Türkiye'de Hak Temelli Sivil Toplum Örgütleri - STGM - Sivil Toplum ...

130
2011’e gelindiğinde, bu sorunların katlanarak arttığı, Temmuz 2006 ve Mayıs
2010’da çıkan Başbakanlık Genelgeleri gibi yürürlüğe giren yasa, yönetmelik ve
genelgelerin uygulanmasında büyük aksamalar olduğu yönünde kadın örgütlerinden
eleştiriler gelmektedir. Bu eleştiriler, aynı zamanda kadınların güçlenmesi alanında
kadın örgütleriyle birlikte hareket edilmesi, onların önerdikleri yöntem ve modeller
dikkate alınarak çalışılması ve belki de en önemlisi kendilerinin toplumsal birer aktör
olarak tanınmaları gerektiğinin altını çizmektedir. Her ne kadar eskiye nazaran kadın
örgütlerinin görünürlülüğü, sayısı, kurumsallaşmaları ve etkilerinde bir artış gözlense
de bunun hükümetlerce yeterince algılanmadığı ve hatta görmezden gelindiği belirtilmektedir.
Örneğin, artan kadın cinayetlerine ilişkin, kadınların hükümet tarafından
ilgili bakanlıklar arasında iyi bir koordinasyon yoluyla yürütülmesi gereken şiddete
karşı koruma mekanizmasının kurulması gerektiğine ilişkin talep halihazırda dinlenmemekte,
bunun yerine her gün üç kadının öldürüldüğü bir ortamda 2011 genel seçim
hazırlıkları kapsamında meseleye ilişkin yine ciddi bir politika geliştirilmemektedir.
Bu durumun sebeplerinden biri, kadınların güçlenmesini istemeyen ataerkil ve cinsiyetçi
zihniyet ve anlayışın hâlâ güçlü biçimde toplumun en küçük biriminden, hükümetine
kadar hâkim olmasıdır. Diğer bir değişle, bir taraftan yoğun şiddet yaşayan ama
aynı zamanda yaşadığı bu şiddete karşı gerek yasaya başvurarak gerekse de yasaya
başvurmadan yaşadığı şiddet ilişkisinden ve ortamından kendini kurtarmaya çalışan
kadınların azmi ve gücüne gösterilen direnç ve tepkidir. Kadınları öldürenlerin kim
olduğuna bakıldığında bunların ezici çoğunluğunun eski veya mevcut kocaları veya
en yakın erkek aile mensupları olduğu görülmektedir. Bu da bu direncin en yakından
geldiğini ve caydırıcı ve yaptırımcı yasa uygulamaları olmadığı müddetçe, kadınlara
uygulanan bu sistematik şiddetin durmayacağını göstermektedir. Kadın örgütleri bu
noktada hükümetin yasa yapıcı ve aynı zamanda uygulayıcı rolü ve sorumluluğu gereği,
kadınları korumaları gerektiğini belirtmektedirler. Hatta bu noktada mevcut yasal
kazanımların ilerletilmesi yerine geriye çekildiği belirtilmektedir. Örneğin, kamuoyunda
“tecavüzcülerin hadım edilmesi” yasası diye bilinen ve Nisan 2011 tarihinde
TBMM Anayasa Komisyon tarafından kabul edilen ve 2011 genel seçimleri sonrasında
oylanmak üzere Genel Kurula getirilmesi planlanan cinsel suçlara ilişkin yasa teklifi,
bu türden cinsel şiddet olaylarında mağdurun desteklenmesini ve failin böyle bir suçu
işlememesi yönünde önleyici adımları içermek yerine faili bir hasta konumunda tutup,
hadımla cezalandırma yolunu seçmektedir. Bu ise, kadına yönelik cinsel suçlara karşı
kalıcı ve caydırıcı bir mekanizmayı değil, geçici ve yine doğrudan bedene yönelik
şiddeti içeren bir çözümü içermektedir. Modern bazı hukuklarda, çocuklara yönelik
cinsel suçlar kapsamında çok dikkatli uygulanan bu yöntemin Türkiye’de kadınlara yönelik
cinsel suçlara karşı uygulanıyor olması meseleye yaklaşımdaki eksikliği belirgin
olarak gözler önüne sermektedir. Zira, konu hukuk kapsamında suç ve suçluyu tıbbi