03.06.2013 Views

arqiteqturis konservaciis istoria Yuka Yokileto - Ancient Georgia

arqiteqturis konservaciis istoria Yuka Yokileto - Ancient Georgia

arqiteqturis konservaciis istoria Yuka Yokileto - Ancient Georgia

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

70 <strong>arqiteqturis</strong> <strong>konservaciis</strong> <strong>istoria</strong><br />

siria, sparseTi, saberZne Ti, romi _ <strong>istoria</strong>Si<br />

saxelganTqmuli nagebobebis<br />

suraTebi, splitis diokletia nes sasaxlis,<br />

palmiras da stounhenjis CaTvliT,<br />

Tumc ki araa goTuri ar qiteqtura.<br />

asaxulobani xelmisawvdom dokumentur<br />

masa las efuZnebo da (Tanadro u li istorikosebi,<br />

antikuri medlebi da `uwinares<br />

yov li sa imas, rac Ta vad nangrevebs<br />

SemorCa~), Tumc xSirad safuZvlad mxolooden<br />

fanta ziaRaa.<br />

XVII saukunis ganmavlobaSi antikvaroba<br />

italiis gareTac moduri gaxda.<br />

koleqciebi antikur nimuSebs, aseve cnobil<br />

qmnilebaTa aslebs, Tu adgilobriv<br />

napovn nivTebs Seicavs 33 . mas aqeT, rac<br />

roms ekonomi kuri siZliere moaklda,<br />

mniSvnelovani koleqciebi italiidan<br />

safran geTs, inglissa da sxva qveynebSi<br />

gaiyida. 1666 wels safrangeTis finans<br />

Ta ministrma, Jan-batist kolberma<br />

xeli moawera romSi franguli aka demiis<br />

wesdebas, sadac naTqvamia: `radgan uzrunvelsayofia<br />

safrangeT Si yvelaferi<br />

gvqondes, rac ki ram mSvenieria italiaSi,<br />

unda gaigoT, rom saamisod mudam<br />

unda vimuSaoT. amitomac Tqven Tavi<br />

unda gadasdoT yvelafris mosaZieblad,<br />

rac, Tqveni gancdisaebr, CvenTvisaa<br />

gamosag zavni” 34 . italiasTan da, ker-<br />

Zod, wm. lukas akademiasTan urTier-<br />

Toba Za l ze mWidro rCeboda. franguli<br />

33 xelovansac, mag., peter paul rubenss (1577-<br />

1640 ww.) hqonia monetebis, gemebis, bYustebisa<br />

da qandakebebis vrceli koleqcia.<br />

mis megobarTaga ni yofila holandieli<br />

filologi franciskus Yuniusi (1591-1677 ww.),<br />

romelmac samtomiani `Pictura veterum~ (Zveli<br />

mxatvroba) gamosca da fran gi numizmati,<br />

Yuristi da astronomi, nikola klod fabri<br />

de peireki (1580-1637 ww.), romelic `pirvel<br />

arqeologadac~ moixsenieba, radgan uaR resad<br />

gamowvlilviT muSaoba icoda da yoveli obieqtis<br />

warmomav lo bis gageba surda.<br />

34 Jan-batist kolberma akademiis wesdebas<br />

xeli 1666 wlis 11 Tebervals moawera<br />

(Franchi-verney, 1904, 24).<br />

akademiis swavlulTa mTavari amoca na<br />

romis antikuri Zeglebis kvleva, anazoembis<br />

momzadeba da `restavra ci e bis~<br />

(savaraudo Tavdapirveli formis dasuraTebad<br />

Cafiqrebulis) war modgena<br />

iyo. akademiam Tavisi wili ufro axal<br />

arqiteqturaze cod nasac ar daaklo _<br />

aseTi momcvelobisaa a. degodes 1682<br />

wels gamo cemuli wigni `Les édifices antiques<br />

de rome, dessinés et mesurés trèz exactement~<br />

(romis Zveli nagebobebi, Zalze<br />

zustad daxatuli da gazomili).<br />

3.1. `didi mogzaurobis~ gavlena<br />

lord arandelis da inigo jounzis<br />

wabaZviT, ingliseli `virtuosi~, xelovnebis<br />

moyvareni iwyeben italiaSi<br />

stumrobasa da italiuri xelo v ne bis<br />

nawarmoebebis Segrovebas; mogvianebiT<br />

es stumroba ingliseli jen tlmenis aRzrdis<br />

mudmiv Semadgenlad, `did mogzaurobad~<br />

(Grand tour) iqca. ra saxeli<br />

hqondaT mdidar ingliselT gavardnili,<br />

romael Ta Tqma gveubneba: `Cveni<br />

amfiTeatrebis daZvra rom SeiZlebodes,<br />

ing li se le bi maTac waiRebdnen!” 35<br />

mogzaurni sagangebo sazogadoebebsac<br />

afu Zne bd nen: 1717 wels _ `antikvarTa<br />

sazogadoebas” 36 , 1734 wels ki<br />

35 Edward wright, observations, 1720-iani ww. (manwaring,<br />

1925).<br />

36 `antikvarTa sazogadoebis~ mizani gacxadebulia<br />

mis mier gamocemul pir vel wignakSi,<br />

romlis saTauria: `the society of antiquarys,<br />

London. Jan. 1. 1717-1718”. aq naTqvamia:<br />

`siZveleTa kvleva mudam kargi mwerlobis<br />

nawi lad fasdeboda, sainteresodac<br />

da sasargeblodac; da Tu is dagvexma re ba<br />

ukeT gavigoT antikur ganswavlul erTa<br />

fasdaudebeli nawerebi an da Se vinarCunoT<br />

saTayvano danatovari Cveni winaprebisa,<br />

monawileoba eg zom karg da saamur saqmes<br />

SeerTebuli mcdelobiT SeWidebuli sazoga<br />

do e bis SeqmnaSi, martoden sasaxelo da<br />

mizanTan saukeTesod mimyvane be lic Tu Sei-<br />

Zleba iyos~ (Evans, 1956, 93).

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!