MÄskoÅÄ jako kategoria kulturowa. Praktyki mÄskoÅci - Wiedza i ...

More documents

Recommendations

Info

Renata Bizek-Tatara – Męskość hegemonialna w powieści „Śmiech Laury” Françoise Mallet-Joris146że żadna z kobiet nie sprzeciwia się męskiej supremacji opisywanego tu bohatera, pokornieakceptując rolę pasywnego obiektu seksualnego czy też tolerując niewierność.Co więcej, do symbolicznego potencjału męskości hegemonialnej chirurga odwołują się,co również jest zgodne z teorią R. Connella, męskości marginalne i podporządkowane,jak androgyniczny fizycznie i emocjonalnie syn Marcin, nadwrażliwy homoseksualistaMarc-André i żałosny impotent Ludwik. Owe formy męskości są przy tym zdecydowaniedeprecjonowane przez postacie kobiece, a ich reprezentanci skazani na klęskę w życiuosobistym i społecznym.R. Connell określa męskość <strong>jako</strong> „pozycję w relacji płci, praktyki zajmowania tejpozycji przez mężczyzn i kobiety oraz oddziaływanie tych praktyk na doświadczeniazwiązane z cielesnością, na poszczególne osobowości i na całą kulturę” 39 . Takukształtowana koncepcja płci potwierdza tezę o istnieniu wielu modeli męskości, którepowstają w określonych warunkach historycznych i kulturowych. Męskość jest więckonstytuowana poprzez umowę społeczną, staje się pewnego rodzaju ideałem, do któregopowinno się dążyć. Współcześnie owym ideałem nie jest już wojownik, aleczłowiek sukcesu – dokładnie taki, jak wykreowany przez F. Mallet-Joris Théo Jacobi– zamożny, wpływowy i liczący się w społeczeństwie.Męskość hegemonialna, zdaniem R. Connella, nie musi jednak realizować się przezbezpośrednie używanie przemocy wobec kobiet i słabszych przedstawicieli własnejpłci, lecz może być również warunkowana przez cały system mechanizmów ustawodawczych,prawnych, politycznych, gdyż bazuje na męskim autorytecie, zakładającwysoki stopień akceptacji ze strony samych podporządkowanych. Koncepcja ta znajdujeodzwierciedlenie także w analizowanej powieści: z powodu pozycji, jaką zajmujew hierarchii społecznej, wykonywanej profesji oraz wysokiego statusu ekonomicznegoThéo Jacobi jest uważany za ideał, do którego należy dążyć. Przykładem potwierdzającympowyższą tezę może być chociażby rozmowa bohatera z synem natemat wyboru kierunku studiów i korzyści z tym związanych. Théo nie godzi się z faktem,że Marcin chce zostać muzykiem i studiować nauki humanistyczne, bo jego zdaniemnie jest to zajęcie dla mężczyzny 40 . Owszem, można się im poświęcić na pewienczas „dla zdobycia kultury ogólnej”, ale później trzeba wybrać dobry zawód, który zapewnibyt materialny i wysoką pozycję społeczną, nie zaś wieść „życie pasożyta” 41 .Widać więc, że sam fakt wykonywania prestiżowej i dobrze płatnej pracy przekłada sięna pozycję mężczyzny w hierarchii społecznej, a tym samym w hierarchii płci.Na zakończenia naszych rozważań możemy zadać sobie pytanie, dlaczego FrançoiseMallet-Joris, która w swojej twórczości przedstawia postacie kobiet o postawienonkonformistycznej, buntowniczej, dążące do pełnej emancypacji, kreuje postać ThéoJacobiego – uosobienie archetypu samca – silnego, twardego, niezależnego i poligamicznego42 . Uważna lektura jej powieści nasuwa pewną odpowiedź. Jej wyzwolonei dominujące bohaterki są nieszczęśliwe. Mając u swego boku mężczyzn słabych,39Ibid., s. 31.40Por. F. Mallet-Joris, op.cit., s. 73.41Ibid., s. 73.42Robert Stoller, Robert Stoller, 2000, Faits et hypothèses: un examen du concept freudien de bisexualité,[w:] Jean-Bertrand Pontalis, Pierre Fédida, Wilhelm Fliess, André Green, Joyce McDougall,Masud R Khan (red.), Bisexualité et différence des sexes, Paris: Gallimard/Folio, N°359, s. 151.
Renata Bizek-Tatara – Męskość hegemonialna w powieści „Śmiech Laury” Françoise Mallet-Joris147przyziemnych i pasywnych, niedających im poczucia bezpieczeństwa, muszą samepodejmować decyzje, brać odpowiedzialność za rodzinę, godzić obowiązki domowei zawodowe. Dochodzą w końcu do wniosku, że mimo przejęcia w życiu codziennymról typowo męskich, tak naprawdę nadal pozostają kruchymi, wrażliwymi i delikatnymikobietami, które potrzebują wsparcia silnego mężczyzny. Postać Théo Jacobiego jestwyrazem tęsknoty kobiet za kimś innym od nich samych.Bibliografia:Klaus-Michael Bogdal, 1998, Männerbilder. „Geschlecht“ als Kategorie der Literaturwissenschaft?,[w:] Marion Heinz, Friederike Kuster (red.): Geschlechtertheorie,Geschlechterforschung. Ein interdisziplinäres Kolloqium: Bielefeld, s. 189-218.Pierre Bourdieu, 2004, Męska dominacja, Warszawa: Oficyna Naukowa.Michał Głowiński, Aleksandra Okopień-Sławińska, Janusz Sławiński,1962, Zarysteorii literatury, Warszawa: PZWS.Philippe Hamon, 1977, Statut sémiologique du personnage, [w:] Poétique du récit,Editions du Seuil.Lynn Luciano,2001, Looking good. Male Body Image in Modern America, New York.Françoise Mallet-Joris,1985, Le Rire de Laura, Paris: Gallimard.Françoise Mallet-Joris, 1985, Allegra, Moscou: Editions Radouga.Françoise Mallet-Joris, 1991, Divine, Paris: Flammarion.Zbyszko Melosik, 2006, Kryzys męskości w kulturze współczesnej, Poznań: OficynaWydawnicza „Impuls”.Robert Stoller, 2000, Faits et hypothèses: un examen du concept freudien de bisexualité,[w:] Jean-Bertrand Pontalis, Pierre Fédida, Wilhelm Fliess, André Green,Joyce McDougall, Masud R Khan (red.), Bisexualité et différence des sexes , Paris:Gallimard/Folio, N°359.Monika Szczepaniak, 2005, Męskość w opresji? Dylematy męskości w kulturze Zachodu,[w:] Elżbieta Durys, Elżbieta Ostrowska (red.): Gender. Wizerunki kobieti mężczyzn w kulturze, Kraków, s. 25-37.
Page 2 and 3:
MĘSKOŚĆ JAKO KATEGORIA KULTUROWA
Page 4 and 5:
SPIS TREŚCI:Słowo Wstępne ......
Page 6 and 7:
Słowo Wstępne6Słowo WstępneKied
Page 8 and 9:
Słowo Wstępne8Postanowiliśmy rze
Page 10 and 11:
Krzysztof Arcimowicz - Obraz mężc
Page 12 and 13:
Page 14 and 15:
Page 16 and 17:
Page 18 and 19:
Page 20 and 21:
Page 22 and 23:
Page 24 and 25:
Page 26 and 27:
Magdalena Dąbrowska - Męskość w
Page 28 and 29:
Page 30 and 31:
Page 32 and 33:
Page 34 and 35:
Page 36 and 37:
Page 38 and 39:
Page 40 and 41:
Page 42 and 43:
Ewa Głażewska - Owłosiony mężc
Page 44 and 45:
Page 46 and 47:
Page 48 and 49:
Page 50 and 51:
Page 52 and 53:
Page 54 and 55:
Page 56 and 57:
Anna Grygiel - (Nowy) model polskie
Page 58 and 59:
Page 60 and 61:
Page 62 and 63:
Page 64 and 65:
Page 66 and 67:
Page 68 and 69:
Ewa Hyży - Chrześcijański ruch P
Page 70 and 71:
Page 72 and 73:
Page 74 and 75:
Page 76 and 77:
Page 78 and 79:
Page 80 and 81:
Page 82 and 83:
Page 84 and 85:
Page 86:
Urszula Kluczyńska - Sport jako ob
Page 92 and 93:
Page 94 and 95:
Page 96 and 97: Urszula Kluczyńska - Sport jako ob
Page 98 and 99: Urszula Kluczyńska - Sport jako ob
Page 100 and 101: Renata Nowaczewska - „The Forgott
Page 114 and 115: Andrzej Radomski - Kultura 2.0 a pr
Page 128 and 129: Katarzyna Stańczak-Wiślicz - Ojco
Page 138 and 139: Renata Bizek-Tatara - Męskość he
Page 140 and 141: Renata Bizek-Tatara - Męskość he
Page 142: Renata Bizek-Tatara - Męskość he
Page 145: Renata Bizek-Tatara - Męskość he
Page 149 and 150: Joanna Chądzyńska - Parodia męsk
Page 155 and 156: Izabela Grzelak - „Jesteś po pro
Page 161 and 162: Katarzyna R. Łozowska - Męskie os
Page 175 and 176: Paweł Matejek - Literacki crossdre
Page 181 and 182: Joanna Rzońca - Zesłańcy, buszra
Page 191 and 192: Agnieszka Skoczylas - Pojedynek - m
Page 197 and 198:
Agnieszka Skoczylas - Pojedynek - m
Page 199 and 200:
Agnieszka Skoczylas - Pojedynek - m
Page 201 and 202:
Katarzyna Szmigiero - Zmieniające
Page 203 and 204:
Page 205 and 206:
Page 207 and 208:
Page 209 and 210:
Page 211:
show all

MÄskoÅÄ jako kategoria kulturowa. Praktyki mÄskoÅci - Wiedza i ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?

MÄskoÅÄ jako kategoria kulturowa. Praktyki mÄskoÅci - Wiedza i ...