03.06.2013 Views

arqiteqturis konservaciis istoria Yuka Yokileto - Ancient Georgia

arqiteqturis konservaciis istoria Yuka Yokileto - Ancient Georgia

arqiteqturis konservaciis istoria Yuka Yokileto - Ancient Georgia

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

226 <strong>arqiteqturis</strong> <strong>konservaciis</strong> <strong>istoria</strong><br />

leboda Zveli zedapirebis gafxeka, moryeuli<br />

qvis wyobis konsolidaciisa da<br />

Sev sebisTvis cementi iyo SeTavazebuli;<br />

xolo qvebis gasamagreblad ki TeT ri Selaki<br />

da sapnisa da Sabis xsnari. stritis<br />

rekomendaciebis Tanaxmad, urCevdnen<br />

Tavi aeridebinaT axlad SebaTqaSebisTvis,<br />

raTa gamoevlinaT da `rac SeiZleba<br />

naTlad eCvenebinaT naSenis <strong>istoria</strong> gadakeTebebis<br />

Tan mimdevrobiTurT~. Tumca,<br />

kvlavac igrZnoboda `kembrijis kemdenuri<br />

sazo ga doebis~ erTgvari gavlena<br />

_ `Tu Zveli dafaruli naxelavi SeiZleba<br />

iyos, mosacilebelia, rac xels gviSlis~,<br />

mag., `kedlis mopirkeTeba, iata kis safari,<br />

patronikeni, maRalzurgiani merxebi,<br />

Tanamedrove kedlebi da tixrebi an sxva<br />

dabrkolebebi~. am dokumentma Tavisi<br />

wvlili Seitana is toriuli Senobebis<br />

<strong>konservaciis</strong>admi axali midgomis gamomuSavebaSi,<br />

Tumca zogi misi teqnikuri<br />

rekomendacia, rogoricaa baTqaSis moxsna,<br />

ce mentis da qvis gasamagreblebis<br />

gamoyeneba, mogvianebiT seriozuli sir-<br />

Tu leebis mizezi gaxda.<br />

1860-1870-ian wlebSi restavraciisa<br />

da anti-restavraciis Taobaze cxo veli<br />

kamaTi mimdinareobda. skoti Tavadac<br />

monawileobda masSi, Tumca amjerad igi<br />

braldebuli aRmoCnda. 1877 wels misi<br />

sakuTari sityvebi missave dasadana-<br />

Sauleblad iqna gamoyenebuli Rirsi v.<br />

J. loftis mier werilSi `guldasmiTi<br />

restavracia~ (loftie, 1877:136). skotma<br />

upasuxa `gul dasmiTi anti-restavraciiT~,<br />

romelSic Tavis namuSevars icavda<br />

da saub robda imaze, raoden Tavdadebuli<br />

momxrea igi <strong>konservaciis</strong>a (scott,<br />

1877b:228). 1874 wels raskins riBa-s<br />

oqros medali SesTavazes, magram man<br />

uari Tqva mis miRebaze, radgan mTels<br />

evropaSi kvlavac xelovnebis na warmoebebis<br />

da istoriuli Senobebis esodeni<br />

ganadgureba midiso, `arc erT CvenTagans<br />

ar aqvs ufleba, Cemi azriT, gavceT<br />

an miviRoT jildoebi, yovel SemTxvevaSi<br />

is, romelsac britaneTis gvirgvini gviwyalobebs<br />

da mis Rirsebasac moicavs~<br />

(ruskin, 1900:143).<br />

7.2.3. anti-restavracia<br />

raskinis mosazrebebi TandaTanobiT<br />

gavrcelda da mravalTa mier iq na gaziarebuli,<br />

xolo 1877 wels ZiriTadi<br />

samsjelo sidnei qolvinma (1845-1927<br />

ww.), kembrijis natif xelovnebaTa profesorma,<br />

Seajama Tavis `restavracia da<br />

anti-restavracia~-Si. igi ganixilavda<br />

Senobas, rogorc xelovnebis nawarmoebs,<br />

Tumca gansxvavebuls qandakebisgan,<br />

romlis das ruleba drois konkretul<br />

momentSi xdeboda. Senobebs ki, piriqiT,<br />

SeiZ leba bevri saxeSemcvleli Zalis zemoqmedeba<br />

daemCnes da amgvari Zalebis<br />

rac ufro met niSans atarebs, miT metia<br />

maTi istoriuli Rirebuleba da miT<br />

ufro sagulisxmoa isini. imowmebda ra<br />

raskins, qolvini acxadebda, rom Tavisi<br />

cxovelxatulebisa da xnovanebis RirebulebiT,<br />

istoriul Se nobas ormagi<br />

momxiblaoba gaaCnda. is mosakrZalia,<br />

upirvelesad, imitom, rom Zveli xeloba<br />

arqiteqturaSi ufro lamazi iyo, vidre<br />

axali da meorec, imitom, rom is ufro<br />

saintereso iyo da met amaRlebul<br />

grZno bebs aRZravda (Colvin, 1877:457). igi<br />

brals sdebda restavratorebs WeSmariti<br />

istoriuli grZnobis naklebobaSi da<br />

imowmebda mwerals, romelsac uTqvams,<br />

rom Zveli eklesia xSirad erTi ki ar<br />

aris, aramed ramdenime eklesia erTSi.<br />

igi agreTve amtkicebda, rom sruli sigiJe<br />

iyo mogviano na Senis dangreva arqeologiuri<br />

kvlevis, ritualuri Sesatyvisobis,<br />

mxa tv ruli ganuwvaleblobis<br />

momizezebiTa, an SekeTebis sababiT. igi<br />

miuTi Tebda bolodroindel Targmans<br />

viole-le-dYukis werilisa `restavraciis<br />

Sesaxeb~, romelSic restavracia gaazrebuli<br />

iyo, rogorc elda Seno bis Tvis

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!