Nummer 4/2006 (.pdf) - FOD Sociale Zekerheid

DE STAAT VAN DE VERZORGINGSSTAAT IN DE EU ANNO 1992 EN TIEN JAAR LATER MET TIEN NIEUWE LIDSTATEN ...
FIGUUR 1: BBP TEGEN LOPENDE MARKTPRIJZEN PER INWONER (IN KKP, INDEX VS =100), 1960-
2006
110,0
100,0
90,0
Vroegere EU-15
(incl. West-
Duitsland) KKP:
VS=100
Vroegere EU-15
KKP: VS=100
80,0
Verenigde
Staten KKP:
VS=100
70,0
60,0
50,0
1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005
Bron: eigen berekeningen aan de hand van de AMECO-databank (Europese Commissie) in Sapir, 2003.
Sindsdien leidden stagnatie en hardnekkige werkloosheid tot begrotingstekorten en
stijgende schuldenlasten. Maar een nieuwe en toenemende vraag naar een betere
sociale bescherming deed het aandeel van de overheidsuitgaven in het bbp in de
jaren negentig ook stijgen tot boven de 50%. Het Europese beleid van Maastricht en
het Stabiliteits- en groeipact droegen ertoe bij dat de overheidsuitgaven weer onder
controle kwamen en dat ze niet verder achteruitgingen. De duurzaamheid van de
overheidsfinanciën werd ook een belangrijk referentiepunt voor de beoordeling van
de huidige en toekomstige socialebeschermingssystemen (denk maar aan de
activiteiten van de Werkgroep rond vergrijzing van het Comité voor Economische
Politiek van de EU). Het ergste wat het socialebeschermingssysteem kon
overkomen, was een soort van “ponzi-financiering (2)” van de overheidstekorten.
Uit een vergelijking van Europa met de VS blijkt duidelijk dat het inhaalmanoeuvre
van het nationale inkomen al sinds decennia gestopt is. Hoge niveaus van sociale
bescherming bleven bestaan, verbeterden zelfs nog en waren waarschijnlijk ook
nodig omdat de werkloosheid en de lage tewerkstellingsniveaus bleven bestaan.
(2) Het aangaan van nieuwe schulden om de interest op vorige schulden te betalen
501