Nummer 4/2006 (.pdf) - FOD Sociale Zekerheid

DE HERVORMING VAN DE VERZORGINGSSTAAT IN NEDERLAND: 1982-2003
structuur in het voorbije decennium hebben geleid tot een regeling waarin de
invloed van de sociale partners drastisch werd verminderd. Er werd een aantal concurrentie-elementen
ingevoerd en de verantwoordelijkheden werden verschoven
naar de werkgevers en de werknemers (individueel) om te komen tot een grotere
doeltreffendheid, hoewel het stelsel nog steeds in herziening is. In 1995 werd de
bipartiete Sociale Verzekeringsraad (SVr) ontbonden. De nieuwe en onafhankelijke
Commissie toezicht maatschappelijke verzekeringen (Ctsv) ) houdt toezicht op de
tenuitvoerlegging van de sociale zekerheid. In 1997 werd het Landelijk instituut
sociale verzekeringen (Lisv) verantwoordelijk voor de tenuitvoerlegging van de
werknemersverzekeringen, de Wet op de Arbeidsongeschiktheidsverzekering voor
de zelfstandigen (WAZ) en de Wet Arbeidsongeschiktheidsvoorziening jonggehandicapten
(WAJONG). Het Lisv haalde de werknemersverzekeringen weg bij de bedrijfsverenigingen
en droeg ze over aan vijf met elkaar concurrerende Uitvoeringsinstellingen
(UVI’s).
Tot in 1994 waren de administratie van de sociale zekerheid en de publieke
arbeidsvoorzieningsorganisatie duidelijk onderscheiden, maar dan werd met die traditie
gebroken en beide functies van de verzorgingsstaat werden de weg van de
samenwerking opgeleid. Op 1 januari 2002 werd de Wet-SUWI (Structuren Uitvoering
Werk en Inkomen) uitgevaardigd. De SUWI-operatie, die in 1998 van start ging,
is het culminatiepunt van dit veelomvattende proces. De SUWI-operatie wil
duidelijke verantwoordelijkheden bepalen en de talrijke actoren de gepaste (financiële)
stimulansen geven, met name door concurrentie-elementen toe te voegen,
teneinde de administratie van de sociale zekerheid en de arbeidsvoorzieningsorganisatie
doeltreffender, klantvriendelijker en efficiënter te maken. Dat veronderstelt
een grondige reorganisatie van de administratieve structuur. Aanvragen voor uitkeringen
moeten door privéoperatoren worden behandeld en alle activiteiten (betalen
van uitkeringen, reïntegratie) zouden door één enkel agentschap moeten worden
uitgevoerd. De klemtoon ligt op preventie en reïntegratie van uitkeringsgerechtigden
op de arbeidsmarkt. Met andere woorden: werk boven inkomen. Op lokaal en
regionaal niveau worden organisaties voor reïntegratie en organisaties voor de
administratie van de sociale zekerheid (beoordelingen aanvragen premie-inning en
uitkeringsverzorging) ondergebracht in 131 Centra voor Werk en Inkomen (CWI’s).
Daarbij hebben alle partijen de bedoeling om mensen zo snel mogelijk weer aan het
werk te krijgen. De centra nemen in het socialezekerheidsstelsel een sleutelpositie
in. In deze centra kunnen mensen een aanvraag voor sociale uitkeringen indienen
en een baan zoeken (reïntegratie). Voor werkgevers is dit de plaats waar ze werknemers
kunnen vinden. Zowel de particuliere reïntegratieorganisaties als de overheidsorganisaties
voor claimbeoordeling zijn in deze CWI’s actief. De kerngedachte hierachter
is de klantgerichte idee van een uniek aanspreekpunt voor alle verwante
diensten.
Waar mogelijk worden concurrentie-elementen ingevoerd. Taken die worden
beschouwd als niet-geschikt voor concurrentie (claimbeoordelingen, premie-inning
en uitkeringsverzorging), worden nog steeds door overheidsorganisaties uitgevoerd.
661