DIAGNOZA SPOŁECZNA 2015

Zadowolenie z życia
Poczucie szczęścia
Diagnoza społeczna 2015 270
W przekroju grup zawodowych najbardziej religijni są drobni rolnicy produkujący na potrzeby własne, nauczyciele
szkół podstawowych, średni personel ds. finansowych, pracownicy opieki osobistej, pomoce i sprzątaczki, kucharze
i rolnicy produkcji roślinnej i zwierzęcej a najmniej: specjaliści ds. marketingu, żołnierze zawodowi, robotnicy
pomocniczy w górnictwie i budownictwie oraz artyści, kierowcy i robotnicy budowlani zajmujący się wykończeniem
(tabela 5.10.8).
Badania amerykańskie i europejskie dowodzą konsekwentnie, że ludzie wierzący i praktykujący deklarują większe
niż niewierzący poczucie szczęścia i zadowolenie z życia oraz wykazują nieco mniejsze ryzyko zachorowania na
depresję psychiczną (Beckman i Houser, 1982; Czapiński, 1992; Myers, 1993). Wiara łagodzi też psychologiczne
skutki traumatycznych przeżyć — tzw. efekt buforowy (Ellison, 1991).
Praktyki religijne były w 2015 r. pod względem wagi dziesiątym na 20 predyktorów dobrostanu psychicznego.
Instytucjonalne praktyki religijne wiążą się z wyższym poziomem dobrostanu psychicznego niezależnie od płci i
wieku (wykresy 5.10.14-5.10.17). Łagodzą też wpływ stresu życiowego na dobrostan psychiczny (wykres 5.10.18).
Modlitwa jako sposób radzenia sobie ze stresem idzie w przypadku kobiet w parze z mniejszym poczuciem szczęścia
(wykres 5.10.19) a w przypadku mężczyzn z większym zadowoleniem z życia (wykres 5.10.20). Także wskazanie
Boga jako jednej z kardynalnych wartości wiąże się z większym zadowoleniem z życia wśród mężczyzn ale nie wśród
kobiet (wykres 5.10.21) W zakresie depresji natomiast modlitwa i wskazanie Boga jako jednej z trzech najważniejszych
wartości mają wręcz silny efekt negatywny niezależnie od płci i wieku, czyli czynników najbardziej różnicujących
nasilenie symptomów depresji 70 (wykresy 5.10.22-5.10.23). Odwołanie do Boga pełni zatem u kobiet jednoznacznie
terapeutyczną rolę: modlą się i wskazują Boga jako wartość kardynalną częściej te, które są w gorszej kondycji
psychicznej. U mężczyzn obraz jest mniej jednoznaczny: częściej modlą się i wskazują Boga jako wartość kardynalną
ci, którzy bardziej pozytywnie oceniają całe swoje dotychczasowe życie, ale także ci, którzy wykazują więcej
symptomów depresji.
2,2
2,13
2,06
Mężczyzna
Kobieta
1,99
1,92
1,85
0 razy 1-3 razy 4 razy > 4 razy
Udział w nabożeństwach w miesiącu
UWAGI: skala poczucia szczęścia jest odwrotnie skierowana: im niższa wartość skalowa tym większe poczucie szczęścia; efekty główne: udziału
w nabożeństwach F(3, 21552)=109,609, p