03.06.2013 Views

arqiteqturis konservaciis istoria Yuka Yokileto - Ancient Georgia

arqiteqturis konservaciis istoria Yuka Yokileto - Ancient Georgia

arqiteqturis konservaciis istoria Yuka Yokileto - Ancient Georgia

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

208 <strong>arqiteqturis</strong> <strong>konservaciis</strong> <strong>istoria</strong><br />

gamiznul ramdenime ediqtSi, romlebic<br />

sagangebod krZalavda qveynidan xelovnebis<br />

nawarmoebebisa da antikvaruli<br />

nivTebis gatanas. nivTebis gatana Zveli<br />

cixe-darbazebidan da nangrevebidan<br />

1802 wels aikrZala (helfgott, 1979).<br />

XVIII saukunis bolo meoTxedidan SeiniSneba<br />

patriotizmis aRmav loba, ramac<br />

biZgi misca mravali sazogadoebis dafuZnebas<br />

kulturisa da xelovnebis mxardasaWerad.<br />

1833 wlidan eduard melim,<br />

romelic did ronis konsultanti iyo,<br />

scada venaSi `siZveleTa sazogadoebis~<br />

(altertums verein) daarseba (rac, faqtobrivad,<br />

oci wlis mere moxda), istoriuli<br />

Se no bebisTvis saxelmwifos dacvis<br />

mopoveba; agreTve saTanado personalis<br />

mqone kulturis saministros, siZvele-<br />

Ta centraluri bYurosa da centra luri<br />

komisiis daarseba (Frodls, 1988:61ff).<br />

es winadadeba Zalin ZviradRire bulad<br />

iqna miCneuli da upiratesoba mieniWa<br />

fon prokeS-ostenis mier wardgenil<br />

sxva ganacxads, romelic prusiis mTavrobasTan<br />

konsultacie bis safuZvelze<br />

Camoyalibda berlinSi, sadac 1844 wels<br />

gamoqveynda ins truqciebi mTavari konservatorisTvis.<br />

Sesabamisad, 1850 wlis 31 dekembers,<br />

imperatorma xeli moawera brZa ne bulebas<br />

`istoriuli Senobebis kvlevisa<br />

da <strong>konservaciis</strong> centraluri komisiis~<br />

(Central-Commission zür Erforschung und Erbaltung<br />

der Baudenkmale) Seqmnis Ta o baze,<br />

karl CYorning fon CYonhauzenis (1804-<br />

89 ww.) xelmZRvanelobiT, ro melic 1863<br />

wels gadadga, xolo 1910 wlamde am movaleobas<br />

iozef aleqsandr fon helferti<br />

asrulebda. 206 1873 wels komisia<br />

gafarTovda da moicva `xelovnebis da<br />

istoriis yvela Zegli~ winaistoriuli<br />

206 uzenaesi dadgenileba, 31.Xii.1850, daarseba<br />

,,Central-Commission zur Erforschung und Erbaltung<br />

von Baudenkmalen”-sa, mogvianebiT ewoda: “K.<br />

k. Central-Commission zur Erforschung und Erbaltung<br />

der Kunst- und bistoriscben Denkmale’’.<br />

da antiku ri periodidan moyolebuli<br />

XVIII saukunemde. centraluri komisia,<br />

Ziri Ta dad, nebayoflobiT sawyisebze<br />

muSaobda. igi koordinacias uwevda sapatio<br />

konservatorTa muSaobas imperiis<br />

sxvadasxva nawilSi da miTiTeba hqonda,<br />

moepovebina yvela xelmisawvdomi kerZo<br />

Tanxa, maT Soris sazoga do e bebisac. sam-<br />

Seneblo uwyebebs sTxovdnen TanamSromlobas<br />

teqnikuri da x marebisa da azomviTi<br />

samuSaoebis Casatareblad, Tumca<br />

konservato rebs ar gaaCndaT iZulebis<br />

kanonmdeblobiT ganmtkicebuli meqanizmebi<br />

1911 wlamde, roca damtkicda<br />

am organizaciis axali debuleba. 1853<br />

wlis instruqciebis Tanaxmad, centraluri<br />

komisiis movaleobebi moicavda<br />

is toriuli Senobebis inventarizacias,<br />

dokumentirebas, sakanonmdeblo dac vas<br />

da sarestavracio proeqtebis damtkicebas.<br />

`Baudenkmal~-is (istoriuli Senoba,<br />

Zegli) iuridiuli gansazRvreba iyo: Senoba<br />

an adreuli nagebobebis naSTebi,<br />

romlebsac axlavs sagulis x mo (saintereso)<br />

istoriuli mogonebebi an gaaCnia<br />

mxatvruli Rirebu leba da romlebic<br />

ver gadaadgildeba Tavisi Tavdapirveli<br />

adgilidan da zianebis gareSe (instruktionen<br />

für die k.k Baubeamten). aseTi Zeglebi<br />

daculi unda yofiliyo yovelgvari<br />

ngervisa da dazianebisgan da yovelgvari<br />

cvli leba an gadakeTeba komisiasTan<br />

unda SeTanxmebuliyo. axal adgilze<br />

gadatanis SesaZlebloba ganixileboda<br />

mxolod sagangebo viTarebaSi an da Tu<br />

sakonservacio qmedebebi warumatebeli<br />

gamodgeboda. yvela SemTxve vaSi, aucilebeli<br />

iyo Senobis zusti fiqsacia.<br />

restavracia, Cveulebriv, sistematuri<br />

movliT, nakerebis amolesviT, gawmendi-<br />

Ta da dazianebis Ta vi dan acilebiT unda<br />

Semofargluliyo. misaRebi SeiZleba yofiliyo<br />

im na wilebis dasruleba, romlebic<br />

sasicocxlo iyo originaluri<br />

ZeglisT vis, magram araviTar SemTxve-

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!