Męskość jako kategoria kulturowa. Praktyki męskości - Wiedza i ...

Katarzyna R. Łozowska – Męskie oswajanie codzienności w powieści „Biało-czerwony” Dawida BieńkowskiegoKatarzyna R. Łozowska161Męskie oswajanie codzienności w powieści„Biało-czerwony” Dawida Bieńkowskiegomężczyzn nie ma życia” – tak zaczyna swą opowieść o męskościSteve Biddulph„Większość 1 . Dlaczego? Ponieważ zostają zaatakowani zewszech stron przez prawa i obowiązki narzucające im określone normypostępowania. A to wyczerpuje. Prawdziwy mężczyzna musi być przecież silny jak dąb,odważny, twardy, zdecydowany i dzielny. Jeśli jeszcze wykaże się kompetencją, obiektywizmemi racjonalnością, na pewno zasłuży na szacunek… innych mężczyzn.Mimo zapowiadanego przez psychologów i socjologów stopniowego kryzysu męskości,właśnie taki stereotyp mężczyzny zdaje się być wszechobecny. Od najwcześniejszychchwil życia jest podstawą generowania obrazu wpisanego w ramy „męski i sensowny”.Współcześnie stereotypy związane z płcią są nie tylko strukturami poznawczymi,jakimi posługujemy się wobec innych, ale stanowią też narzędzia poznawcze orientacjiw samym sobie. Takie uproszczone sądy i koncepcje zachowań podzielane są przez ogółspołeczeństwa i wpajane jednostce przez cały okres jej wzrastania oraz socjalizacji w tymwłaśnie społeczeństwie. Stereotyp męski zakłada w komponentach cech osobowości te,które pielęgnują należące do zamierzchłej przeszłości fetysze wojownika i pana. W komponencieról społecznych mężczyzna jest głową domu – na nim spoczywa odpowiedzialnośćza utrzymywanie rodziny i domowe naprawy. Kierowca ciężarówki, agentubezpieczeniowy, instalator telefonów, chemik, burmistrz miasta – większość mężczyznjest intuicyjnie pewna swojej męskości, zawierającej się w potrójnej negacji: kobiecości,dzięcięctwa i homoseksualności. Wrzucony w prastary porządek symboliczny mężczyznawciąż definiuje się przez cechy uznawane za męskie, choć równocześnie przekracza graniceprzestrzeni, w której męskość równa się dominacji. Ponieważ płeć wydaje się czymśoczywistym, a w dyskursie szeroko rozumianej władzy jest to oczywiście płeć męska,mężczyzna nie zastanawia się właściwie nad tym, co to znaczy „być mężczyzną”. Żyjew pośpiechu, pod presją, spełnia oczekiwania partnerki, rodziny, firmy, kraju… Wierzy,że sam wszystkiemu podoła. Brnie przez życie, dopóki nie padnie.1Steve Biddulph, 2004, Męskość. Tłum. Agnieszka Jacewicz. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis, s.11.