MÄskoÅÄ jako kategoria kulturowa. Praktyki mÄskoÅci - Wiedza i ...

More documents

Recommendations

Info

Urszula Kluczyńska – Sport jako obszar konstruowania tożsamości mężczyzn. Znaczena wpisane...98wartościach, czyniąc ze sportu uosobienie męskiej roli 75 . Sport stanowi zatem praktykęw dużym stopniu kształtującą tożsamość mężczyzny i jego społeczną pozycję– definiuje bowiem męską hegemonię 76 , stając się „jednym z centralnych obszarówspołecznej produkcji męskości” 77 . Wraz z upowszechnieniem wzorca Nowego Faceta78 ponownie podkreślono wagę sportu w życiu mężczyzny. „Świat sportu jest istotnąkulturową areną, która częściowo służy do socjalizacji chłopców i młodychmężczyzn w wartości takie jak hierarchiczność, rywalizacja, agresja.” 79 Sport został zaakceptowanyjako męska praktyka 80 . Definiując społeczne relacje, podkreślił wagęwspółzawodnictwa i hierarchii wśród mężczyzn, wykluczając jednocześnie kobiety 81oraz homoseksualistów 82 . W taki sposób określa się sport, patrząc nań z dominującej– i traktowanej jako słuszna – perspektywy.Należy się jednak zastanowić, czy wszyscy mężczyźni w ten sam sposób, zgodniez założonymi znaczeniami, interpretują i wykorzystują sport. Warto zaznaczyć, iżwspółcześnie zmienia się model socjalizacji tak dziewcząt, jak chłopców i coraz więcejaktywności przekracza podziały ustalone ze względu na płeć. Coraz więcej sportówtrenowanych jest przez dziewczęta i być może założenia męskości dominującejnie są już główną informacją płynącą z tej praktyki kulturowej. Coraz częściej takżepodważa się tłumaczenie aktywności sportowej chłopców poprzez jej rzekomą naturalność– jak zaznaczyłam już wcześniej: nie ma nic naturalnego w owej czynności,lecz stanowi ona społeczną praktykę. Podkreślanie naturalności sportu jest ostatecznąpróbą odwoływania się do biologicznych różnic i esencjonalnego podejścia do kategoriipłci, te zaś utraciły już swą niepodważalność. Także agresja i przemoc nie sąjednoznacznie rzutowane na życie sportowca. Co prawda sport sankcjonuje owepostawy jako element poszczególnych sportowych aktywności, lecz nie przyzwala naprzeniesienie ich w codzienne życie. Warto także dostrzec, iż rywalizacja, określonajako immanentna cecha sportu, nie musi być realizowana przez wszystkich zawodników,nawet tych bardzo dobrych. Nie wszystkie osoby osiągające doskonałe sportowewyniki muszą zgadzać się na rywalizację – mogą się z niej wycofać. Oczywiście tymsposobem zaprzeczają w pewien sposób założeniom sportu, lecz na tym właśnie po-75Por. Kari Fasting, Mari-Kristin Sisjord. 1985. Gender Roles and Barriers to Participation in Sports.„Sociology of Sport Journal” 2, s. 345.76Ian Burgess, Allan Edwards, James Skinner, op. cit., s. 200.77David Whitson, 1990, Sport in the social construction of masculinity, [w:] Michael A. Messner, DonaldF. Sabo (red.) Sport, Men, and the Gender Order: Critical Feminist Perspectives, Champaign: HumanKinetics, s. 19.78Sport w odniesieniu do Nowego Faceta definiowany jest w wąski sposób – chodzi tu o piłkę nożną,koszykówkę, żużel czy inne dyscypliny, które umożliwiają celebrowanie męskości, agresji, sek-sizmu,wywyższania, homofobi i pochwały przemocy. Zob. Belinda Wheaton, op. cit. W dużym stopniu tożsamośćNowego Faceta kształtowana jest również przez futbol. Zob. Rosakind Gill, 2003. Power and theproduction of subject: a genealogy of the New Men and the New Lad, [w:] Bethan Benwell (red.) Masculinityand Men’s Lifestyle Magazines, Oxford: Blackwell Publishing, s. 52.79Michael A. Messner, 1987, op. cit., s. 66.80Michael A. Messner, 1988, op. cit., s. 109.81Robert W. Connell, 1995, s. 54.; M. Messner, 1987, op. cit., s. 65-66.82Robert W. Connell, 1990, An iron man: the body and some contradiction of hegemonic masculinity,[w:] Michael A. Messner, Donald F. Sabo (red.) Sport, Men, and the Gender Order: Critical FeministPerspectives, Champaign: Human Kinetics, s. 83-94.; Donald Sabo, Sue Curry Jansen, op. cit., s. 177.
Urszula Kluczyńska – Sport jako obszar konstruowania tożsamości mężczyzn. Znaczena wpisane...99lega indywidualna możliwość wyboru oraz modyfikowania założeń owej praktykikulturowej. Przykładem może być celowe unikanie udziału w konkursach, zawodachczy wszelkich sytuacjach zakładających rywalizację, na rzecz korzystania z aktywnościsportowej dla innych doznań – na przykład przyjemności 83 . Szereg przedstawionychzałożeń dotyczących sportu może być przez jednostki indywidualnie interpretowanyi odmiennie wykorzystywany. Przekonania dotyczące sportu jako arenymęskiej dominacji mogą być podważane także przez samych mężczyzn, nie tylko feministyczniezorientowanych badaczy i badaczki.83Możliwość zaprzeczenia istotności rywalizacji w sporcie przybliża analiza przeprowadzonychprzeze mnie badań. Zob. U. Kluczyńska, 2009, Metamorfozy tożsamości mężczyzn w kulturzewspółczesnej, Toruń: Wyd. Adam Marszałek.
Page 2 and 3:
MĘSKOŚĆ JAKO KATEGORIA KULTUROWA
Page 4 and 5:
SPIS TREŚCI:Słowo Wstępne ......
Page 6 and 7:
Słowo Wstępne6Słowo WstępneKied
Page 8 and 9:
Słowo Wstępne8Postanowiliśmy rze
Page 10 and 11:
Krzysztof Arcimowicz - Obraz mężc
Page 12 and 13:
Page 14 and 15:
Page 16 and 17:
Page 18 and 19:
Page 20 and 21:
Page 22 and 23:
Page 24 and 25:
Page 26 and 27:
Magdalena Dąbrowska - Męskość w
Page 28 and 29:
Page 30 and 31:
Page 32 and 33:
Page 34 and 35:
Page 36 and 37:
Page 38 and 39:
Page 40 and 41:
Page 42 and 43:
Ewa Głażewska - Owłosiony mężc
Page 44 and 45:
Page 46 and 47:
Page 48 and 49: Ewa Głażewska - Owłosiony mężc
Page 56 and 57: Anna Grygiel - (Nowy) model polskie
Page 68 and 69: Ewa Hyży - Chrześcijański ruch P
Page 86: Urszula Kluczyńska - Sport jako ob
Page 92 and 93: Urszula Kluczyńska - Sport jako ob
Page 100 and 101: Renata Nowaczewska - „The Forgott
Page 114 and 115: Andrzej Radomski - Kultura 2.0 a pr
Page 128 and 129: Katarzyna Stańczak-Wiślicz - Ojco
Page 138 and 139: Renata Bizek-Tatara - Męskość he
Page 142: Renata Bizek-Tatara - Męskość he
Page 149 and 150:
Joanna Chądzyńska - Parodia męsk
Page 151 and 152:
Page 153 and 154:
Page 155 and 156:
Izabela Grzelak - „Jesteś po pro
Page 157 and 158:
Page 159 and 160:
Page 161 and 162:
Katarzyna R. Łozowska - Męskie os
Page 163 and 164:
Page 165 and 166:
Page 167 and 168:
Page 169 and 170:
Page 171 and 172:
Page 173 and 174:
Page 175 and 176:
Paweł Matejek - Literacki crossdre
Page 177 and 178:
Page 179 and 180:
Page 181 and 182:
Joanna Rzońca - Zesłańcy, buszra
Page 183 and 184:
Page 185 and 186:
Page 187 and 188:
Page 189 and 190:
Page 191 and 192:
Agnieszka Skoczylas - Pojedynek - m
Page 193 and 194:
Page 195 and 196:
Page 197 and 198:
Page 199 and 200:
Page 201 and 202:
Katarzyna Szmigiero - Zmieniające
Page 203 and 204:
Page 205 and 206:
Page 207 and 208:
Page 209 and 210:
Page 211:
show all

MÄskoÅÄ jako kategoria kulturowa. Praktyki mÄskoÅci - Wiedza i ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?

MÄskoÅÄ jako kategoria kulturowa. Praktyki mÄskoÅci - Wiedza i ...