Męskość jako kategoria kulturowa. Praktyki męskości - Wiedza i ...

Katarzyna R. Łozowska – Męskie oswajanie codzienności w powieści „Biało-czerwony” Dawida Bieńkowskiego167na polskich szosach. „Przekroczył pan dwukrotnie ograniczenie prędkości, rozmawiałpan przez telefon komórkowy, (...) wypadł pan z jezdni na chodnik, uszkadzając słupkichodnikowe, a następnie podjął pan szybką decyzję o odjechaniu z miejsca zdarzenia”– argumentują przyznanie nagrody 13 . Paweł miał jeszcze półtora promila alkoholu wekrwi. To wszystko pokazuje szlachecki styl i polski sposób prowadzenia pojazdu. MęskośćPawła zostaje połechtana. Policjanci, którzy trafiają na małżeńską sprzeczkę,natychmiast stają po jego stronie. Od Majki oczekują właściwego zachowania: wyciszenia,uznania, winy, przeprosin.Mężczyzna potrzebuje innych mężczyzn, nieważne – przyjaciół czy rywali. Tylkooni zahartowani, z doświadczeniem, podejmujący ryzyko, potrafią przeniknąć krąg męskichtradycji i wzajemnie potwierdzać swą męskość, a te „wspólne tematy, wspólnewartości, wspólne podejście do życia, wspólne widzenie świata i ludzi. Poważna politycznagra, kto kogo, z kim i przeciw komu, kto ma więcej, kto ma mniej, i potem zmianaukładu i znowu, kto kogo, z kim, i kiedy, i w jaki sposób żeby być górą a tamci dołem(...) i sekretne gabinetowe rozmowy, i wywiady, i oświadczenia, i cały czas uważna rozgrywka,żeby tamtych załatwić, i wszystko oczywiście zgodnie z literą Prawa i dla dobraOjczyzny Najdroższej” 14 .Domowe obowiązkiMęskość staje się problemem na tyle ważnym, że kulturowy niepokój wokół jej definicjirozrasta się do rozmiarów „kryzysu męskości” 15 . Potwierdza go emancypacja kobieti zacieranie różnic pomiędzy rolami pełnionymi przez przedstawicieli obu płci, a takżewyraźna krytyka słabości i wad mężczyzn, pozostająca w opozycji do również corazwyraźniejszej tendencji odrzucania bagażu twardej, opancerzonej skorupy męskości narzecz zupełnie nowych znaczeń. Współczesny mężczyzna nie walczy już z istniejącąw nim kobiecością, ale skupia się raczej na współdziałaniu i partnerstwie. Współczesnekobiety oczekują od mężczyzn większego zaangażowania w życie domowe i opiekę naddziećmi. Pragną, by mężczyźni częściej wyrażali swoje uczucia i byli bardziej empatyczni.Życzenia te mogą w pewnej mierze pozostać „pobożnymi”, ponieważ mężczyźnimają mniejszą motywację do podejmowania zmian niż kobiety.Obrońcy patriarchatu uważają, że podział na sferę rodzinną, zdominowaną przezkobiety oraz publiczną, zdominowaną przez mężczyzn, jest czymś naturalnym i nie należygo zmieniać. Dlatego dla Pawła małżeństwo to oczywiście zmiana nazwiska przezkobietę, nowe miejsce zamieszkania, podział prac domowych. Ale on oczekuje od kobietyprzystosowania się do jego stylu życia. Żona ma go wspierać emocjonalnie, po-13op. cit., s.285.14op. cit., s.143.15O kryzysie męskości pisze między innymi Zbyszko Melosik, zwracając uwagę na fakt, że w obliczuzmieniających się poglądów na temat tego, co stanowi prawdziwą męskość, współczesny mężczyzna„miota się między postawą maczo, a delikatną i empatyczną, zdolną - podobnie jak kobieta - do głębokiejekspresji swoich uczuć. Podobny problem powstaje w przypadku ciała męskiego; stąd wizerunkimężczyzn-kulturystów i - z drugiej strony - mężczyzn o fizyczności adrogynicznej”. Zob. Zbyszko Melosik,2002, Kryzys męskości w kulturze współczesnej. Poznań: Wydawnictwo Wolumin., s.181.