Męskość jako kategoria kulturowa. Praktyki męskości - Wiedza i ...

Anna Grygiel – (Nowy) model polskiego ojcostwa58przeprowadzone przeze mnie badania, w których podjęłam próbę zdiagnozowaniapostaw młodych mężczyzn wobec ojcostwa 17 . Z badań tych jasno wynika, że pokoleniemłodych ojców nie ogranicza swej rodzicielskiej roli jedynie do zapewnieniarodzinie bytu czy bezpieczeństwa. Funkcja ojca w rodzinie jest przez nich częstoprzyrównywana do funkcji matki, co podkreśla uznanie dla jego roli. Badanimężczyźni określali ojca jako opiekuna, osobę współuczestniczącą w wychowywaniu,której obecność jest niezbędna do prawidłowego rozwoju dziecka 18 . Jednak,co ciekawe, w wielu definicjach pojawiały się, w bardziej lub mnie zauważalny sposób,określenia świadczące o przywiązaniu do tradycyjnego modelu ojcostwa. Zaproponowaneprzez badanych definicje ojca, opisujące go jako osobę zapewniającąbyt całej rodzinie, autorytet czy rodzica zdecydowanego w swych działaniach i konsekwentnegow swych decyzjach, tylko potwierdzają silny jeszcze wpływ tradycyjnegowychowania na wyobrażenia związane z rolą ojca. Badania brytyjskiepokazują, że nie jesteśmy w tej kwestii odosobnieni. Jak donosi „The BirminghamPost”, mężczyźni w Wielkiej Brytanii nadal wolą czerpać z tradycyjnych wzorówojcostwa. Podczas gdy matki z powodzeniem łączą pracę z wychowywaniem dzieci,mężczyźni raczej niechętnie podchodzą do przejmowania „kobiecego” modelu rodzicielstwa.Mimo iż po narodzinach dziecka mają szansę na czasowe ograniczeniegodzin pracy, by czynnie włączyć się w wychowanie dziecka, niewielu z nich korzystaz takiego „przywileju”, zostawiając opiekę nad niemowlęciem matkom 19 . Jakwidać, siła zakorzenionych w naszej kulturze stereotypów jest ogromna. Mimowszystko jednak należy zauważyć, iż zmiany, jakie mają miejsce w obszarze pełnieniaroli ojca, są na tyle widoczne, by można było mówić o innym już, niż tradycyjny,kształcie polskiego ojcostwa.Urlop ojcowski „po polsku”Na szczęście te intensywne przemiany, jakie zachodzą w obszarze rodziny (w tymm.in. w sposobie realizowania roli ojca), mają swe odzwierciedlenie w działaniachz zakresu polityki społecznej. Namacalnym dowodem na to, że państwo próbuje dostosowywaćsię do nieustannie zmieniającej się rzeczywistości, jest chociażby idea urlopówojcowskich, które pozwoliłyby ojcom jeszcze bardziej zaangażować się w opiekę nadswym potomstwem. Ustawa zakłada wprowadzenie urlopów ojcowskich od 2010 roku.Na początku ma być to tylko tydzień, od roku 2011 – już dwa. Co ważne, ojciec będziemógł skorzystać z urlopu w dowolnym okresie w pierwszym roku po urodzeniudziecka 20 . Pomysł wydaje się ciekawy, tylko czy polscy ojcowie docenią taką możliwość?Okazuje się bowiem, że już od dawna mogą oni korzystać z urlopu wychowawczegow ramach ustawowego urlopu macierzyńskiego 21 . Dokładniej: ojcu przysługują17Zob. A. Grygiel, op. cit.18Ibidem, s. 41.19Dads are not very modern after all, 2006, “The Birmingham Post”, 24.08., s. 7.20Leszek Kostrzewski, 2008, Będziemy mieli urlopy tacierzyńskie, „Gazeta Wyborcza”, 13.10., s. 14.21Magdalena Stec, 2008, Urlop wychowawczy, „Gazeta Podatnika”, 14.05., http://www.gazetapodatnika.pl/artykuly/urlop_wychowawczy-a_7119.htmz dnia 24.02.2009.