Nummer 4/2006 (.pdf) - FOD Sociale Zekerheid

DE VERZORGINGSSTAAT IN SPANJE TUSSEN 1998 EN 2003
gang is over de noodzaak om de economische groei te garanderen door een hogere
productiviteit in het Europese concurrentiekader; ook worden discussies gevoerd
over de nood aan sociaalbeleidsinitiatieven die niet alleen de universele dekking van
de gezondheidszorg- en pensioenstelsels garanderen, maar die de Spaanse sociale
bescherming ook op een hoger kwaliteitsniveau brengt, vergelijkbaar met dat van
de meer ontwikkelde EU-landen.
1. ONTWIKKELING VAN DE SOCIALE BESCHERMING TUSSEN 1998 EN 2003: EEN
GLOBAAL OVERZICHT
Het mag gezegd dat aan de vooruitgang op het vlak van sociale bescherming, die leidde
tot de universele dekking van het gezondheidszorgstelsel (Algemene Gezondheidswet
van 1986) en van het pensioenstelsel (wet 26/1990 betreffende pensioenen
zonder bijdragebetaling), en aan de vooruitgang die tussen 1990 en 1992 inzake
werkloosheidsuitkeringen werd gerealiseerd, in 1995 een einde kwam, toen convergentie
met het Europa van de vijftien lidstaten relatief ondergeschikt was aan de
monetaire convergentie. De verkleining van het begrotingstekort en de overheidsschuld
zou tussen 1998 en 2004 de sociale agenda bepalen, wat af en toe aanleiding
gaf tot grote sociale spanningen, zoals de algemene staking van juni 2002 tegen de
hervorming van de arbeidsmarkt.
De beperking van het groeipercentage van de sociale uitgaven, dat minder snel
steeg dan het groeipercentage van de economie, en de daling van de werkloosheidscijfers
droegen tussen 1998 en 2003 bij tot een geleidelijke daling van de uitgaven
voor sociale bescherming, als aandeel van het bbp, tot nagenoeg het niveau van
1990. Van 1998 tot 2002 (zie tabel 1) varieerde het uitgavenpercentage van de
sociale zekerheid nauwelijks (ongeveer 20,1% van het bbp), nadat dit in 1993 een
hoogtepunt had bereikt (24,4% van het bbp). Dit kwam hierop neer dat het verschil
met de gemiddelde uitgaven voor sociale zekerheid steeg van 5,6 punten in 1994 tot
7,8 punten in 2002. Spanje neemt in de EU de voorlaatste plaats in wat de uitgaven
voor sociale zekerheid als percentage van het bbp betreft, en de laatste plaats voor
sociale uitgaven per inwoner in koopkrachtpariteit (Rodriguez Cabrero, 2004).
775