DIAGNOZA SPOŁECZNA 2015

Diagnoza Społeczna 2015 43
czący spadek odsetka gospodarstw domowych wiążących koniec z końcem z wielką trudnością w tym okresie obserwujemy
zarówno w grupie gospodarstwach domowych z bezrobotnymi (o prawie 6 punktów proc.) jak i w grupie
gospodarstw bez bezrobotnych (o prawie 3 punkty proc.). Także we wszystkich grupach gospodarstw domowych
wyodrębniono ze względu na typ gospodarstwa, klasę miejscowości zamieszkania oraz województwo zamieszkania
nastąpił spadek odsetka gospodarstw domowych wiążących koniec z końcem z wielką trudnością.
Oceniając w marcu/czerwcu 2015 r. sposób gospodarowania środkami pieniężnymi, gospodarstwa najczęściej
twierdziły, że żyją oszczędnie i dzięki temu starcza im na wszystko (około 37 proc. gospodarstw), a następnie, że żyją
bardzo oszczędnie, aby odłożyć na poważniejsze zakupy (prawie 22 proc. gospodarstw). W ostatnich 4 latach znacząco
wzrósł odsetek gospodarstw domowych twierdzących, że starcza na wszystko i jeszcze oszczędzamy na przyszłość
(o prawie 3 punkty procentowe, wykres 4.1.6). Jednocześnie spadł odsetek gospodarstw domowych deklarujących,
że starcza na najtańsze jedzenie, ubranie i opłatę za mieszkanie oraz spłatę kredytu (o ponad 2 pp.).
pieniędzy nie starcza nawet na najtańsze jedzenie
starcza na najtańtańsze jedzenie,
ale nie starcza na ubranie
starcza na najtańtańsze jedzenie, ubranie,
ale nie starcza na mieszkanie
starcza na najtańtańsze jedzenie,
ubranie i opłatę za mieszkanie,
ale nie starcza na spłatę kredytu
starcza na najtańtańsze jedzenie,
ubranie i opłatę za mieszkanie oraz spłatę kredytu
1,2
1,6
1,5
1,4
1,7
2,2
1,2
1,4
1,3
3,3
4,0
4,6
11,3
13,1
13,3
2015
2013
2011
żyjemy bardzo oszczędnie aby
odłożyć na poważniejsze zakupy
23,2
22,1
21,6
żyjemy oszczędnie i dzięki temu
starcza na wszystko
37,7
37,5
37,1
starcza na wszystko bez wyrzeczeń
lecz nie oszczędzamy
starcza na wszystko i jeszcze
oszczędzamy na przyszłość
8,2
8,4
8,6
12,5
10,1
9,7
Wykres 4.1.6. Sposób gospodarowania dochodem przez gospodarstwa domowe w latach 2011-2015 w próbie panelowej
Gospodarstwa twierdzące, że pieniędzy nie starcza im nawet na najtańsze jedzenie (oceniające najgorzej swoją
sytuację dochodową), których było w marcu/czerwcu 2015 r. tylko nieznacznie ponad 1 proc., zdecydowanie najczęściej
występowały w grupie gospodarstw utrzymujących się z niezarobkowych źródeł (prawie 12 proc. gospodarstw
w tej grupie) oraz gospodarstw nierodzinnych jednoosobowych i nierodzinnych wieloosobowych (odpowiednio prawie
3 i ponad 2 proc. gospodarstw z tych grup). Zarówno w grupie gospodarstw z bezrobotnymi, jak i w grupie
gospodarstw bez bezrobotnych, najczęściej deklarowano, że żyją oszczędnie i dzięki temu starcza na wszystko (odpowiednio
w ponad 30 proc. i w prawie 38 proc. gospodarstw w tych grupach). Jednakże, aż 3 proc. gospodarstw z
bezrobotnymi twierdziło, że pieniędzy nie starcza nawet na najtańsze jedzenie, a ponad 6 proc., że pieniędzy starcza
na najtańsze jedzenie, ale nie starcza na ubranie. Natomiast w grupie gospodarstw bez bezrobotnych taki sposób gospodarowania
dochodem wskazywało odpowiednio tylko około 1 proc. i ponad 2 proc. gospodarstw.
Odsetki gospodarstw oceniających najgorzej swoją sytuację dochodową nie były znacząco zróżnicowane w grupach
wyróżnionych ze względu na klasę miejscowości zamieszkania i województwo. Relatywnie najwyższy odsetek
gospodarstw domowych wskazujących, że pieniędzy nie starcza nawet na najtańsze jedzenie występował w dużych
miastach o liczbie mieszkańców 200-500 tys. i w małych miastach o liczbie mieszkańców 20-100 tys. (po około 1,5
proc. gospodarstw). Województwami o relatywnie największej częstotliwości występowania gospodarstw oceniających
najgorzej swoją sytuację dochodową były warmińsko-mazurskie i podkarpackie (po ponad 2 proc. gospodarstw
w tych województwach). Wzrost odsetka gospodarstw domowych twierdzących, że pieniędzy nie starcza nawet na
najtańsze jedzenie nastąpił w ostatnich 2 latach jedynie w grupie gospodarstw domowych nierodzinnych wieloosobowych
(o prawie 2 pp.).
Około 19 proc. gospodarstw deklarowało w marcu/czerwcu 2015 r., że ich stałe dochody nie pozwalają na zaspokojenie
bieżących potrzeb. W ostatnich w czterech latach odsetek gospodarstw domowych, których dochody nie pozwalają
na zaspokojenie bieżących potrzeb spadł o prawie 6 punktów procentowych (wykres 4.1.7), w tym w ostatnich
2 latach o 5 pp.
© Rada Monitoringu Społecznego
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45
Proc. gospodarstw domowych