Męskość jako kategoria kulturowa. Praktyki męskości - Wiedza i ...

Renata Bizek-Tatara – Męskość hegemonialna w powieści „Śmiech Laury” Françoise Mallet-Joris140By ukazać istotę męskości Théo Jacobi, dokonamy klasycznej analizy postaci literackiejwedług metody proponowanej przez Philippe’a Hamona 6 . Zbadamy wyglądzewnętrzny bohatera, jego osobowość i zainteresowania, pozycję społeczną oraz jegorelacje z innymi postaciami. W naszych rozważaniach na temat natury męskości protagonistyodwołamy się do prac naukowych z zakresu socjologii i psychologii płci autorstwatakich badaczy, jak: Robert Connell, Pierre Bourdieu, Lynne Luciano, ZbyszkoMelosik i Robert Stoller.Postać chirurga Théo Jacobi to kreacja niezwykle złożona i pełna sprzeczności. Jegocharakter, stosunek do ludzi, życia i przede wszystkim do zawodu, jaki wykonuje, są niezwykleintrygujące. Naszkicowanie jednoznacznego portretu psychologicznego tegobohatera nie należy do zadań łatwych, ponieważ informacje na jego temat są dość rozbieżne.Każda z postaci przedstawia go inaczej: syn widzi w nim karierowicza i kobieciarza,złego męża i ojca, który poza pracą i sobą samym nie dostrzega niczego wokół.Córka, liczne kochanki, personel medyczny i znajomi waloryzują go pozytywnie,uważając za geniusza oraz wzór godny naśladowania w każdej dziedzinie. Z kolei zdaniemżony, która zna go najdłużej i posiada najwięcej informacji na jego temat,dr Jacobi pozostaje ciągle zagadką. Po 25 latach małżeństwa Laura nadal zadaje sobiepytanie: „kim jest ten człowiek, który cały dzień kroi ludzkie mięso, a wieczorem pochłaniaogromny stek? Kim jest ten człowiek, który mówi kocham cię, tak jak się myjeręce i odkłada mokry ręcznik, ten człowiek, który interesuje się wszystkim, mimo że tonie jest mu do niczego potrzebne?” 7 .Doktor Jakobi liczy sobie około 50 lat, z zawodu jest chirurgiem plastycznym, mażonę i dwoje dorosłych dzieci. Jako lekarz i jednocześnie dyrektor kliniki zostaje przedstawionydość stereotypowo: to człowiek sukcesu, zamożny, powszechnie szanowany,cieszący się dużym powodzeniem u kobiet. Postrzegany jest jako mężczyzna niezwyklemęski i charyzmatyczny – taki, który budzi powszechny podziw, wręcz uwielbienie.Nie ulega wątpliwości, że pojęcie „męski mężczyzna” stanowi społeczną konstrukcjęulegającą zmianie w czasie i przestrzeni oraz że niemal każdy człowiek majej własną koncepcję. Przedmiotem naszej pracy jest próba odpowiedzi na pytanie, cow bohaterze tak zachwyca innych? Jakie cechy biorą oni pod uwagę, analizując jegomęską tożsamość oraz które z nich waloryzują pozytywnie, a które negatywnie?Zacznijmy od fizjonomii bohatera. Dane na temat jego wyglądu zewnętrznego są nielicznei ogólnikowe, wszystkie za to wpisują się w uniwersalny zestaw cech stanowiącyo atrakcyjności mężczyzny w zachodnim kręgu kulturowym. Dr Jacobi jest „postawnym” 8„wielkim człowiekiem, typu uroczy rzeźnik” 9 . Zauważmy, że wysoki wzrost i masywnasylwetka są silnie kojarzone z autorytetem oraz konotują pewność siebie, siłę fizycznąoraz wytrzymałość. Jacobi jest typem południowca, o czym decydują jego „wielkie ciemne(Dokończenie z poprzedniej strony.) Ów fakt oraz zniknięcie żony i incydent samobójczy syna skłaniajągo do zastanowienia się nad tym, jakim jest mężem, ojcem, mężczyzną i lekarzem. Desperacki czynMarcina wpływa również na los Marka-André, zakochanego w nim homoseksualisty, który, czując sięwinnym tej tragedii, popełnia samobójstwo.6Philipee Hamon, 1977, Statut sémiologique du personnage, [w:] Poétique du récit, Paris : Editionsdu Seuil.7F. Mallet-Joris,op. cit, s. 29.8Ibid., s. 12.9Ibid., s. 173.