MÄskoÅÄ jako kategoria kulturowa. Praktyki mÄskoÅci - Wiedza i ...

More documents

Recommendations

Info

Katarzyna Szmigiero – Zmieniające się oblicze nerwicy wojennej: przedstawienia weteranów I wojny...208Kolejnym ważnym aspektem, którego nie można pominąć, omawiając przedstawieniawojny, jest wiek przeciętnego rekruta. W większości na front szli dziewiętnastolatkowie,czyli bardziej chłopcy niż uformowani emocjonalnie dorośli mężczyźni.Chłopcy, którym dane było przejść ostatni etap okresu dojrzewania w nienormalnych,bo wojennych, warunkach 18 . Ich pierwszym kontaktem ze śmiercią mogło być zabiciewietnamskiego wieśniaka, pierwszym doświadczeniem erotycznym – seks z prostytutką„pożyczoną” od kolegi. Bez wątpienia takie przeżycia były w stanie zdeformowaćich jeszcze nie w pełni ukształtowaną dorosłość oraz sprawić, iż późniejszefunkcjonowanie w czasie pokoju stało się niezmiernie problematyczne. Dla kontrastu,w poprzednich wojnach brali udział znacznie starsi poborowi.Ponadto brytyjscy żołnierze walczący w I wojnie światowej byli ochotnikami.Wstępowali do wojska, gdyż chcieli służyć królowi i ojczyźnie. Społeczeństwo nalegało,by każdy zdolny do walki mężczyzna znalazł się na froncie – jeśli nie chciał,kwestionowano jego męskość. Wielu rannych żołnierzy odesłanych do domu pragnęłojak najszybciej powrócić do okopów. Nieliczni pacyfiści byli bojkotowani towarzysko.Dlatego też ofiary nerwicy frontowej, które znały rozdźwięk międzyoficjalną powojenną propagandą a realnością życia na froncie, czuli się wyobcowani.Dla kontrastu, wsparcie społeczne dla amerykańskiej obecności w Wietnamie drastyczniemalało w miarę trwania wojny – podczas wieców i demonstracji publiczniepotępiano politykę zagraniczną. Mężczyźni starali się za wszelką cenę uniknąć poboru– znane są przypadki palenia wezwań (np. słynna scena otwierająca Hair) czyuciekania do Kanady. Uważano, że ci, którzy decydują się lecieć na wojnę, to psychopaci,którym masakrowanie cywilów sprawia przyjemność. W przeciwieństwie donich dezerterzy jawili się jako prawdziwi mężczyźni, którzy, nie bojąc się konsekwencjiprawnych, odmawiają walki. Powracający z frontu żołnierze bynajmniej niebyli witani jak bohaterowie, lecz spotykali się z jawną wrogością. Z pewnościąwzmagało to ich frustrację i wyzwalało agresję.Ze współczesnego punktu widzenia zachowanie ofiar nerwicy frontowej bardziejprzystaje do nowoczesnego rozumienia męskości. Okazywanie uczuć, także strachuczy słabości, oraz mówienie o nich jest obecnie nie tylko u mężczyzn tolerowane, leczwręcz zalecane przez psychologów. Większa płynność ról płciowych, rosnąca tolerancjadla zachowań homo- czy biseksualnych oraz zrozumienie mechanizmu powstawaniachorób psychosomatycznych sprawia, że niektóre objawy nerwicyfrontowej nie byłyby obecnie odbierane jako chorobowe.Z drugiej strony nadmiar tradycyjnie rozumianej męskości u weteranów wietnamskichjest odbierany jako patologiczny. Do tej pory hipermęskośćinterpretowano zwykle nie jak chorobę psychiczną lecz przestępczość – była onanie do przyjęcia lecz nie sugerowała możliwości zaburzenia psychiatrycznego. W rezultacie,(...) istniała dysproporcja w podejściu do zachowań przesadnie męskich i kobiecych:problematyczne zachowania wśród kobiet były patologizowane, u mężczyznkryminalizowane. 1918Ibid., s. 56.19Joan Busfield, op. cit., s. 104.
Katarzyna Szmigiero – Zmieniające się oblicze nerwicy wojennej: przedstawienia weteranów I wojny...209W filmach o Wietnamie widać wyraźnie odrzucenie tej tradycji. Brutalność niestanowi wady charakteru, lecz oznakę poważnej choroby, co jest przełomowe dladiagnostyki psychiatrycznej znanej z uprzedzeń płciowych. Paulina Prior w Genderand Mental Health [Płeć kulturowa a zdrowie psychiczne] akcentuje, że postrzeganiezachowań aspołecznych, uzależnień oraz przemocy w kategoriach choroby jeststosunkowo nową tendencją w medycynie.Podsumowując, zachowania weteranów obu wojen, traktowane przez im współczesnychjako chorobowe, można interpretować jako punkt odniesienia, wobec którego testowanopanujące wzorce męskości. Analiza kulturowych przedstawień żołnierzycierpiących na zespół stresu pourazowego wskazuje, jak dramatycznie zmieniły się naprzestrzeni pięćdziesięciu lat oczekiwania społeczne względem kulturowych ról płciowych.Na ironię zakrawa fakt, że to, co postrzegano jako chorobowe 80 lat temu, jestteraz wręcz wskazane i vice versa. W przypadku pierwszego z omawianych powyżejkonfliktów zbrojnych manifestowanie strachu i bezsilności było traktowane jako niemęskie.W przypadku drugiego to właśnie brak zahamowań w korzystaniu z siły i władzyodbierano jako patologię.ŹródłaKsiążkiBarker, Pat. (1991, 1993, 1995) The Regeneration Trilogy. London: Viking, 1995.West, Rebecca. (1918) The Return of the Soldier. Londyn: Virago, 2004Woolf, Virginia. (1925) Mrs Dalloway. Ware: Wordsworth Classics, 2003.FilmyAshby, Hal, dir. Coming Home. USA, 1978.Benton, Robert, dir. The Human Stain. USA/Germany/France, 2003.Cimino, Michael, dir. The Deer Hunter. USA, 1978.Coppola, Francis Ford, dir. Apocalypse Now. USA, 1979.Cosmatos, George P, dir. Rambo: First Blood Part II. USA, 1985.De Palma, Brian, dir. Casualties of War. USA, 1989.Forman, Milos. Hair. USA, 1979.Kotcheff, Ted, dir. First Blood. USA, 1982.Kubric, Stanley, dir. Full Metal Jacket. USA, 1987.Lyne, Adrian, dir. Jacob’s Ladder. USA, 1990.
Page 2 and 3:
MĘSKOŚĆ JAKO KATEGORIA KULTUROWA
Page 4 and 5:
SPIS TREŚCI:Słowo Wstępne ......
Page 6 and 7:
Słowo Wstępne6Słowo WstępneKied
Page 8 and 9:
Słowo Wstępne8Postanowiliśmy rze
Page 10 and 11:
Krzysztof Arcimowicz - Obraz mężc
Page 12 and 13:
Page 14 and 15:
Page 16 and 17:
Page 18 and 19:
Page 20 and 21:
Page 22 and 23:
Page 24 and 25:
Page 26 and 27:
Magdalena Dąbrowska - Męskość w
Page 28 and 29:
Page 30 and 31:
Page 32 and 33:
Page 34 and 35:
Page 36 and 37:
Page 38 and 39:
Page 40 and 41:
Page 42 and 43:
Ewa Głażewska - Owłosiony mężc
Page 44 and 45:
Page 46 and 47:
Page 48 and 49:
Page 50 and 51:
Page 52 and 53:
Page 54 and 55:
Page 56 and 57:
Anna Grygiel - (Nowy) model polskie
Page 58 and 59:
Page 60 and 61:
Page 62 and 63:
Page 64 and 65:
Page 66 and 67:
Page 68 and 69:
Ewa Hyży - Chrześcijański ruch P
Page 70 and 71:
Page 72 and 73:
Page 74 and 75:
Page 76 and 77:
Page 78 and 79:
Page 80 and 81:
Page 82 and 83:
Page 84 and 85:
Page 86:
Urszula Kluczyńska - Sport jako ob
Page 92 and 93:
Page 94 and 95:
Page 96 and 97:
Page 98 and 99:
Page 100 and 101:
Renata Nowaczewska - „The Forgott
Page 102 and 103:
Page 104 and 105:
Page 106 and 107:
Page 108 and 109:
Page 110 and 111:
Page 112 and 113:
Page 114 and 115:
Andrzej Radomski - Kultura 2.0 a pr
Page 116 and 117:
Page 118 and 119:
Page 120 and 121:
Page 122 and 123:
Page 124 and 125:
Page 126 and 127:
Page 128 and 129:
Katarzyna Stańczak-Wiślicz - Ojco
Page 130 and 131:
Page 132 and 133:
Page 134 and 135:
Page 136 and 137:
Page 138 and 139:
Renata Bizek-Tatara - Męskość he
Page 140 and 141:
Page 142:
Page 145 and 146:
Page 147 and 148:
Page 149 and 150:
Joanna Chądzyńska - Parodia męsk
Page 151 and 152:
Page 153 and 154:
Page 155 and 156:
Izabela Grzelak - „Jesteś po pro
Page 157 and 158: Izabela Grzelak - „Jesteś po pro
Page 159 and 160: Izabela Grzelak - „Jesteś po pro
Page 161 and 162: Katarzyna R. Łozowska - Męskie os
Page 175 and 176: Paweł Matejek - Literacki crossdre
Page 181 and 182: Joanna Rzońca - Zesłańcy, buszra
Page 191 and 192: Agnieszka Skoczylas - Pojedynek - m
Page 201 and 202: Katarzyna Szmigiero - Zmieniające
Page 207: Katarzyna Szmigiero - Zmieniające
Page 211: Katarzyna Szmigiero - Zmieniające
show all

MÄskoÅÄ jako kategoria kulturowa. Praktyki mÄskoÅci - Wiedza i ...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?

MÄskoÅÄ jako kategoria kulturowa. Praktyki mÄskoÅci - Wiedza i ...