Ամենայն Հայոց կաթողիկոսներ. հանրագիտարան
խմբագիր Պ. Հ. Հովհաննիսյան Հրատարակչություն՝ Ս. Էջմիածին Տարեթիվ՝ 2008 Գրքի մասին. Սույն հանրագիտարանը, լինելով Հայոց եկեղեցու պատմության յուրօրինակ արտահայտությունը, միաժամանակ հայոց պատմության համարժեք նկարագիրն է: Կաթողիկոսներից յուրաքանչյուրը, գտնվելով իր ժամանակի հասարակական-քաղաքական կյանքի, մշակույթի, գիտության և այլ բնագավառների ու իրադարձությունների կիզակետում, անշուշտ, կրել է դրանց որոշակի ազդեցությունը ու շատ դեպքերում էլ իր գործունեությամբ ուղղորդել և իր անձով է պայմանավորել պատմության այս կամ այն դրվագը: Մինչ այս հանրագիտարանի ստեղծումը Հայոց կաթողիկոսների կենսագրություններն արտացոլվել են երևելի արանց նվիրված բազմաթիվ հանրագիտական հրատարակություններում և բառարաններում:
խմբագիր Պ. Հ. Հովհաննիսյան
Հրատարակչություն՝ Ս. Էջմիածին
Տարեթիվ՝ 2008
Գրքի մասին. Սույն հանրագիտարանը, լինելով Հայոց եկեղեցու պատմության յուրօրինակ արտահայտությունը, միաժամանակ հայոց պատմության համարժեք նկարագիրն է: Կաթողիկոսներից յուրաքանչյուրը, գտնվելով իր ժամանակի հասարակական-քաղաքական կյանքի, մշակույթի, գիտության և այլ բնագավառների ու իրադարձությունների կիզակետում, անշուշտ, կրել է դրանց որոշակի ազդեցությունը ու շատ դեպքերում էլ իր գործունեությամբ ուղղորդել և իր անձով է պայմանավորել պատմության այս կամ այն դրվագը: Մինչ այս հանրագիտարանի ստեղծումը Հայոց կաթողիկոսների կենսագրություններն արտացոլվել են երևելի արանց նվիրված բազմաթիվ հանրագիտական հրատարակություններում և բառարաններում:
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Ð²Ú ºÎºÔºòàô вÜð²Æî²ð²Ü<br />
γÃáÕÇÏáë ¿ Ó»éݳ¹ñí»É ÏÝáç<br />
Ù³ÑÇó Ñ»ïá 341–ÇÝ: Àëï ö³íëïáë<br />
´áõ½³Ý¹Ç` îÇñ³ÝÁ, ëáíáñáõÃÛ³Ý<br />
ѳٳӳÛÝ, ÐáõëÇÏ ² ä³ñèÇÝ 13<br />
Ý߳ݳíáñ ݳ˳ñ³ñÝ»ñÇ Ñ»ï Ó»é-<br />
ݳ¹ñáõÃÛ³Ý Ñ³Ù³ñ áõÕ³ñÏáõÙ ¿<br />
λë³ñdz:<br />
ÐáõëÇÏ ² ä³ñÃ¨Ç ·É˳íáñ<br />
Ýå³ï³ÏÁ ùñÇëïáÝ»áõÃÛ³Ý ³Ùñ³åݹáõÙÝ<br />
¿ñ: îÇñ³ÝÁ ³Ý÷áõÛÃ<br />
·ïÝí»ó »ñÏñÇ Ý»ñùÇÝ ù³Õ³ù³Ï³Ý<br />
ÏÛ³ÝùÇ, Ù³ëݳíáñ³å»ë ùñÇëïá-<br />
Ý»áõÃÛ³Ý å³ñ³·³ÛáõÙ, ÇÝãÝ ³ÝÑñ³Å»ßï<br />
¿ñ ³ß˳ñÑÇÏ ¨ Ñá·¨áñ Çß-<br />
˳ÝáõÃÛáõÝÝ»ñÇ Ñá·³ÍáõÃÛ³Ý, ѳë³ñ³Ï³Ï³Ý<br />
ÏÛ³ÝùÇ Ï³ÛáõÝáõÃÛ³Ý<br />
¨ ³ñï³ùÇÝ íï³Ý·Ý»ñÇÝ ¹Çٳϳ-<br />
Û»Éáõ ѳٳñ:<br />
³·³íáñÇ ÃáÕïíáõÃÛ³Ùµ ѳÛ<br />
ݳ˳ñ³ñÝ»ñÇó ß³ï»ñÁ Ñ»é³ÝáõÙ<br />
»Ý ùñÇëïáÝ»³Ï³Ý Ýϳñ³·ñÇó ¨<br />
í»ñ³¹³éÝáõ٠ѻóÝáë³Ï³Ý ëáíáñáõÛÃÝ»ñÇÝ<br />
áõ µ³ñù»ñÇÝ: ²Û¹ Ù³ëÇÝ<br />
ö³íëïáë ´áõ½³Ý¹Á ·ñáõÙ ¿. §Â³-<br />
·³íáñÁ ¨ Çß˳ÝÝ»ñÁ Ù»Õù»ñ ¿ÇÝ<br />
·áñÍáõÙ, ½áõñ ï»ÕÝ ³ÝÙ»Õ ³ñÛáõÝ<br />
ó÷áõÙ...: ØdzÛÝ ùã»ñÁ, áñ ͳÝáÃ<br />
¿ÇÝ ÑáõÝ³Ï³Ý ¨ ³ëáñÇ ·ñ³·Çïáõ-<br />
ÃÛ³ÝÁ, ѳëϳÝáõÙ ¿ÇÝ ÏñáÝÁ¦,<br />
ÙÛáõëÝ»ñÝ ³ÛÝ ÁݹáõÝáõÙ ¿ÇÝ ³é³Ýó<br />
ç»ñÙ»é³Ý¹ ѳí³ïÇ ¨ §ÇÝãå»ë »ñ»-<br />
˳ݻñÁ, áñ Ù³ÝáõÏ Ñ³ë³ÏáõÙ ï³ñíáõÙ<br />
»Ý ïÕ³Û³Ï³Ý Ë³Õ³ÉÇùÝ»ñáí,<br />
ëñ³Ýó å»ë ïѳë Ùïù»ñáí ˳ñ-<br />
˳÷áõÙ ¿ÇÝ å³ñë³í»ÉÇ ·áñÍ»ñÇ,<br />
ѻóÝáë³Ï³Ý ëáíáñáõÃÛáõÝÝ»ñÇ<br />
Ù»ç: ÆëÏ Ð³Ûñ³å»ïÁ ß³ñáõݳÏ<br />
Ýñ³Ýó ¹ÇÙ³¹ñáõÙ ¿ñ, ѳݹÇÙ³ÝáõÙ,<br />
Ëñ³ïáõÙ¦:<br />
ö³íëïáë ´áõ½³Ý¹Á ·áí»ëïáí<br />
¿ ËáëáõÙ ÐáõëÇÏÇ Ù³ëÇÝ, ³ë»Éáí, áñ<br />
ݳ Ù³ÝÏáõÃÛáõÝÇó Ç í»ñ ÇÙ³ëïáõ-<br />
ÃÛ³Ùµ ÝÙ³Ýí»É ¿ ѳÛñ»ñÇÝ: ä³ïÙÇãÁ<br />
Ýñ³Ý ÝٳݻóÝáõÙ ¿ ³Ýáõß³Ñáï<br />
ͳÕÏÇ, ѳٳñáõÙ ×ßÙ³ñïáõÃÛ³Ý<br />
ѳٳñ ÙÇÝã¨ Ù³Ñ Ù³ñïÝãáÕ Ð³Ûñ³å»ï<br />
¨ ùñÇëïáÝ»³Ï³Ý ѳí³ïùÇ<br />
ÝíÇñÛ³É: §...²ÙµáÕçáõÃÛ³Ùµ ¨ ³-<br />
Ù»Ý µ³ÝÇ Ù»ç Ññ»ßï³Ï³ÏñáÝ Ï»Ýó³Õ<br />
ÏÁ ѳÛïݳµ»ñ»ñ, ³Ù»Ý ÇÝã ²ëïáõÍá<br />
å³ñ·¨Ý»ñáõÝ ¨ ßÝáñѳÍÇ<br />
ѳٳӳÛÝ ÏÁ ϳï³ñ»ñ: ... ê. Ðá·ÇÝ<br />
ËáëùÁ ǵñ¨ ëáõñ ÏÁ ·áñͳͻñ Çñ<br />
Ù»çùÇݦ:<br />
îÇñ³ÝÁ ó³Ýϳó»É ¿ ³½³ïí»É<br />
»Ï»Õ»óáõ Ñáí³Ý³íáñáõÃÛáõÝÇó, ÇÝãÁ<br />
Éáõñç ï³ñ³Ó³ÛÝáõÃÛáõÝÝ»ñ ¿ ³-<br />
é³ç³óñ»É ó·³íáñÇ ¨ ϳÃáÕÇÏáëÇ<br />
ÙÇç¨: ÐáõëÇÏ ² ä³ñÃ¨Ý Çñ ·áñͳ-<br />
ÏÇóÝ»ñÇ Ñ»ï ÙÝáõÙ ¿ áã ÙdzÛÝ ³-<br />
é³Ýó ù³Õ³ù³Ï³Ý Çß˳ÝáõÃÛ³Ý ³-<br />
ç³ÏóáõÃÛ³Ý, ³Ûɨ ѳݹÇåáõÙ ¿<br />
Ýñ³Ýó Áݹ¹ÇÙáõÃÛ³ÝÁ: ܳ §áãÇÝã ¿ñ<br />
ѳٳñáõ٠ó·³íáñÇ ë»ñÁ ϳ٠Ýñ³<br />
³ÑÁ¦, ѳݹÇÙ³ÝáõÙ ¨ Ïßï³ÙµáõÙ ¿ñ<br />
Ýñ³Ý ¨ ùñÇëïáÝ»áõÃÛáõÝÇó Ñ»é³ó³ÍÝ»ñÇÝ:<br />
Àëï Øáíë»ë Êáñ»Ý³óáõ`<br />
ÐáõëÇÏÇ Ñ³Ûñ³å»ïáõÃÛ³Ý ï³ñÇÝ»ñÇÝ<br />
ÐáõÉdzÝáë àõñ³óáÕ Ï³ÛëñÁ,<br />
áñ å³ï»ñ³½ÙáõÙ ¿ñ å³ñëÇÏÝ»-<br />
ñÇ ¹»Ù, г۳ëï³Ý áõÕ³ñÏ»ó ï³Ëï³ÏÇ<br />
íñ³ Ýϳñí³Í Çñ å³ïÏ»ñÁ<br />
§áõñí³Ï³Ý ¨ ¹Çí³Ï³Ý ÝÙ³Ýáõ-<br />
ÃÛ³Ùµ, ѻóÝáë³Ï³Ý å³ßï³ÙáõÝùÇ<br />
ëáíáñáõÃÛ³Ùµ¦: ܳ å³Ñ³Ýç»ó<br />
îÇñ³ÝÇó ³ÛÝ ¹Ý»É Ìá÷ùÇ ³ñùáõÝÇ<br />
»Ï»Õ»óáõÙ ¨ å³ïí»É:<br />
ÐáõëÇÏ ² ä³ñèÁ ݳ˳ï»É ¿<br />
îÇñ³Ý ó·³íáñÇÝ Ñ»Ã³ÝáëáõÃÛ³Ý<br />
Ýϳïٳٵ Ýñ³ óáõó³µ»ñ³Í ѳÝ-<br />
¹áõñÅáճϳÝáõÃÛ³Ý Ñ³Ù³ñ` §ëÇñáí<br />
¨ ë³ëïÏáõÃÛ³Ùµ¦ å³Ñ³Ýç»Éáí<br />
ó·³íáñÇó Ñ»ï Ï³Ý·Ý»É ¹Çí³å³ßï³Ï³Ý<br />
ëáíáñáõÛÃÇó ¨ ãåÕÍ»É<br />
148
Change language