DIAGNOZA SPOŁECZNA 2015

Diagnoza Społeczna 2015 163
Wyniki z porównywanych okresów wskazywać mogą na znaczenie wpływu podnoszenia kwalifikacji na wzrost
aktywności zawodowej wskutek zwiększenia się udziału pracujących i spadku udziału osób biernych zawodowo. Należy
jednak pamiętać o strukturze dokształcających się - to głównie osoby młode, dobrze wykształcone, częściej
mieszkańcy miast, które i tak mają większe szanse na rynku pracy w porównaniu z innymi grupami. Zatem ich zwrot
z dokształcania się może być mniejszy niż przypadku osób podnoszących swoje kwalifikacje, a legitymujących się
niższymi poziomami wykształcenia.
Podobnie jak w poprzednich okresach osoby pracujące, które były aktywne edukacyjnie w latach 2013-2015, jak
i osoby nie podnoszące swoich kwalifikacji, charakteryzowały się wysokim poziomem stabilności zatrudnienia – 94
proc. i powyżej zarówno dla niedokształcających się, jak i dokształcających się.
Podsumowując, wyniki analiz dla lat 2013-2015, 2011-2013, 2009-2011, 2007-2009 oraz 2005-2007 wskazały,
że poprawa kwalifikacji ma znaczenie dla aktywizacji osób biernych zawodowo. Uczestnictwo w podnoszeniu kwalifikacji
zwiększało szanse na znalezienie zatrudnienia przez bezrobotnych w okresie 2007-2009, 2009-2011 oraz
2013-2015 w odróżnieniu do lat 2005-2007, i 2011-2013. Natomiast szanse pozostawania w zatrudnieniu były bardzo
wysokie i stosunkowo zbliżone dla obu porównywanych grup osób – aktywnych edukacyjnie i niepodejmujących
wysiłku podnoszenia swych kwalifikacji.
Dynamika rynku pracy, oceniana na podstawie przepływów między wyodrębnionymi stanami na rynku pracy,
jest zróżnicowana według płci (tabele 4.9.24 i 4.9.25). Wśród kobiet w wieku 25-39 lat, które podnosiły swoje kwalifikacje
w ciągu ostatnich dwóch lat, wzrósł udział pracujących z 71,6 proc. do 85,8 proc., silniej niż w okresie 2011-
2013 (z 71,5 proc. do 81 proc.) oraz znacząco spadł udział biernych zawodowo z około 18,8 proc. do 10,2 proc., co
jest wynikiem porównywalnym do okresu 2011-2013 (z 21,3 proc. do 11,6 proc.). Wśród mężczyzn, którzy w ciągu
ostatnich 2 lat podnosili swoje kwalifikacje, udział pracujących także wzrósł z 76,2 proc. do 85,8 proc., znacznie
mniejszy wzrost zanotowano w okresie wcześniejszym (z 85,4 proc. do 86,3 proc.). Udział biernych zawodowo mężczyzn
w okresie 2013-2015 spadł z 17,3 proc. do 7,7 proc. w porównaniu ze spadkiem z poziomu około 11,1 proc. do
około 9,5 proc. w okresie 2011-2013. Wśród aktywnych edukacyjnie mężczyzn w okresie 2013-2015 udział bezrobotnych
pozostał stabilny wobec spadku bezrobocia wśród kobiet - z około 9,6 proc. do około 4 proc. Wyniki te są
odmienne w porównaniu z okresem 2011-2013, kiedy dla obu płci zanotowano nieznaczny wzrost udziału bezrobotnych
wśród dokształcających się. W okresie 2011-2013 oraz 2013-2015 wyraźny spadek bierności zawodowej w tej
grupie wiąże się z napływem do zatrudnienia, natomiast w okresie 2009-2011 znaczenie miał także napływ biernych
zawodowo kobiet do bezrobocia.
Struktury kobiet i mężczyzn, którzy nie podnosili swoich kwalifikacji, charakteryzują się generalnie niższym
udziałem zatrudnionych i wyższym udziałem bezrobotnych – za wyjątkiem mężczyzn w okresie 2013-2015. Ich
zmiany w czasie są generalnie mniej korzystne (z wyjątkiem przepływów z bezrobocia do zatrudnienia dla mężczyzn
w okresie 2013-2015). Z wyjątkiem okresu 2009-2011 różnice zmian statusu na rynku pracy wśród osób podnoszących
swe kwalifikacje oraz pozostałych są większe dla kobiet, wskazując na większą rangę doskonalenia zawodowego
dla ich statusu na rynku pracy.
Reasumując, podnoszenie kwalifikacji zawodowych miało wpływ na poprawę statusu na rynku pracy osób biernych
zawodowo. Kobiety czerpią większe korzyści niż mężczyźni niż mężczyźni ze swej aktywności edukacyjnej w
odniesieniu do zmian statusu na rynku pracy w porównaniu do osób biernych edukacyjnie, co było widoczne zwłaszcza
w ostatnich rundach badania.
W kolejnym kroku analiz postanowiliśmy zweryfikować powyższe wnioski w analizie modelowej determinantów
przepływów na rynku pracy w okresie 2013-2015 dla osób w wieku 25-39 lat, które poprawiają status na rynku pracy.
Modele oszacowano dla przepływów z bezrobocia do zatrudnienia, z bierności zawodowej do zatrudnienia oraz z
bierności zawodowej do bezrobocia. Celem modelowania było oszacowanie wpływu doskonalenia zawodowego na
określoną zmianę statusu na rynku pracy przy kontroli podstawowych zmiennych, takich jak wiek, płeć, miejsce zamieszkania
i wykształcenie. Obliczeń dokonano z użyciem modeli regresji logistycznej w postaci (np. Gruszczyński,
2002):
x
1
T
yi
F ( x )
T
x
P Y
e
T
1
e
gdzie:
Y – binarna zmienna losowa przyjmująca wartości: 1 – jeśli nastąpiła zmiana statusu na rynku pracy (przejście z
bezrobocia do zatrudnienia, przejście z bierności do zatrudnienia, przejście z bierności do bezrobocia), 0 – jeśli nie
było tej zmiany;
F - dystrybuanta rozkładu logistycznego;
x - kolumnowy wektor zmiennych objaśniających;
β - kolumnowy wektor parametrów.
© Rada Monitoringu Społecznego