Nummer 4/2006 (.pdf) - FOD Sociale Zekerheid

BELGISCH TIJDSCHRIFT VOOR SOCIALE ZEKERHEID - 4e TRIMESTER 2006
De lonen gingen pijlsnel de hoogte in, ondanks het feit dat het werkloosheidscijfer
in 1987 maar tot ongeveer 8% was gedaald. Zo ontstond de wijdverspreide opinie
dat er in Denemarken geen belemmeringen waren inzake de creatie van nieuwe
banen, maar het probleem bestond erin om de loonsverhogingen gematigd te
houden. De meeste economen waren van mening dat het niet mogelijk zou zijn om
het werkloosheidscijfer tot onder de 7-9% te krijgen tenzij er drastische hervormingen
van de arbeidsmarkt werden doorgevoerd. Een doeltreffend activerings- en
onderwijsbeleid zou een hoeksteen kunnen vormen en ervoor zorgen dat mensen
met een gebrek aan bekwaamheden en een marginale band met de arbeidsmarkt,
weer op de arbeidsmarkt zouden kunnen worden geïntegreerd; daardoor zou een
inkrimping van de structurele werkloosheid worden verzekerd.
Bijgevolg werd in de jaren negentig, zoals hierboven werd aangehaald, een aantal
ingrijpende veranderingen doorgevoerd in het actieve arbeidsmarktbeleid en de
voornaamste beginselen van het arbeidsmarktbeleid zijn vandaag de dag nog steeds
dezelfde. De economische stimulansen om aan de arbeidsmarkt deel te nemen, werden
nog uitgebreid door een verlaging van het belastbare inkomen voor tewerkgestelde
personen, de verlaging van het niveau van uitkeringen voor sommige
groepen en het feit dat het moeilijker werd gemaakt om bijvoorbeeld recht te verwerven
op vervroegd rustpensioen. In 1994 werden veelomvattende arbeidsmarkthervormingen
doorgevoerd en de activering met rechten en plichten werd sindsdien
herhaaldelijk te berde gebracht. De algemene initiatieven worden tegenwoordig
aangevuld met de invoering van nieuwe instrumenten en een serie aanpassingen die
erop gericht zijn, de inspanningen voor werklozen doeltreffend en flexibel te
maken. Denemarken is een van de OESO-landen die aan een actief arbeidsmarktbeleid
het meest geld uitgeven.
Men is van oordeel dat de hervormingen in de jaren negentig een aanzienlijke daling
van de werkloosheid met 3 à 4 procentpunten mogelijk hebben gemaakt. Dit
gebeurde vooral op het einde van de jaren negentig. Het werkloosheidscijfer
bedraagt nu (2005) ongeveer 5% en had geen noemenswaardige negatieve invloed
op de inflatie. Het geregistreerde werkloosheidscijfer (geschat volgens de bepalingen
van de IAO inzake werkloosheid) wordt echter laag gehouden door een grote
groep van mensen die aan jobopleidingen of andere vormen van activering deelnemen,
niet in de werkloosheidsstatistieken zijn opgenomen. De daling van het werkloosheidscijfer
vond plaats zonder noemenswaardige verlagingen van de omvang
van de relatief hoge uitkeringen die aan de uitkeringsgerechtigde werklozen worden
betaald (uitgezonderd voor jongeren van onder de 25). Mensen die in staat zijn om
te werken, kunnen echter de duur van de periode waarin ze socialezekerheidsuitkeringen
kunnen krijgen niet verlengen indien ze niet aan een opleiding, onderwijs
of dergelijke deelnemen. Er geldt een uitzondering voor gehandicapten die in
aanmerking komen voor een vervroegd rustpensioen, hoewel het de bedoeling is
om voor mensen met een zeker arbeidsvermogen banen te creëren.
766