DIAGNOZA SPOŁECZNA 2015

Diagnoza Społeczna 2015 51
4.2. Wyżywienie
Tomasz Panek, Janusz Czapiński
4.2.1. Sytuacja w 2015 r. i jej zmiana w ostatnich czterech latach
Gospodarstwa domowe oceniały w marcu/czerwcu 2015 r., że najczęściej nie było ich stać w ciągu ostatniego
roku na zaspokojenie potrzeb żywnościowych ze względów finansowych w zakresie ryb i przetworów rybnych (prawie
15 proc. gospodarstw), a następnie używek wyrobów cukierniczych (po prawie 11 proc. gospodarstw), mięsa i
drobiu oraz przetworów mięsnych i drobiowych (po ponad 8 proc. gospodarstw).
W ostatnich czterech latach 14 nastąpiła poprawa stopnia zaspokojenia potrzeb gospodarstw domowych we
wszystkich grupach artykułów żywnościowych z wyjątkiem cukru (wykres 4.2.1). Szczególnie znacząca poprawa
nastąpiła przy tym w latach 2011-2013. Zdecydowaną poprawę sytuacji w zakresie zaspokojenia potrzeb żywnościowych
w latach 2011-2015 obserwujemy przede wszystkim w przypadku owoców i przetworów owocowych (spadek
odsetka gospodarstw domowych niemogących, ze względów finansowych, zaspokoić swoich potrzeb żywnościowych
w tym zakresie powyżej 5 punktów procentowych).
używki (kawa, herbata, alkohol, papierosy)
11,8
15,8
15,6
wyroby cukiernicze (słodycze, czekolada itd.)
11,9
15,8
16,4
cukier
przetwory mleczne
mleko
masło i inne tłuszcze jadalne
2,7
5,4
6,5
4,3
6,9
7,5
2,6
4,4
4,6
3,3
5,7
6,1
2015
2013
2011
ryby i przetwory rybne
16,7
20,3
19,9
przetwory mięsne i drobiowe
8,8
11,9
12,4
mięso (w tym drób)
9,1
13,1
12,9
owoce i przetwory owocowe
7,3
10,3
12,5
warzywa i przetwory warzywne
4,7
6,9
9,0
0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0
Proc. gospodarstw domowych
Wykres 4.2.1. Zakres niezaspokojenia potrzeb gospodarstw domowych na artykuły żywnościowe z powodów finansowych
w latach 2011-2015 w próbie panelowej
Grupami, w których najczęściej nie było stać gospodarstw na zakup artykułów żywnościowych w marcu/czerwcu
2015 r., były gospodarstwa utrzymujących się z niezarobkowych źródeł (odpowiednio dla kolejnych, wymienionych
uprzednio grup artykułów żywnościowych ponad 38 proc., około 32 proc., około 34 proc., ponad 30 proc. i około 27
proc. gospodarstw) oraz gospodarstwa rencistów (odpowiednio ponad 33 proc., około 21 proc., ponad 23 proc., około
20 proc. i ponad 20 proc. gospodarstw). Wśród typów gospodarstw najczęściej wskazywały na brak środków finansowych
na zakup wybranych grup artykułów żywnościowych gospodarstwa domowe rodzin niepełnych. Na trudności
finansowe dotyczące zakupu artykułów żywnościowych, z których rezygnowano najczęściej, wskazywało w tej grupie
odpowiednio ponad 25 proc., prawie 19 proc., prawie 18 proc., prawie 16 proc. i prawie 16 proc. gospodarstw. Kolejnym
typem gospodarstw, których najczęściej nie stać było na zakup wskazanych grup artykułów żywnościowych,
były gospodarstwa domowe nierodzinne jednoosobowe (odpowiednio ponad 21 proc., prawie 15 proc., 17 proc., ponad
13 proc. i 12 proc. gospodarstw). We wszystkich typów gospodarstw domowych nastąpiła poprawa możliwości
14
Zmiany w zakresie zaspokojenia potrzeb żywnościowych gospodarstw domowych w latach 2011-2015 dotyczą próby panelowej gospodarstw
dla tych lat, czyli gospodarstw domowych, które zostały zbadane zarówno w 2011 r. jak i w 2013 r. i 2015 r.
© Rada Monitoringu Społecznego