği, üye kuruluşun katkısının sürekli olmaması, üye
kuruluşlarla üst örgütlenmenin çıkarlarının çatışması ve finansman sorunları öne çıkmaktadır.
12 5253 sayılı Dernekler Kanunu’nun 25. Maddesi, derneklerin platform oluşturma çalışmalarını
düzenlemektedir: “Dernekler, amaçları ile ilgisi bulunan ve kanunlarla yasaklanmayan alanlarda, kendi
aralarında veya vakıf, sendika ve benzeri sivil toplum kuruluşlarıyla ortak bir amacı gerçekleştirmek
üzere ve yetkili organlarının kararı ile platformlar oluşturabilirler. Platformlar, kanunların dernekler
için yasakladığı amaç ve faaliyet konuları doğrultusunda kurulamazlar ve faaliyet gösteremezler. Bu
yasağa aykırı hareket edenler hakkında, bu kanun ve ilgili kanunların cezai hükümleri uygulanır.”
13 TÇHK üyesi 32 kuruluş bulunmaktadır. ( (http://www.cocukhaklarikoalisyonu.org/detay.asp?hid=232)
229