Nummer 4/2006 (.pdf) - FOD Sociale Zekerheid

BELGISCH TIJDSCHRIFT VOOR SOCIALE ZEKERHEID - 4e TRIMESTER 2006
arbeidsongeschiktheidsverzekering, paragraaf 3.4 is een bespreking van de huisvesting,
in paragraaf 3.5 worden de veranderingen in de bijstand en de werkloosheidsverzekering
onder de loep genomen en paragraaf 3.6 tot slot geeft een beeld van de
administratieve hervorming van het Nederlandse socialezekerheidsstelsel.
3.1. GEZONDHEIDSZORG
Het Nederlandse gezondheidszorgstelsel wordt gekenmerkt door de mengeling van
overheids- en privéfinanciering, het overheersende privéaanbod en de overlegbenadering
van het beleid (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,
2004). In Nederland bestaan drie verzekeringstakken naast elkaar, die samen vier hoofdstelsels
voor de Nederlandse gezondheidszorgverzekering bevatten. De Algemene
Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) is een nationale verplichte verzekering die
langdurige verzorging in een verpleeghuis, psychiatrische instelling of ziekenhuis
dekt. De AWBZ-zorg wordt in hoofdzaak gefinancierd door inkomensafhankelijke
bijdragen, overheidssubsidies en eigen bijdragen. Dit vertegenwoordigt 40% van de
totale uitgaven voor gezondheidszorg. In 2001 en 2002 bedroeg de bijdragevoet
10,25% voor de eerste belastbare inkomensschijf van 22.000 EUR. De nationale
Ziekenfondswet (ZFW) voorziet de verplichte verzekering voor medische kosten
voor werknemers en uitkeringstrekkers onder een inkomensdrempel (33.000 EUR
in 2005) en hun personen ten laste. Sinds 2000 zijn ook zelfstandigen die slechts
beperkt winst maken, door de ZFW gedekt. Het aspect werknemersverzekering is
geleidelijk aan verdwenen. Het ZFW-programma dekt de basisgezondheidszorg.
Meer dan 63% van de bevolking is onder het ZFW-programma (Ministerie van Volksgezondheid,
2005) verzekerd. De uitkeringen gebeuren in natura. Los van de premies
dienen ook bijdragen per dienst te worden betaald. In 2000 bedroeg de ZFWbijdragevoet
8,1% voor de eerste belastbare inkomensschijf van 25.000 EUR. In de
jaren zeventig waren er 60 onafhankelijke ziekenfondsen, 25 in het begin van de
jaren negentig en in 2004 was hun aantal tot 22 gedaald.
TABEL 2: FINANCIERING VAN DE NEDERLANDSE ZORGSECTOR, 1990-2005 (MILJARD EURO)
1990 1993 1995 2000 2001 2002 2003 2004 2005
ZFW 7,1 7,2 7,4 12,6 13,7 15,2 16,0 16,1 16,5
AWBZ 6,8 11,3 12,2 14,7 16,1 18,4 20,0 21,2 22,0
Overheidssubsidies
2,3 2,6 2,7 1,9 2,2 2,4 2,5 2,5 0
Totaal 16,2 21,1 22,3 29,2 32,0 36,0 38,5 39,8 38,5
collectief (75%) (79%) (83%) (83%) (84%) (84%) (84%) (84%) (83%)
Privéverzekering
5,3 5,5 4,7 5,8 6,1 6,8 7,3 7,4 7,8
Totaal 21,5 26,6 27,0 35,0 38,1 42,8 45,8 47,2 46,3
Bron: Centraal Planbureau.
646