03.06.2013 Views

arqiteqturis konservaciis istoria Yuka Yokileto - Ancient Georgia

arqiteqturis konservaciis istoria Yuka Yokileto - Ancient Georgia

arqiteqturis konservaciis istoria Yuka Yokileto - Ancient Georgia

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

232 <strong>arqiteqturis</strong> <strong>konservaciis</strong> <strong>istoria</strong><br />

gavlenis qveS imyofebodnen da maleve<br />

gaatares msgavsi iuridiuli RonisZiebebi.<br />

safrangeTSi farTo sazogadoebam<br />

ufro metad gaacnobiera, rom sasurveli<br />

iyo zedmeti daSla-ngrevis Tavidan<br />

arideba. uilYam mori sis `manifesti~<br />

franguladac iTargmna da sxva enebzec,<br />

xolo sPaB-ma da amyara kontaqtebi<br />

sazogadoebasTan `L’Ami des monuments”<br />

(ZeglTa megoba ri), romelic 1887 wlidan<br />

amave dasaxelebis periodul Jurnals<br />

gamos cemda. gaizarda kritikos-<br />

Ta ricxvi, gansakuTrebiT arqeologebs<br />

Soris, ro melTa Soris iyvnen grafi r.<br />

de lasterYe, andre miSeli da a. gYuiloni,<br />

romlebic gmobdnen hipoTetur<br />

reskonstruqciebs da ar eTanxmebodnen<br />

mTav robis winandel politikas saxelmwifo<br />

xarjebis rCeul Zeglebze koncentraciisa<br />

maTi `sruli restavraciis~<br />

mizniT; am ganwyobis xmebi parlamentSic<br />

gaismoda.<br />

kritikosTa am jgufs anatol fransic<br />

(1844-1924 ww.) ganekuTvneboda, romelic<br />

cxared utevda viole-le-dYuks<br />

pYerfonsa da parizis notr-dam ze misi<br />

restavraciebis gamo da, viqtor hYugos<br />

darad, xazs usvamda ero v nuli mexsierebis<br />

SenarCunebis mniSvnelobas ara<br />

mxolod istoriuli Se nobebis avTenturi<br />

qvebis, aramed TviT istoriuli qalaqebis<br />

saxiT. misT vis istoriuli Senoba<br />

gaxsnil wigns hgavda, romelSic furclebi<br />

sxva da sxva xeliT da sxvadasxva<br />

Taobis mier iyo dawerili. swored es<br />

uwyve to ba aniWebda mas sicocxles.<br />

xolo parizis notr-dami restavraciis<br />

Semdeg cocxali istoriuli Senobidan<br />

`abstraqtul kaTedralad~ iqca. Tavis<br />

romanSi `pYer nozYeri~ igi moixsenebda<br />

istoriul qalaqs, rogorc civilizaciis<br />

dedas, romelSic yvela qva da Senoba,<br />

bedniereba da bed uku R marToba, xalxis<br />

mexsierebas warmoadgens.<br />

raskinis ideebi safrangeTs j. milsandma<br />

1864 wels gaacno, magram mxolod<br />

mas mere, rac robert de la sizeranma<br />

1899 wels gamoaqveyna L’Esthétique anglaise:<br />

étude du M. John Ruskin, gaxda SesaZlebeli<br />

misi nawerebis ufro safuZvliani gacnoba.<br />

1899 wels frangulad raskinis `Svidi<br />

lampa ri~ iTargmna, rasac sxva naSromebis<br />

Targmnac mohyva. `amienis bibliisa~<br />

(1904 w.) da `sezamisa da SroSanis~ (1906<br />

w.) mTargmneli marsel prusti (1871-1922<br />

ww.) iyo, bunebasa da goTur xuroTmoZ-<br />

RvrebaSi mSvenierebis ga mo v li ne bebiT<br />

Sepyrobili, rasac adamianis maradisobis<br />

pirispir dgomis simboloebad aRiqvamda.<br />

misi pirveli nawerebi raskinis<br />

Sesaxeb 1900 wels emTxveva, raskinis<br />

gardacvalebis wels Tanxvdeba, wels,<br />

roca prustma ve neciaSi imogzaura da<br />

safrangeTis eklesiebis monaxuleba<br />

daiwyo. Tavi si winasityvaoba `amienis<br />

bibliisTvis~ man daasrula gancxadebiT:<br />

`gar dacvlilic ki igi Cven kvlav gangvanaTlebs,<br />

rogorc is momakvdavi varskvlavebi,<br />

romelTa Suqi jerac aRwevs<br />

Cvenamde…...~ mogzaurobis dros prusti<br />

gaecno restavracias da mkveTrad daiwuna<br />

viole-le-dYukisa da bevri sxva arqiteqtor-restavratoris<br />

namuSevrebi,<br />

Tumca kargad Sesru le bul namuSevars<br />

mainc maRal Sefasebas aZlevda. arsebiTad,<br />

restavra cia misTvis mniSvnelovani<br />

gaxda, rogorc simbolo mravali<br />

im Temisa, romlebsac is ganixilavs<br />

Tavis nawarmoebebSi `dakarguli dro~<br />

da `mopovebuli dro~; isic xelovnebasa<br />

da siyvarulTan, droSi cvlilebeb sa da<br />

uw y vetobasTan da, gansakuTrebiT, mexsierebasTan<br />

iyo dakavSirebuli (Fraisse,<br />

1990:342ff).<br />

1905 wels safrangeTSi eklesia<br />

saxelmwifos gamoeyo da `Service des monuments<br />

historiques” darCa erTaderT saxelmwifo<br />

uwyebad, romelsac isto riul Senobebze<br />

zrunva evaleboda; axali kanoni<br />

xels uwyobda gamorCeu li Senobebis<br />

`damatebiT~ aRnusxvas. am dromde<br />

saxelmwifo uars ambobda monawileoba

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!