Męskość jako kategoria kulturowa. Praktyki męskości - Wiedza i ...

Anna Grygiel – (Nowy) model polskiego ojcostwa60„Kobieta jest bardziej zrównoważona, wyrozumiała, ma bardziej matczyne podejście.Mężczyzna jest bardziej surowy, wymagający. Oczywiście każdy nauczycieljest wymagający, ale w pierwszych klasach bardziej się dzieciom matkuje. Mnie sięwydaje, że mężczyzna nie potrafi tyle uczuć przekazać” 29 .„Zabrakłoby całej sfery emocjonalnej, czyli jakiejś takiej wrażliwości, delikatności,troszeczkę innego, cieplejszego spojrzenia na świat takich bardzo ciepłych relacjimiędzyludzkich” 30 .Badania Kopciewicz jasno pokazują, jak silne jest jeszcze w naszym kraju stereotypowepostrzeganie roli mężczyzny (a co za tym idzie jego ojcostwa). Niestety,bez zmiany tradycyjnych wyobrażeń na temat ojcostwa (i męskości w ogóle) trudnobędzie podejmować kolejne kroki w budowaniu i utrwalaniu nowego sposobu realizowaniaroli rodzica przez mężczyzn. Jeśli kobiety nie uwierzą w ich powodzeniew roli troskliwych ojców, to oni sami nigdy nie podejmą takiej próby.Ojcostwo w krajach zachodnichPolska jest krajem, w którym nadal doniosłą rolę w sprawowaniu funkcji rodzicielskichprzypisuje się matce. Rola ojca została dostrzeżona jako równie ważnadopiero jakiś czas temu. Są jednak kraje, które już dawno doceniły ojców i ich niezastąpionąrolę w wychowaniu dzieci. Do takich krajów z całą pewnością należąSzwecja, Francja czy Norwegia.Jednym z obszarów, w którym rola mężczyzn w Norwegii zmieniła się najbardziej,jest właśnie ojcostwo. Wprowadzone tam już w 1993 roku urlopy ojcowskie (w związkuz narodzinami lub adopcją dziecka) mają na celu wzmocnienie związku ojca z dzieckiem,a także wskazują na potrzebę aktywnego uczestnictwa ojców w opiece nad potomstwem 31 .Niespotykane uznanie Norwegów dla roli ojca w rodzinie i jego wychowawczych umiejętnościma swoje odzwierciedlenie w dość dużym (w porównaniu z innymi krajami)udziale mężczyzn w kadrze wychowawców żłobków, przedszkoli, szkół. Należy podkreślić,że rząd norweski nieustannie podejmuje działania w kierunku zwiększania świadomościi promowania większej równości kobiet i mężczyzn w tej sferze 32 .Równie dobrym przykładem godnych naśladowania praktyk, jeśli chodzi o kwestięurlopów rodzicielskich, jest Francja, gdzie matka ma 14-16 tygodni urlopu, natomiastojciec 11 dni. Co ważne, aż 60% francuskich ojców korzysta z tej możliwościaktywnego włączania się w wychowanie swoich dzieci 33 .Najbardziej przyjaznym ojcom krajem jest jednak bez wątpienia Szwecja. Tamojciec ma prawo do 10 dni urlopu po narodzinach dziecka oraz możliwość dzielenia16 miesięcy płatnego w 80% urlopu rodzicielskiego (pod warunkiem, że każde z ro-29Ibidem.30Ibidem.31Zmieniająca się rola mężczyzn, http://www.amb-norwegia.pl/policy/gender/male/male.htm z dnia20.09.2008.32Ibidem.33L. Kostrzewski, op. cit., s. 14.34B. Budrowska, op. cit., s. 123.