Nummer 4/2006 (.pdf) - FOD Sociale Zekerheid

BELGISCH TIJDSCHRIFT VOOR SOCIALE ZEKERHEID - 4e TRIMESTER 2006
De hamvraag van het onderzoek is: in welke richting(en) evolueren de socialebeschermingssystemen
en hoe wordt het verloop van deze systemen beïnvloed
door de economische krachten en economische argumenten?
De basisaanpak van het project is een economische analyse van het debat over
sociale bescherming en de impact van de Europese integratie daarop. Daarom
nodigden we vooral mensen uit die voor deze aanpak interesse tonen, doorgaans
collega’s van economische faculteiten van hun respectieve universiteit, maar ook
andere sociale disciplines geven blijk van een gelijkaardige interesse en aanpak. Het
aandachtspunt is nog steeds de economische analyse van het debat, alsook de confrontatie
tussen de economische integratie en de processen daarvan met de feiten
en de beslissingen die inzake de verzorgingsstaat werden genomen. Vooral collega’s
uit andere universiteiten werden uitgenodigd voor dit onderzoek, aangezien het
EZA de bedoeling had om het onderzoek en het wetenschappelijke debat een duwtje
in de rug te geven, ook al werd het project dan georganiseerd voor en gericht op de
sociale bewegingen en de arbeidersbeweging.
3. STRUCTUUR VAN DIT SPECIALE NUMMER VAN HET BTSZ
In deze speciale uitgave stellen we een selectie van de referaten van deze conferentie
voor. De volledige uitgave voor de 25 lidstaten wordt later gepubliceerd (Pacolet, J.
(ed.), 2007).
Eerst geven we een vergelijkend overzicht, met feiten en cijfers en een eigen selectie
van de belangrijkste tendensen die we uit de nationale verslagen konden afleiden.
Dit noemen we “trendspotting van de verzorgingsstaat”. In de rest van het
eerste gedeelte van dit nummer wordt een diepgaandere economische beoordeling
gemaakt van de houdbaarheid van de sociale bescherming, niet in het minst via de
primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden, ten overstaan van de Europese integratie
(bijdrage van F. Abraham hierna). Het is niet toevallig dat vervolgens drie
nationale en Europese actoren hier hun verwachtingen en ambities inzake de
verdere ontwikkeling van de verzorgingsstaat toelichten. Dit onderzoek is immers
voor deze actoren, de sociale bewegingen en de beleidsmakers, bestemd.
In het tweede deel blijft de selectie van nationale bijdragen beperkt tot de oude lidstaten
van de EU. Eerst en vooral hebben we gekozen voor de zogenaamde continentale
verzorgingsstaten van het Bismarck-georiënteerde type, aangezien dit het
soort verzorgingsstaat is dat we ook in België hebben ontwikkeld. Daarenboven is
het ook het systeem van onze buren in wat vroeger de “lage landen” en nu de
“Benelux” wordt genoemd, maar ook van onze andere buren en voornaamste handelspartners:
Duitsland en Frankrijk. Aangezien we in België regelmatig met onze
voornaamste handelspartners vergelijken, zijn deze evoluties voor ons niet van
belang ontdaan. Voor België wordt ook een bijzonder geval toegelicht, namelijk de
sociale bescherming van de lokale overheidssector (J. Gysen, RSZPPO).
488