03.06.2013 Views

arqiteqturis konservaciis istoria Yuka Yokileto - Ancient Georgia

arqiteqturis konservaciis istoria Yuka Yokileto - Ancient Georgia

arqiteqturis konservaciis istoria Yuka Yokileto - Ancient Georgia

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

308 <strong>arqiteqturis</strong> <strong>konservaciis</strong> <strong>istoria</strong><br />

driaSi 1823 wels gamovida, xolo Semdeg<br />

mas sxva regionebmac mi baZes. 1835<br />

wels daarsda Commission Royale des Monuments<br />

(ZeglTa samefo komisia), xolo<br />

1912 wels misi masStabi gafarTovda da<br />

istoriuli Rirs SesaniSnavi adgilebic<br />

moicva. stilisturi restavraciis<br />

pirvel nimuSTa gania lYuvenis (1829-<br />

40 ww.) da brYuges (1854-71 ww.) municipalitetis<br />

Se nobebi. belgiaSi goTuri<br />

aRorZinebis mTavari xelSemwyobi baroni<br />

de be Tumi (1821-94 ww.) iyo, romelmac<br />

vitraJi inglisel mxatvrebTan Seiswavla<br />

da pYujinis axlo megobari iyo.<br />

1860-ian da 1870-ian wlebSi, sarestavracio<br />

samuSaoebTan dakavSirebiT, rCevas<br />

araerTxel daekiTxnen viole-le- dYuks;<br />

maTgan erTia gentis municipalitetis<br />

Senobac. stilisturi erTia nobis Teoria<br />

didi mowonebiT saukunis bolomde<br />

sargeblobda. 1893 wels lui klokem<br />

(1849-1920 ww.), inJinerma gentidan,<br />

romelic emxroboda goTi kas, rogorc<br />

racionalur konstruqciul sistemas,<br />

Zeglebi `mkvdar~ Zeg le bad (romelTac,<br />

umTavresad, dokumenturi Rirebuleba<br />

hqonda) da `co c xal~ Zeglebad (mag.,<br />

eklesiebi da sxva nagebobebi, romlebic<br />

axlac ga mo iyeneba) dayo. igi aRiarebda<br />

<strong>konservaciis</strong> `inglisur formulas~ manam,<br />

sanam saqme `mkvdar~ Zeglebs exeboda,<br />

xolo `cocxali~ Zeglebis SemTxve vaSi<br />

ki sruliad miuReblad miiCnevda mas.<br />

misTvis naTeli iyo, rom Sua sa ukuneebis<br />

nagebobebs XVIII saukunis mokazmuloba<br />

unda moSoreboda da isini Tavdapirveli<br />

formiT unda aRedginaT. klokem Tavisi<br />

mosazreba ga uziara evropel da amerikel<br />

arqiteqtorTa 1904 wlis saerTa-<br />

Soriso kon g ress madridSi. amis Sedegad<br />

miRebul rekomendaciaSi _ `arqiteqturuli<br />

Zeglebis dacva da restavracia~ _<br />

asaxuli iyo stilisturi restavraci is<br />

principebi da SemoTavazebuli iyo, rom<br />

`mkvdari~ Zeglebi, romlebic warsul<br />

civilizaciebs ekuTvnoda da dromoW-<br />

mul miznebs emsaxureboda, gamagrebuli<br />

da daculi yofiliyo, xolo `cocxali~<br />

Zeglebi, romlebic kvlavac Tavdapirvel<br />

miznebs emsaxureboda, ise unda<br />

aRdgeniliyo, rom SesaZlebeli yofiliyo<br />

maTi gamoyeneba, radgan arqiteqturaSi<br />

funqciu ro ba mSvenierebis erT-erT<br />

safuZvels warmoadgens.”<br />

1938 wels, dekanozma reimond lemerma<br />

277 , belgiaSi lYuvenis universi tetis<br />

profesorma, gamoaqveyna `La Restauration<br />

des Monuments anciens” (Zvel Ze glTa<br />

restavracia), sadac man istoriuli<br />

Zeglebis movlis sxvadasxva mi d goma or<br />

jgufad dayo, `maqsimalurad~ da `minimalurad.~<br />

pirvel jguf Si Sediodnen<br />

montalamberi, pYujini, tornov-metci<br />

da merime, romelTa mizani stilis er-<br />

Tianoba iyo; meoreSi Sediodnen raskini<br />

da isini, vis mizansac Zeglebis Tavdapirvel<br />

arqeologiur da dokumentur<br />

RirebulebaTa kon servacia warmoadgenda.<br />

Tavis mxriv, lemeri amtkicebda,<br />

rom istoriul nagebobebs unda hqonoda<br />

oTxnairi Rirebuleba: gamoyenebiTi,<br />

mxatvru li, istoriul-arqeologiuri<br />

da cxovelxatuli, xolo restavraciis<br />

mi za ni unda iyos, SeZlebisdagvarad,<br />

daicvas an gazardos TiToeuli maTgani.<br />

iseT SemTxvevaSi, rodesac RirebulebisTvis<br />

zianis miyenebis saSiSro e ba<br />

arsebobda, Sedegebi unda Sefasebuliyo<br />

im TvalsazrisiT, Tu ra mou tanda sikeTes<br />

mTlianobas. lemeri eTanxmeboda<br />

istoriuli nagebobebis da yofas `mkvdar~<br />

da `cocxal~ Zeglebad da miiCnevda,<br />

rom zogierTi Ri re buleba, Tundac,<br />

cxovelxatuli, nakleb mniSvnelovani<br />

iyo, rodesac saq me `cocxal~ istoriul<br />

nagebobebs exeboda.<br />

niderlandebSi goTuri aRorZinebis<br />

277 dekanozi reimond lemeri iyo biZa profesor<br />

baron reimond lemerisa, uka naskneli<br />

ki 1964 wels veneciis qartiis samuSao jgufis<br />

momxsenebeli da iComos-is erT-erTi<br />

damfuZnebeli da yofili prezidentia.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!