Nummer 4/2006 (.pdf) - FOD Sociale Zekerheid

BELGISCH TIJDSCHRIFT VOOR SOCIALE ZEKERHEID - 4e TRIMESTER 2006
Enkele weken vóór de conferentie in oktober 2005 bezocht ik het museum van de
Duinenabdij in Koksijde, aan de Belgische kust. Ik las deze zin op de voorgevel van
het museum: “Ecclesia de dunes est quasi mons argenteus indeficiens si tamen a
sapientibus gubernetur”, (De Duinenabdij is een berg van zilver die nooit zal vergaan,
zolang zij maar goed wordt beheerd) , een uitspraak van abt Nicolaas van Belle
in de 13e eeuw, de hoogdagen van de Duinenabdij (2). De uitspraak deed me
denken aan de socialezekerheidsstelsels als een berg van zilver die nooit zal vergaan,
zolang ze maar goed worden beheerd.
Achter het museum lagen de ruïnes van deze abdij. We moeten de sociale zekerheid
als een berg van zilver behouden door ze goed te beheren (3). Deze trendspotting
van de verzorgingsstaat draagt hier hopelijk toe bij en fungeert als een vroegtijdig
waarschuwingssysteem voor sociale bewegingen, beleidsmakers en de sociale
administratie.
Onze conferentie kadert in een reeks conferenties van het Athenian Policy Forum
(APF), dat het wetenschappelijke debat over het economisch beleid internationaal
wil stimuleren. In hun activiteiten verwijzen ze naar Thucydides: “Wij Atheners
nemen zelf onze beleidsbeslissingen of onderwerpen ze aan grondige discussies: we
vinden immers niet dat woorden en daden onverenigbaar zijn; het ergste is wanneer
men zich op de actie stort vooraleer de gevolgen grondig werden besproken”.
Onlangs voegde het APF het tweede citaat toe: “Onze grondwet ... wordt democratie
genoemd omdat de macht niet in handen is van een minderheid, maar van het
grootste aantal.” Dat is precies de zin waarmee een van de ontwerpen voor de
Europese Grondwet begon. We hopen dat we, door het lezen van dit vergelijkende
overzicht en de verhalen van elke lidstaat, meer te weten komen over het gemeenschappelijke
groeipad, eventueel met verschillen in timing of middelen zodat we
kunnen zien dat we in ons eigen land achterblijven of vooroplopen. Zo kunnen we
de “zin van coherentie” begrijpen en de samenhorigheid voelen die kan bijdragen
tot de Europese integratie en de opbouw van een sociaal Europa en de waarden
waar die voor staan. Moge het ons ook behoeden voor het scepticisme hierover dat
momenteel de bovenhand heeft.
490
(2) Met dank aan de Duinenabdij voor de tekst en vertaling van dit citaat.
(3) Dat degelijk beheer haalbaar is, werd geïllustreerd door het feit dat de Conferentie op 17-18 oktober
2005 plaatsvond in het prachtige Huis van Chièvres, in het Groot Begijnhof van Leuven, een site
die door Unesco als werelderfgoed werd erkend. De bouw van het Begijnhof startte in dezelfde periode,
namelijk omstreeks 1230; het Huis dateert van 1560. Blijkbaar werd het goed beheerd, ondermeer
de voorbije decennia door onze Katholieke Universiteit van Leuven zelf.