arqiteqturis konservaciis istoria Yuka Yokileto - Ancient Georgia

maritobas gamokveTs. am TvalsazrisiT
SeiZleba ar sebobdes mxolod erTi
originali. valter benYaminma (1892-1940
ww.) aR niSna, rom Tanamedroves-winare xanaSi
fasi sakulto Rirebulebas hqonda,
xolo xelovnebis Rirebuleba koleqcionirebisa
da gamofenebis gamarT vis
dawyebasTan Tanadroulad warmoiSva.
xelovnebis nawarmoebebis kopi reba
yovelTvis iyo SesaZlebeli, magram,
amave dros, avTenturobis kon cef ciis
winapiro ba originalis arsebobaa _
avTenturobis kopireba ki Se uZlebeli
iyo. imdenad, ramdenadac istoriuli
danabarebi avTenturo bas emyareba, Tu
replicirebis Sedegad fasi ekargeba
droSi gangrZobad myofobas safrTxe-
Si swored originaluri naqmnis avTenturoba,
misi `aura~ aris Cavardnili
(Benjamin, 1979:223). benYaminma yuradReba
meqanikuri kopirebis epoqaSi, fotografirebisas
da filmebis gadaRebisas,
origina lis da aslis sazriszec gaamaxvila.
man aRniSna, rom reproduqciis
teqnologia `swyvets reproducirebul
obieqts tradiciis sauflos. mra vali
reproduqciis damzadebisas, aslTa simravle
unikalur myofobas Ca e na cvleba.
da Tuki mnaxvelsa Tu msmenels, mis ker-
Zo garemoebebSi repro duqcia Seegebeba,
is reproducirebul obieqts SesZens aqtivobas~
(Benja min, 1979:223).
avTenturobisa da aslis dilema
problemad konser vaciis moZraobis dawyebisas
ganixileboda. fuZemdebelia igi
veneciis qartiisTvis, rome lic mouwodebda
momavali TaobebisTvis gadagve ca
memkvidreobiT miRebuli kulturuli
faseulobani `misi avTenturobis sruli
sisavsiT~ (Venice Charter, winasityvaoba).
haeris dabinZurebisa da gamoqarvis
gaZlie re biT warmoqmnili saSiSroebis
Sedegad, mas aqeT sul ufro miRebuli
gax da originalebis aslebiT Secvla,
rac originalebis WerqveS ganTav sebis
SesaZleblobas iZleva. am sakiTxma xan-
definiciebi da tendenciebi 367
grZlivi kamaTi gamoiwvia mso f lio memkvidreobis
RirsSesaniSnav adgilebTan
da xelovnebis iseT mniSvnelovan nawarmoebebTan
dakavSirebiT, rogoricaa
aTenis akropoli sis qandakebebi, cxenis
qandakebebi veneciis san markos Sesasvlelis
Tav ze (1994 w.) da markus avreliusis
qandakeba romis kapitoliumis
borcvze (1997 w.). kidev erTi sakiTxia
aqsumis stela; italiasa da eTiopias So-
ris ormxrivi SeTanxmeba iTvaliswinebs
romidan Tavdapirvel adgilze, aqsum Si,
mis gadatanas. stelis rogorc cirkus
maqsimusis bolos mdgomis mxatvrulma
da kulturulma miniSnebam warmoiSva
idea, rom urbanuli da kulturuli
`lakunis~ Sesavsebad erTi SesaZlo gza-
Tagani misi aslis damzadebacaa.
1970-ian da 1980-ian wlebSi mecnierebis
ganviTarebam avTenturobis
sakiTxi TandaTan CrdilSi moaqcia; es
problema xelaxla mxolod vene ciis
qartiis ocdaaTi wlisTavis moaxlovebasTan
dakavSirebiT wamoiWra. ganzraxuli
iyo memkvidreobis koncefciebis
sazrisis ufro farTo, saer Ta Soriso
konteqstSi, kerZod ki, dasav luri samyarosa
da tradiciuli sa zogadoebebis
makavSireblebis naTelyofa. amis kvalad,
avTenturobis Sesaxeb naras dokumentSi
gamaxvilebulia wyaroebis sandoo bisa
da utyuarobis problema da, amasTanave,
kulturuli mravalferov neba, rogorc
avTenturobis gansazRvris safuZveli:
`kulturuli memkvid reo bis mravalferovneba
drosa da sivrceSi arsebobs da
sxva kulture bis da maT rwmena-warmodgenaTa
sistemis yvela aspeqtis mimarT
pativis cemas moiTxovs~ (Nara Document,
parag. 6). es miTiTeba gakeTda, radgan gansa
kuTrebiT sazrunavi gaxda is arealebi,
sadac ganagrZobs arsebobas tra diciuli
kulturebi, romelTa kulturuli arsi
SeiZleba industria li ze bu li dasavle-
Tis zegavleniT daikargos.
XX saukunis bolos avTentur-