03.06.2013 Views

arqiteqturis konservaciis istoria Yuka Yokileto - Ancient Georgia

arqiteqturis konservaciis istoria Yuka Yokileto - Ancient Georgia

arqiteqturis konservaciis istoria Yuka Yokileto - Ancient Georgia

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

22 <strong>arqiteqturis</strong> <strong>konservaciis</strong> <strong>istoria</strong><br />

individualuri niSnebi erT romelime<br />

kulturaSi SeiZleba naklebad an sul ar<br />

emgva nebodes sxva kulturisas, saerTo<br />

maT is eqnebaT, rom isini Sesabamisi adamianTa<br />

erTobisgan mofrTxilebasa da<br />

yuradRebas moiTxovs. piruku, am erTobis<br />

keTildReoba da sijansaRe SeiZleba<br />

damokidebuli iyos amgvari sakraluri<br />

adgilebis keTilmyofobaze. zog SemTxvevaSi,<br />

es ad gi le bi sivrceSi mkacradaa<br />

mofargluli, sxvagan isini SeiZleba<br />

mTel teritoriasac moicavdes (ix. Frazer,<br />

1960; Carmichael, 1994).<br />

winaT adamianTa sazogadoebas bunebasTan<br />

mWidro kavSiri axasia Tebda. Zveli<br />

keltebi, dasavleT da centraluri<br />

evropis romaelebam deli mosaxleni,<br />

Tavis arsebobas Zvel qveynierebasTan<br />

erTobliobaSi moiazrebdnen, ase rom<br />

adamianTa da bunebis arseboba erTi ram<br />

iyo. msoflxedva ar gulisxmobda mi-<br />

Tologiisa da istoriis mkveTrad gamijvnasac<br />

da miTebi maTTvis warmoadgenda<br />

`adamianTaTvis misawvdomi umaRlesi<br />

donis dasabamier WeSmaritebas~.<br />

yvelaferi amgvar kosmosSi adgilobriv<br />

tradiciebs miemarTeboda, rac ayalibebs<br />

swored imas, ra sac anima loci, “adgilis<br />

suli~ SeiZleba ewodos (Pennick,<br />

1996, 7). yoveli ves bunebaSi pirovnuloba<br />

miewereboda da ufro subieqtebad<br />

ganixile boda, vidre obieqtebad.<br />

maT Soris SeiZleboda yofiliyo wminda<br />

xeebi, qvebi, wyaroebi, Webi da kurnebis<br />

adgilebi, mTebi, mRvimeebi, kunZulebi,<br />

bilikebi, amasTan ki, adamianis naSenic.<br />

amgvari ZvelTaZveli kulturu li land-<br />

Saftebi Tavad evropaSic, mag., irlandiaSi,<br />

axlac SeiZleba inaxos (Carmichael,<br />

1994).<br />

XIX saukuneSi amerikis SeerTebuli<br />

Statebis mTavrobam gadawyvi ta SeeZina<br />

miwa, romelzedac saukuneebis ganmavlobaSi<br />

saxlobdnen ad gi lobrivi<br />

indielebi, maTTvis ki rezervaciebi<br />

gamoeyo. adgilobrivni uarobdnen da<br />

ambobdnen, es miwa maTi sakuTreba arasodes<br />

yofila, me tic, maTi nawili iyo<br />

da, amitomac, verc gaiyideboda: `diadi<br />

suli Cve ni mamaa, miwa ki _ deda~ (m. luhan,<br />

1971, 22). 1855 wels duvaniSTa gva ris<br />

indielTa beladma sietlma aRwera maTi<br />

Sexeduleba da xazi gaus va adamianisa da<br />

bunebis urTierTkavSirs; ai, misi koncefcia:<br />

`am miwis yoveli nawili saRvToa CvenTvis.<br />

fiWvis yoveli mociage wiwvi, yoveli<br />

zRvispiri, bneli tyis yvela buri,<br />

xeTa Soris yoveli Sualedi, yoveli<br />

mozuzune mweri saRvToa Cemi xalxis<br />

cnobierebiTa da gamocdilebiT. xeTa<br />

ZarRvebSi medini fisi wiTeli adamianis<br />

warsuls inaxavs.... fSebisa da mdinareebis<br />

mociage wyali, martooden wyali ki<br />

ara, Cveni winaprebis sisxlicaa. Tu Cven<br />

miwas mogyidiT, unda icodeT, rom is<br />

saRvToa da Tqven unda aswavloT Tqvens<br />

Svilebs, es saRvTo miwaa da yoveli<br />

anarekli wmida tbisa, ragind iyos myisieri<br />

da wamieri, raRacas ambobs Cemi<br />

xalxis cxovrebis Sesaxeb, mis xvedrsa<br />

da tradiciebze. da unda icodeT, rom<br />

wylis Cxriali _ Cveni winaprebis xmaa~ 4 .<br />

miwa Tu saRvTo adgili mravali ragvarobisa<br />

SeiZleba iyos; zog SemTxveva-<br />

Si adgilis siwmides masze ucxo adamianis<br />

Sesvla Selaxavda _ TviT misTvis<br />

Sexedvac, ase iyo maoris saRvTo mTa<br />

tongariro. sxva SemTxvevebSi, mag., kanadis<br />

zogierT saRvTo adgilas, amgvari<br />

SemoWra ve rafers aklebda mis siwmindes<br />

da sazrisi gardasaxvisasac iyo Senar-<br />

Cunebuli. herb stovels CaniSnuli aqvs,<br />

rom sofel haidaSi antonis ka nadur<br />

kunZulze xis Zveli totemuri boZebis<br />

sazrisi aborigenebisTvis maT da m zadebasa,<br />

lpobasa da CanacvlebaSi mdgomareobda<br />

da ara Tavdapirve li masalis<br />

konservaciaSi (stovel, 1994). budisturi<br />

taZris adgilis sak ra lu roba mrTelia<br />

4 Targmani gamocemulia: uusi suomi, helsinki, 4<br />

seqtemberi, 1997.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!