Nummer 4/2006 (.pdf) - FOD Sociale Zekerheid

DE STAAT VAN DE VERZORGINGSSTAAT IN BELGIE OMSTREEKS 2005
gehouden. Dit wordt wellicht eveneens verklaard door de demografische situatie
van de beroepsbevolking. Maar ook andere categorieën van uitkeringstrekkers
namen in omvang toe (personen met een handicap, gewaarborgd minimuminkomen
voor ouderen). Hierbij komt nog het stijgende aantal personen die een specifieke
uitkering krijgen wegens zorgbehoevendheid (tegemoetkoming in geld). Volgens
een eerste schatting zijn er 4 miljoen uitkeringstrekkers. Ze behoren allemaal tot
een groep waarvoor de verzorgingsstaat in het leven werd geroepen. Zij zijn de uitkeringsgerechtigden
achter het “fraaie gelaat (5)” van de Belgische verzorgingsstaat.
Maar een moderne en vooruitziende verzorgingsstaat wil dit aantal zo klein mogelijk
houden.
Vanaf de jaren tachtig waren de sociale uitkeringen echter alleen gekoppeld aan een
gezondheidsindex, wat betekent dat ze de stijging van de welvaart niet hebben
gevolgd. Lagere sociale uitkeringen die totaal geen band meer hebben met de evolutie
van de algemene welvaart/het nationale inkomen, waren het gevolg (zie Cantillon
et al., 2001; 2003). Bijgevolg besliste de federale regering in 2004 dat sommige
sociale uitkeringen vanaf 2005 moesten worden aangepast, en vooral ook dat in
2007 een mechanisme zou worden ingevoerd waarbij deze uitkeringen zouden worden
gelinkt aan de evolutie van de algemene welvaart (zie Pacolet, Verschueren,
2007). Deze beslissing werd geconcretiseerd in het Generatiepact (Art. 72/73). Hierbij
dient te worden opgemerkt dat de beslissing om de sociale uitkering al dan niet
aan te passen, onder andere, zal worden gebaseerd op de verhouding tussen het
aantal uitkeringstrekkers en de actieve (beroeps)bevolking. Het monitoren van de
graad van een dergelijke uitkeringsafhankelijkheid zal doorslaggevend zijn bij elke
beslissing over een welvaartsaanpassing van de sociale uitkeringen. In 2006 werd
aangekondigd dat een aantal sociale uitkeringen (pensioen, sociale bijstand, invaliditeit)
zou worden aangepast. Hoewel dit zeer zeker een verbetering is, blijft er
nog steeds een enorme kloof tussen het uitkeringsniveau en de lonen die moet worden
overbrugd (Van Mechelen et al., 2007).
(5) Naar het boek ‘The Fair Face of Flanders’ van de Britse historica Patricia Carson.
595