Męskość jako kategoria kulturowa. Praktyki męskości - Wiedza i ...

Magdalena Dąbrowska – Męskość w okresie transformacji: zmiana ekonomiczno-społeczna...40Lecz postępującyPrzez wijące się w konwulsjach ciała kobiet,Przez krew matekNie pytanych o zgodę. 39Wiersz parodiuje pronatalistyczny nakaz nieustannie powtarzany przez totalitarnewładze. Mimo iż totalitarne państwo łamie prawa wszystkich obywateli, w przypadku kobietsą one łamane podwójnie. Nie tylko ich prawa obywatelskie (prawa publiczne) nie sąprzestrzegane, ale także nieustannie kwestionuje się ich prawo do prywatności. Niezwykletrafna wydaje się w tym kontekście metafora „podwójnego więzienia” użyta przez DanielęSorea. Sorea twierdzi, że kobieta „jest nie tylko więźniarką totalitarnego uniwersumw którym musi żyć, lecz równocześnie jest więźniarką wewnętrznego więzienia, którenosi w swym łonie: swojego nienarodzonego dziecka” 40 . Trudno oprzeć się tu nawiązaniudo antyutopii Margaret Atwood 41 . W opisanym przez nią świecie przyszłości, rządzonymprzez totalitarny fundamentalizm religijny, kobiety postrzegane są jako naturalne zasobynarodu. Z powodu braku zdrowych, mogących rodzić łon stworzona zostaje specjalnakasta kobiet – „podręczne”. Ich jedynym zadaniem jest wydawanie na świat potomstwadla wysokich rangą funkcjonariuszy. Zapładniane przez ojców narodu zobowiązane sąone do rodzenia ich dzieci. Wszystko odbywa się bez ich zgody, gdyż służba narodowi jestbardziej istotna niż prawa jednostki. Reprodukcja zostaje w ten sposób włączona w ramymęskiego systemu dominacji. Totalitarna władza jest nie tylko władzą polityczną, leczobejmuje także sferę prywatną.Wizja przedstawiona w wierszu Bladiny oraz w powieści Atwood wprowadza nasw koszmar niechcianej ciąży – ciała, na które jednostka nie ma żadnego wpływu. W wierszupoczucie bezsilności kobiety jest jeszcze pogłębione przez jej uciszenie, zakneblowanie.Matki nie wydają zgody, czy raczej – co bardziej sugeruje oryginał rumuński – nigdynie były pytane o zgodę. Słychać jedynie bezosobowy, wszechobecny propagandowy głos,reprezentujący interesy ojców narodu. Podobna sytuacja ma miejsce w polskich debatach natemat aborcji. Tak jak w wierszu, mówiące głosy to męskie głosy. I o ile u Blandianynienarodzona armia jest niema, tu głosy nienarodzonych przemawiają z ciał milczącychmatek. Kontrast pomiędzy milczeniem kobiecych ciał a donośnym głosem nienarodzonychjest uderzający. Głosy nienarodzonych włączają się do dyskursu propagandy i jeszcze skuteczniejuciszają głosy kobiece. Tworzona przez prawo do głosu tożsamość płodu spychakobiety w nicość nieistnienia. Nienarodzeni, skazani na urodzenie w ogarniętym wojnąświecie, swoją egzystencję zaczynają od walki przeciwko matkom. Nieme matczyne ciałaotwarte są nie tylko na pochodzącą z zewnątrz przemoc okrutnego świata, lecz także napochodzącą od środka przemoc nienarodzonych.39Ana Blandiana, Cruicada Copiilor, tłumaczenie z tłumaczenia angielskiego, za: Daniela Sorea 2002, Pregnantself and lost identity in Ana Blandiana’s „Children’s Crusade”, [w:] Gender Identity and Discourse Analysis,J. Sinderland, L. Litosseliti (red.), Amsterdam & Philadelphia: John Benjamins Publishing Company, s. 278.40Daniela Sorea 2002, Pregnant self and lost identity in Ana Bladina’s „Children’s Crusade”, [w:] GenderIdentity and Discourse Analysis, J. Sinderland, L. Litosseliti (red), Amsterdam & Philadelphia: John BenjaminsPublishing Company s. 281.41Margaret Atwood, 2006, Opowieść podręcznej, Kraków: Wydawnictwo Znak.