Nummer 4/2006 (.pdf) - FOD Sociale Zekerheid

BELGISCH TIJDSCHRIFT VOOR SOCIALE ZEKERHEID - 4e TRIMESTER 2006
Dit omslagstelsel is ontstaan in het begin van de jaren dertig. Door dit omslagstelsel
werd een vrijwillig solidariteitsysteem ingesteld tussen de gemeenten, die zich voor
de toekenning van de pensioenrechten aan hun ambtenaren konden verenigen mits
de betaling van een jaarlijks vast te stellen bijdragepercentage op de loonmassa van
de vastbenoemde ambtenaren.
Hier komen we bij een volgend begrip: dit financieringsstelsel heeft alléén
betrekking op de pensioenen van de vastbenoemde personeelsleden. De bijdragen
worden geïnd samen met de andere socialezekerheidsbijdragen.
Ook voor de contractuele personeelsleden worden pensioenbijdragen op dezelfde
wijze geïnd, maar deze bijdragen worden doorgestort naar het globale beheer van
de sociale zekerheid, die op haar beurt instaat voor de financiering van de sectoren
volgens hun behoeften.
Voor het individuele personeelslid - statutair of contractueel - is de persoonlijke bijdrage
gelijk, nl. 7,5% van het loon. De ‘patronale’ bijdrage is evenwel voor de statutairen
de laatste decennia sterk toegenomen, terwijl dit voor de contractuelen 8,86%
bedraagt. Dit grote verschil in bijdragen voor de sector pensioenen (meer dan het
dubbele) houdt natuurlijk verband met de grote verschillen inzake uitgekeerde pensioenen,
tussen publiek en privé.
Op het belang van het aantal en de verhouding statutairen-contractuelen zullen we,
met het oog op de toekomstige financieringsbehoeften, later nog terugkomen.
Wat betekent het pensioen van een statutair personeelslid? De lokale besturen zijn
er wettelijk toe gehouden aan de vastbenoemden pensioenrechten toe te kennen
die minstens gelijk zijn aan de pensioenen van een federale ambtenaar. Vroeger
keerden bepaalde gemeenten beduidend hogere pensioenen uit maar gaandeweg
zijn deze uitzonderlijke voordelen in de lokale sector afgebouwd omwille van een
tekort aan financiële middelen.
De gemeenten kunnen zich voor het toekennen en de betaling van de pensioenen
van hun ambtenaren:
ofwel aansluiten bij een gemeenschappelijk stelsel (pool 1 en 2);
ofwel er een eigen gemeentelijke pensioenkas op na houden (pool 4);
of zich wenden tot een verzekeringsmaatschappij (pool 3) (in de wetgeving
‘erkende voorzorginstelling’ genoemd).
Deze laatste zal op basis van eigen actuariaatsstudies, financieringsplannen
voorstellen aan het individueel bestuur. Het gaat hierbij immers in wezen om de
uitvoering van een contract met een privéverzekeringsmaatschappij betreffende de
vaststelling en de uitbetaling van de pensioenen, mits de jaarlijkse betaling van een
overeengekomen bedrag. De regionale of federale overheid komt hier nauwelijks
aan te pas. De politiehervorming bracht de jongste jaren ook een vijfde pool in het
vizier. Hieronder wordt het relatieve belang van de diverse pensioenregimes
weergegeven.
624