03.06.2013 Views

arqiteqturis konservaciis istoria Yuka Yokileto - Ancient Georgia

arqiteqturis konservaciis istoria Yuka Yokileto - Ancient Georgia

arqiteqturis konservaciis istoria Yuka Yokileto - Ancient Georgia

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

dacvisa da restavraci is pirveli nabijebi<br />

mas Semdeg gadaidga, rac indoeTi<br />

britanetis saxel m wifo mmarTvelobis<br />

qveS moeqca. 1860 wels daarsda indoeTis<br />

arqeolo giuri kvlevis centri da misi<br />

muSaoba jer subkontinentis CrdiloeT<br />

na wils, xolo aT weliwadSi centralur<br />

nawilebzec vrceldeboda. arqeo logiuri<br />

kvlevis centris pirveli direqtori<br />

aleqsandre kaningemi iyo, “samefo<br />

inJineri~, romelmac ganaTleba saazio<br />

sazogadoebaSi miiRo. man saTave misca<br />

kvlevisa da dokumentaciis nayofier periods<br />

_ qveynis irgv liv mogzaurobis<br />

kvaldakval, man `Archaeological Survey of<br />

India Reports”-is (in doeTis arqeologiuri<br />

mimoxilvis angariSebi) 23 tomi gamosca.<br />

da mainc, Zeglebis konservacia<br />

adgilobrivi xelisuflebis warmomadgenlebs<br />

eva le bo da, romlebsac am saqmis<br />

didi araferi esmodaT; 1884 wels Zegl-<br />

Ta dac va provinciul mTavrobebs daevala.<br />

maiorma h. h. qoulma, romelic ad re<br />

muSaobda lahorSi, deliSi da agraSi da<br />

uZvelesi Zeg lebis zedamxed ve lad sami<br />

wlis vadiT iyo daniSnuli, gamoaqveyna<br />

winaswari angariSebis seria yvela mniSvnelovani<br />

Zeglis Sesaxeb. 1873 wels<br />

samefo saazio sazo ga doeba Semovida<br />

winadadebiT, SeedginaT Zeglebis saTanado<br />

klasifika cia da maTi <strong>konservaciis</strong>Tvis<br />

gamocdili muSakebi moewviaT.<br />

keldsTonis pirvel markiz kerzonis<br />

(1859-1925 ww.) mefisnacvlobaSi, misi SemarTebiT<br />

daiwyo indoeTis uZvelesi Zeglebis<br />

dacvis axali epoqa. oqsfordis<br />

universitetis kursdamTavrebuli, 1891<br />

wels igi indoeTis sa xe l m wifo mdivnis<br />

moadgiled dainiSna, xolo 1898-1905<br />

wlebSi indoeTis me fisnacvali iyo. kerzons<br />

piradad ainteresebda Zveli Zeglebi,<br />

xSirad miemgzavreboda maT sanaxavad<br />

da iZleoda instruqciebs maTi SekeTebisa<br />

da <strong>konservaciis</strong> Taobaze. igi aRtacebuli<br />

iyo Taj mahaliT da gansakuTrebuli<br />

wvlili Seitana mis restavra-<br />

saerTaSoriso zegavlena da TanamSromloba 341<br />

ciaSi. mTel rig xelosnebs aswav les<br />

marmariloze muSaoeba da dazianebebis<br />

SekeTeba, rac iman gamoiwvia, rom mnaxvelebs<br />

qvis fragmentebi suvenirebad<br />

mihqondaT. miwisZvrebiT gamowveuli<br />

napralebi Seavses da gaamagres, xolo<br />

marmarilos zedapiri ki moapriales.<br />

gamovlenil iqna Zveli baRis gegmareba<br />

da yvavilebi da xe ebi ZeglTan ukeTesi<br />

misasvlelis gaTvaliswinebiT darges.<br />

kerzoni ama yobda Tavisi saqmianobiT<br />

Taj mahalSi, ris Sesaxeb mogvianebiT<br />

werda: `me ti rom araferi gavakeTo indoeTSi,<br />

aq Cemi saxeli ukve Camiweria<br />

da es asoebi mudmiv sixaruls maniWebs~<br />

(Carrol, 1972:134).<br />

1902 wels man gadawyvita arqeologiis<br />

kvlevis centris reorganiza cia; mis<br />

generalur direqtorad dasaxelda doqtori<br />

jon marSali, rome l mac wamoiwyo<br />

gaTxrebis, kvleviTi samuSaoebis,<br />

Zeglebis <strong>konservaciis</strong> da sxva saxis<br />

mecnieruli moRvaweobis aqtiuri periodi.<br />

arqeologiuri kvle vis centris<br />

upirveles valdebulebaTagani Zveli<br />

Zeglebis konserva cia gaxda da am mizniT<br />

Seiqmna Sesabamisi TanamSromlebiT<br />

dakompleqte bu li <strong>konservaciis</strong> ori departamenti<br />

_ `sasazRvro wre~ da `CrdiloeTi<br />

wre~. warmoebuli samuSaoebis<br />

angariSi regularulad qveyndeboda Annual<br />

Reports-Si. 295 1904 wels mTavrobam<br />

gamosca uZvelesi Zeglebis dacvis kanoni,<br />

indoeTisTvis pirveli. 296 ZiriTadi<br />

295 nabi Khan, 1979:11ff. mogvianebiT jon marSals<br />

raindis wodeba uboZes, xo lo 1928 wels igi<br />

pensiaze gavida.<br />

296 1904 wlis Zvel ZeglTa dacvis brZanebulebaSi<br />

`Zvel ZeglTa~ cneba Sem degnairadaa<br />

ganmartebuli: `nebismieri nageboba, Senoba<br />

Tu Zegli, an ne bismieri yorRani da mniSvnelovani<br />

adgili, nebismieri gamoqvabuli,<br />

klde Si nakveTi qandakeba, warwera, an monoliTi,<br />

romelsac istoriuli, ar qeologiuri<br />

an mxatvruli mniSvneloba gaaCnia, an raime<br />

naSTi, sadac Sedis (a) Zveli drois RirsSesaniSnaoba;<br />

(b) Zveli Zeglis mimdebare mi-

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!