Męskość jako kategoria kulturowa. Praktyki męskości - Wiedza i ...

Joanna Rzońca – Zesłańcy, buszrangerzy, wędrowni postrzygacze owiec – męski świat australijskiego...185jako romantyczny buntownik w charakterystycznej, zrobionej przez siebie zbroi, u większościodbiorców budząc niekłamaną sympatię, a nawet podziw. Podobnych reakcji najego osobę kompletnie nie zaburza fakt, że Kelly był po prostu bandytą. Pozycję legendy,jaką osiągnął ten buszranger, wzmocniło wiele powieści (choćby Prawdziwa historiaNeda Kelly’ego Petera Careya), filmów (Ned Kelly Tony’ego Richardsona z tytułowąrolą Micka Jaggera czy też Ned Kelly Gregora Jordana z Heathem Ledgerem w roligłównej), a także słynna seria obrazów Sidneya Nolana.Bardziej pozytywną kategorią kulturową są niewątpliwie kopacze (diggers). Słowoto pojawiło się w połowie XIX wieku jako określenie poszukiwaczy złota, którzy masowoprzybywali do Australii po odkryciu na kontynencie złotonośnych pól. Okresgorączki złota jest w historii Australii tak ważny, że poświęca mu się osobne rozdziały 10 .To czas iście rewolucyjny, w którym znacznie wzrosła liczebność mieszkańców kontynentu,zmienił się jego skład etniczny i nic już nie wydawało się stabilne. Fortunęuzyskaną w jeden dzień można było stracić nazajutrz, „rząd i pracodawcy drżeli o przyszłość,gdyż coraz więcej pracowników dezerterowało i ruszało tam, na drugi koniectęczy” 11 . Złotonośne pola szybko dzielono na małe działki, gdzie pracowało po trzy,cztery osoby, które po ciężkim dniu wydawały szybko swoje pieniądze w wyrastającychw pobliżu jak grzyby po deszczu teatrach, kawiarniach i knajpach.Byli jednak i tacy, którzy pieczołowicie oszczędzali zdobyte przez siebie pieniądzei dorobili się znacznych sum. Tę rzeczywistość oraz kulturowo-etniczną mieszankęświetnie opisują karty Napadu…: „Odkąd zaczęto kopać złoto, po całym kraju włóczylisię najrozmaitsi niezwykli wędrowcy – spekulujący na kopalni, obcy, różni nowo przyjezdni;nawet poganiacze bydła i pastuchy, mając kieszenie wypchane pieniędzmi zaczęlizadzierać nosa i ubierać się krzykliwie.” 12 W powieści podkreślono zmiany, jakieprzyniosła ze sobą gorączka złota oraz różnorodność etniczną kopaczy pracujących nazłotonośnych polach, przy równoczesnym ich egalitaryzmie. „Jedno jest pewne. Jimi ja nawet w sto lat nie mielibyśmy szansy zobaczyć tak wielu rozmaitych ludzi, gdybynie złoto. (...) Wielka sala w hotelu „Poszukiwaczy” – zwano ją „hall” – przedstawiaławspaniały widok w nocy, kiedy spacerowaliśmy z Jimem albo siedzieli przy małym stolikuz dobrym trunkiem w kieliszkach. (...) Kiedyś wieczorem próbowałem zliczyćwszystkie narodowości i języki w wielkiej sali. Urwałem przy trzynastu. Byli tam Niemcy,Szwedzi, Duńczycy, Norwegowie, Rosjanie, Włosi, Grecy, Żydzi, Hiszpanie, Francuzi,Maltańczycy, Meksykanie, Murzyni, Indianie, Chińczycy, Nowozelandczycy,Anglicy, Irlandczycy, Szkoci, Walijczycy, Australijczycy, Amerykanie, Kanadyjczycy,Kreole, prości i wykształceni, farmerzy i robotnicy, prawnicy i lekarze. Wszyscy podówczasrówni, wszyscy bardzo bogaci; zbratani i pracujący; nikt nie wyróżniał się o wielelepszym strojem i nikt nie próbował wynosić się nad innych.” 13Wtedy to na złotonośnych polach najbardziej liczącą się wartością była solidarność poszukiwaczyoraz zaufanie, jakim można było obdarzyć współtowarzysza. W pierwszych10patrz: Manning Clark Historia Australii, Warszawa – Gdańsk 2004, rozdział 7 lub WiesławOlszewski Historia Australii , Wrocław – Warszawa – Kraków 1994, rozdział 8.11Manning Clark op.cit. s. 97.12Rolf Boldrewood Napad z bronią w ręku, Warszawa 1988, s.154.13Ibidem, s.166-167.