Męskość jako kategoria kulturowa. Praktyki męskości - Wiedza i ...

Urszula Kluczyńska – Sport jako obszar konstruowania tożsamości mężczyzn. Znaczena wpisane...Urszula Kluczyńska86Sport jako obszar konstruowaniatożsamości mężczyznZnaczenia wpisane w sport i możliwościich definiowaniaCelem artykułu jest przybliżenie sportu jako praktyki kulturowej, ukazanie dominującychsposobów odczytywania owej instytucji oraz wskazanie możliwościredefiniowania wpisanych weń przeświadczeń. Moim analizom przyświecałozałożenie, że sport stanowi dla mężczyzn potencjalnie istotne źródło kształtowania lubwyrażania tożsamości, przy czym – mimo istnienia pewnych dominujących sposobówodczytań – różni mężczyźni mogą go interpretować i wykorzystywać na różne sposoby.W celu zbadania problemu odniosłam się do licznych badań i analiz wskazujących nagłówne znaczenia sportu, te ostanie potraktowałam jednak bardziej jako potencjalneopcje lub po prostu pulę możliwości niż coś koniecznego do przyjęcia.W analizach wyszłam od tez społecznego konstruktywizmu. Zgodnie z jego najogólniejszymizałożeniami nie ma możliwości pewnego i pozbawionego wątpliwościpoznania natury rzeczywistości. Jak zauważają Peter Berger i Thomas Luckmann 1 ,świat może być rozumiany na wiele sposobów, człowiek zaś doświadcza go na jedenspecyficzny sposób, charakterystyczny dla określonej kultury. Rozumienie świata przezkonkretną jednostkę nie jest jednak odzwierciedleniem absolutnej rzeczywistości.W perspektywie społeczno-konstruktywistycznej nie traktuje się ludzi jak byty pasywne,które są wyłącznie odbiorcami wydarzeń, ale jako jednostki, które aktywnieangażują się w swoje postrzeganie, twórczo „konstruując” własny pogląd na świat. Niejest to przy tym przedsięwzięcie, w które angażują się w pojedynkę, albowiem całespołeczeństwo uczestniczy w określaniu tego, co „dobre” i „złe”, „prawdziwe” i „złudne”.W ten sposób kultura bez przerwy nabudowuje informacje społeczne i wyposażaswych członków w wiedzę „zdroworozsądkową” 2 . Świat jest wówczas tworzony przezistoty ludzkie: nie jest dany na zasadzie oczywistości, lecz wymyślony, skonstruowany,stanowi go sieć interpretacji tkana przez jednostki i grupy 3 . Do rzeczywistości w ogóle1Peter Berger, Thomas Luckmann, 1983, Społeczne tworzenie rzeczywistości, Warszawa: PIW.2Anne E. Beall, 2004, Społeczno-konstruktywistyczne podejście do rodzaju, [w:] Bogdan Wojciszke(red.) Kobiety i mężczyźni: odmienne spojrzenie na różnice, Gdańsk: GWP, s. 82-83.3Gordon Marshall, 2005, Słownik socjologii i nauk społecznych, Warszawa: PWN, s. 156.