Męskość jako kategoria kulturowa. Praktyki męskości - Wiedza i ...

Magdalena Dąbrowska – Męskość w okresie transformacji: zmiana ekonomiczno-społeczna...Magdalena Dąbrowska25Męskość w okresie transformacji: zmianaekonomiczno-społeczna a polityka płci na przykładziedebat aborcyjnych w PolsceConnell w monografii Masculinities podjęła próbę uchwycenia wzorówmęskości w kulturze Zachodu. Autorka dowodzi, że o ile we wszystkichspołeczeństwach istnieje koncepcja płci, nie wszystkie posiadająR.W.jasno zdefiniowaną koncepcję męskości. Dość często tworzona jest ona relacyjnie,jako przeciwieństwo kobiecości. Tak prezentuje się również historia powstawaniamęskości na Zachodzie. Burżuazyjna ideologia „oddzielnych sfer”, gwarantującamężczyznom dominację w sferze publicznej, a kobiety ograniczająca do sfery prywatnej,miała na celu umocnienie różnicy oraz stworzenie dwóch odmiennych, pozostającychdo siebie w opozycji, ról płciowych. Po przeanalizowaniu różnorodnychdefinicji oraz powiązań pomiędzy poszczególnymi modelami płci Connell dochodzido wniosku, że „ nie jest monolitycznym obiektem, na temat któregomożna prowadzić generalizujące badania.” 1 Istnieje wiele modeli i wzorów męskości,a ich tworzenie oraz istnienie wiąże się z takimi zmiennymi, jak: klasa społeczna,wiek, rasa, orientacja seksualna itp. Zmuszeni jesteśmy mówić raczej o „męskościach”niż o jednym, powszechnym wzorcu męskości, odgrywanym przez wszystkichmężczyzn.Istnienie wielu wzorców męskości nie gwarantuje zupełnej dowolności w wyborzetożsamości. Kategoria „hegemonicznej męskości” odnosi się do zestawu cech czy zachowań,które dominują w danym społeczeństwie i są uznawane za „najbardziej” męskie.Jest ona egzemplaryzowana przez białego, heteroseksualnego mężczyznę, odnoszącegosukcesy zawodowe i posiadającego rodzinę. W społeczeństwie Zachodu takiewłaśnie wyznaczniki „prawdziwego” mężczyzny przywołuje się najczęściej. Model hegemonicznejmęskości funkcjonuje w opozycji do kobiecości oraz innych, „pośrednich”,wzorców męskości (subordinated masculinity), na przykład homoseksualistów. Koncepcjata zakłada obecność najszerzej akceptowanego układu relacji pomiędzy płciami,umacniającego istniejący porządek. Opiera się on na uznaniu wyższości mężczyzn nad1R. W. Connell, 1995, Masculinities, Berkeley, Los Angeles: University of California Press, s. 67.