Nummer 4/2006 (.pdf) - FOD Sociale Zekerheid

BELGISCH TIJDSCHRIFT VOOR SOCIALE ZEKERHEID - 4e TRIMESTER 2006
4. EXTERNE BEDREIGINGEN VOOR EEN SOCIAAL EUROPA
Het neoliberale denken, dat deze evolutie aanmoedigt, vertrekt dan ook van andere
opvattingen over mens en samenleving. Het neoliberale denken kan samengevat
worden in een vijftal concepten:
een positieve benadering van de markt en een minimalisering van overheidsinmenging
en van een economische en sociale regelgeving;
een positieve benadering van commerciële ondernemingen en tegelijkertijd onderschatting
van de economische bijdrage van de publieke sectoren en non-profitdiensten;
een sterk geloof in de kracht van het individu, met een kritische houding ten overstaan
van georganiseerde verbanden, zoals vakbonden, mutualiteiten en andere actoren van
de burgermaatschappij, die worden gezien als storende elementen van de markt;
een sterke klemtoon op individuele aansprakelijkheid en minimalisering van de solidariteitswaarden.
Belastingen worden haast altijd beschouwd als een negatief bestanddeel,
terwijl herverdeling geen doelstelling is van het economische beleid;
en, bijgevolg, een zeer enge visie op overheidsinmenging.
CONCLUSIES
Ondanks het af en toe agressieve karakter van de neoliberale idee, is gebleken dat
het Europese sociale model, voor wat betreft de hoofdkenmerken, voldoende weerstand
kan bieden. We mogen echter niet louter defensief optreden. De sociale
bewegingen en deskundigen die voor een solidaire maatschappij kiezen, moeten
zelf voorstellen in overweging nemen. Voorstellen die de fundamenten van de
sociale samenleving onaangeroerd laten, maar rekening houden met de veranderde
sociale factoren.
Derhalve dient een specifieke Europese richtlijn te worden opgesteld voor de specifieke
kwaliteiten van elk systeem.
In 2003 formuleerde het ACW in een congres (Vlaamse Sociale Week) enkele belangrijke
voorstellen ten aanzien van de Europese Unie.
De basisoptie van deze voorstellen is in feite een keuze voor een solidaire samenleving.
Een samenleving die niet alleen door marktregels wordt geleid. Een samenleving
die vecht tegen uitsluiting, die verwijst naar solidariteit en deze keuze in een
structureel beleid omzet. Een samenleving die de lusten en de lasten eerlijk verdeelt.
Een samenleving die de economie in dienst van de mens stelt.
Dat het voorstel voor een Europese grondwet in verschillende landen – door een
referendum – werd verworpen, heeft verschillende oorzaken. Wij zien angst als de
voornaamste oorzaak. Angst dat mensen in de nabije toekomst niet langer op de
sociale zekerheid en bescherming kunnen terugvallen. Angst dat de kwetsbaren het
slachtoffer worden van de economische belangen van de gegoede klasse.
564