Męskość jako kategoria kulturowa. Praktyki męskości - Wiedza i ...

Magdalena Dąbrowska – Męskość w okresie transformacji: zmiana ekonomiczno-społeczna...36jest wyjątkowość narodowego doświadczenia Polaków, ze szczególnym naciskiem nawartości chrześcijańskie. To mężczyznom przypisuje się obowiązek obrony „wiary ojców”.Debata aborcyjna nie jest więc jedynie debatą o legalność aborcji, lecz także debatąo chrześcijańskie wartości. Owo wyjątkowe doświadczenie zestawione zostaje z tym, co„inne”, obce, pochodzące z Europy Zachodniej oraz będące zagrożeniem dla narodowejkultury i tradycji. Pojawia się przeciwstawienie „cywilizacji życia”, budowanej przezpolską walkę w obronie nienarodzonych, „cywilizacji śmierci” Europy Zachodniej,posiadającej dużo bardziej liberalne prawo w kwestii aborcji. Polska ponownie jawi sięjako przedmurze chrześcijaństwa, a Polacy znowu mogą odegrać znaczącą rolę w ewangelizacjiEuropy i obronić ją przez zalewem barbarzyństwa. Wypowiedź przeciwnika aborcjipodkreśla zarówno tradycję chrześcijańską Polski, jak i zaangażowanie Polaków: „chęćpodjęcia batalii, jak to powiedziano, z państwem wyznaniowym, wynika przede wszystkimze zwykłego niedostatku katechizmowej wiedzy w przedmiocie filozofii życia Polaków,filozofii, która była i jest źródłem siły ducha naszego narodu. Ducha narodu, któryprzez całe swoje już przeszło tysiącletnie trwanie mógł czuwać, i to chwalebnie, nie tylkonad swoją, ale i nad europejską kolebką chrześcijańskiej kultury” 30 . Polscy mężczyźni sąspadkobiercami tradycji Kościoła i cechuje ich bezgraniczne posłuszeństwo Ojcu Świętemu.Mamy tu do czynienia z duchowym patriarchatem, gdzie mężczyźni stanowią jedynygwarant trwania tradycji i „spuścizny ojców”. Tak jak dawniej, polscy mężczyźni takżeobecnie są w stanie dowieść niezłomności swojej postawy i bronić przed „heretyckimi nowinkami”.Poseł przestrzega: „każdy, kto chciałby namawiać Polaków do jakiejkolwiekformy nieposłuszeństwa wobec głowy naszego Kościoła, którą jest Ojciec Święty, winienwiedzieć, że spośród wszystkich krajów Europy Polska zawsze w przeszłości, ufamy, żetakże dzisiaj, była najbardziej odporna na wszelkie heretyckie nowinki i działania różnychsekt. Mimo to, w imię całej wspaniałej spuścizny naszych ojców, a może właśnie dlatego,nie godzi się Polski i Polaków wodzić na pokuszenie” 31 . Mężczyźni, „najznakomitsi z roduPolaków” są także tymi, którzy stworzyli „na przestrzeni całych dziejów Polski” konstrukcję,„na której zbudowany jest cały system wartości, według którego żył w przeszłości, żyjedzisiaj i, daj Boże, będzie żył w przyszłości prawie cały nasz naród” 32 . Wypowiedź taściśle wiąże męskość z religijnością i odpowiedzialnością za utrzymanie wiary ojców. Religiaprezentowana jest tu jako patriarchalny system, na szczycie którego stoi Ojciec Święty.Przyjmując perspektywę teorii feministycznej, można uznać przytoczone słowa posła zadoskonałe przedstawienie funkcjonowania i struktury patriarchatu.W wielu wypowiedziach współtworzących debatę aborcyjną widoczna jest tendencjado postrzegania płodu-obywatela jako mężczyzny. Do płodu odnoszono się,używając rodzaju nijakiego (dziecko) lub rodzaju męskiego (np. Polak) – nigdy żeńskiego.Dyskurs polityczny łączy więc kwestię aborcji z problemem obywatelstwai umieszcza je w androcentrycznej perspektywie. Jednym z przykładów tego podejściamoże być wypowiedź posła: „Swoim niemym krzykiem około 20 mln poczętychPolaków, dzieci nienarodzonych oddało już swój głos w tym swoistym referendum” 33 .Kolejne dowody na męską koncepcję obywatelstwa i płodu znajdziemy w wypowiedzi30Roman Andrzejewski, 1 kadencja, 33 posiedzenie, 1 dzień (30.12.1992) 2 i 3 punkt.31Roman Andrzejewski, 1 kadencja, 33 posiedzenie, 1 dzień (30.12.1992) 2 i 3 punkt.32Roman Andrzejewski, 1 kadencja, 33 posiedzenie, 1 dzień (30.12.1992) 2 i 3 punkt.33Janusz Choiński, 1 kadencja, 21 posiedzenie, 3 dzień (24.07.1992) 7 punkt.