Ամենայն Հայոց կաթողիկոսներ. հանրագիտարան
խմբագիր Պ. Հ. Հովհաննիսյան Հրատարակչություն՝ Ս. Էջմիածին Տարեթիվ՝ 2008 Գրքի մասին. Սույն հանրագիտարանը, լինելով Հայոց եկեղեցու պատմության յուրօրինակ արտահայտությունը, միաժամանակ հայոց պատմության համարժեք նկարագիրն է: Կաթողիկոսներից յուրաքանչյուրը, գտնվելով իր ժամանակի հասարակական-քաղաքական կյանքի, մշակույթի, գիտության և այլ բնագավառների ու իրադարձությունների կիզակետում, անշուշտ, կրել է դրանց որոշակի ազդեցությունը ու շատ դեպքերում էլ իր գործունեությամբ ուղղորդել և իր անձով է պայմանավորել պատմության այս կամ այն դրվագը: Մինչ այս հանրագիտարանի ստեղծումը Հայոց կաթողիկոսների կենսագրություններն արտացոլվել են երևելի արանց նվիրված բազմաթիվ հանրագիտական հրատարակություններում և բառարաններում:
խմբագիր Պ. Հ. Հովհաննիսյան
Հրատարակչություն՝ Ս. Էջմիածին
Տարեթիվ՝ 2008
Գրքի մասին. Սույն հանրագիտարանը, լինելով Հայոց եկեղեցու պատմության յուրօրինակ արտահայտությունը, միաժամանակ հայոց պատմության համարժեք նկարագիրն է: Կաթողիկոսներից յուրաքանչյուրը, գտնվելով իր ժամանակի հասարակական-քաղաքական կյանքի, մշակույթի, գիտության և այլ բնագավառների ու իրադարձությունների կիզակետում, անշուշտ, կրել է դրանց որոշակի ազդեցությունը ու շատ դեպքերում էլ իր գործունեությամբ ուղղորդել և իր անձով է պայմանավորել պատմության այս կամ այն դրվագը: Մինչ այս հանրագիտարանի ստեղծումը Հայոց կաթողիկոսների կենսագրություններն արտացոլվել են երևելի արանց նվիրված բազմաթիվ հանրագիտական հրատարակություններում և բառարաններում:
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Ð²Ú ºÎºÔºòàô вÜð²Æî²ð²Ü<br />
ϳݳµ³ñ, ³éÇà ϳñáÕ ¿ñ ÉÇÝ»É ïá-<br />
Ù³ñ³Ï³Ý µ³ñ»÷áËáõÙ Ó»éݳñÏ»-<br />
Éáõ: ²Ù»Ý å³ñ³·³ÛÇ, »Ã» Áëï ³Ûë<br />
ïíÛ³ÉÇ ²Ý³ëï³ë ² ²Ïáé»óáõ ϳ-<br />
ÃáÕÇÏáëáõÃÛ³Ý ï³ñÇÝ»ñÁ ÷á÷áËí»Ý,<br />
³å³ ¹ñ³Ýù ϳñáÕ »Ý ÙdzÛÝ<br />
Ãí³å»ë ٻͳݳÉ:<br />
²Ý³ëï³ë ² ²Ïáé»óáõ ϳÃáÕÇ-<br />
Ïáë³Ï³Ý ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý Ù³ëÇÝ<br />
ß³ï µ³Ý ѳÛïÝÇ ã¿: Üñ³ ·³Ñ³Ï³É-<br />
Ù³Ý ï³ñÇÝ»ñÁ ½áõ·³¹Çå»É »Ý ѳ-<br />
ٻٳﳵ³ñ Ë³Õ³Õ Å³Ù³Ý³ÏÇ: º-<br />
ñ»ù ÑÇÙÝ³Ï³Ý ·áñÍ Ï³ñ»ÉÇ ¿ Ýß»É<br />
ϳñ×³ï¨ ·³Ñ³Ï³É³Í ³Ûë ѳÛñ³å»ïÇ<br />
³ñ³ÍÝ»ñÇó: ²é³çÇÝÁ, áñ ݳ<br />
³ñ»É ¿ ݳËù³Ý ϳÃáÕÇÏáë ¹³éݳ-<br />
ÉÁ, áã ǵñ¨ ѳÛñ³å»ï, Ü»ñë»ë <br />
ϳÃáÕÇÏáëÇ ï¨³Ï³Ý µ³ó³Ï³-<br />
ÛáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ÁÝóóùáõ٠ϳÃáÕÇÏáë³ñ³ÝÇ<br />
·áñÍ»ñÁ í³ñ»ÉÝ ¿: ºÃ»<br />
ѳïϳå»ë, Ç ÝϳïÇ áõݻݳÝù, áñ<br />
Ü»ñë»ë ϳÃáÕÇÏáëÇ µ³ó³Ï³-<br />
ÛáõÃÛáõÝÝ»ñÁ »Õ»É »Ý ѳñϳ¹ñ³-<br />
ϳÝ` ûɳ¹ñí³Í ù³Õ³ù³Ï³Ý ѳÝ-<br />
·³Ù³ÝùÝ»ñáí, ³å³ ѳëϳݳÉÇ<br />
åÇïÇ ÉÇÝÇ, áñ ѳñϳ¹ñ³µ³ñ µ³ó³Ï³ÛáÕ<br />
ϳÃáÕÇÏáëÇ ·áñÍ»ñÁ í»ñçÇÝÇë<br />
÷á˳ñ»Ý í³ñ»ÉÁ åÇïÇ<br />
ϳåí³Í ÉÇÝ»ñ Éáõñç µ³ñ¹áõÃÛáõÝ-<br />
Ý»ñÇ Ñ»ï:<br />
ÆÝãå»ë Çñ»Ý ݳËáñ¹³Í ϳÃá-<br />
ÕÇÏáëÝ»ñÁ, ²Ý³ëï³ë ² ²Ïáé»óÇÝ<br />
¨ë Çñ ϳÃáÕÇÏáëáõÃÛáõÝÁ Ý߳ݳíáñ»É<br />
¿ ųٳݳÏÇ ã³÷³ÝÇßÝ»ñáí ÙÇ<br />
ßù»Õ »Ï»Õ»óÇ Ï³éáõó»Éáí Çñ<br />
ÍÝݹ³í³ÛñáõÙ: سëÇëÇ ÑÛáõëÇë³ÛÇÝ<br />
ɳÝçÇÝ` ²ÏáéÇ ·ÛáõÕÇ Ùáï, Ýñ³ ϳéáõó³Í<br />
ê. гÏáµ »Ï»Õ»óÇÝ Ï³Ý·áõÝ<br />
¿ »Õ»É ÙÇÝ㨠1840–Ç ³í»ñÇã »ñÏñ³ß³ñÅÁ:<br />
²Ý³ëï³ë ² ²Ïáé»óáõ Ó»éݳñ-<br />
ÏáõÙÝ»ñÇó ûñ¨ë ³Ù»Ý³Ý߳ݳϳ-<br />
ÉÇÝ åÇïÇ Ñ³Ù³ñ»Ýù øÝÝÇÏáÝÇ<br />
ëï»ÕÍáõÙÁ: »å»ï¨ ²Ý³Ýdz ÞÇñ³Ï³óáõ<br />
³Ûë »ñÏÁ Çñ ݳËݳϳÝ<br />
³ÙµáÕç³Ï³Ý ï»ëùáí Ù»½ ãÇ Ñ³ë»É,<br />
³Û¹áõѳݹ»ñÓ ¹ñ³ Ù³ëÇÝ ³Ûëûñ<br />
Ù³ïã»ÉÇ ï»Õ»ÏáõÃÛáõÝÝ»ñÁ µ³í³ñ³ñ<br />
»Ý øÝÝÇÏáÝÇ Ý³ËÝ³Ï³Ý µÝáõÛ-<br />
ÃÇ, ͳí³ÉÇ, µáí³Ý¹³ÏáõÃÛ³Ý Ù³ëÇÝ<br />
å³ïÏ»ñ³óáõ٠ϳ½Ù»Éáõ ѳ-<br />
Ù³ñ: ²Ý³ëï³ë ² ²Ïáé»óáõ å³ïí»-<br />
ñáí ëï»ÕÍí³Í ³Ûë »ñÏÝ ³ÛÝù³Ý<br />
Ý߳ݳϳÉÇ ¿ »Õ»É, áñ ѻﳷ³ÛÇ Ñ»-<br />
ÕÇݳÏÝ»ñÝ ³ÛÝ áñ³Ï»É »Ý §Ù»Íݦ ¨<br />
§Ññ³ß³½³Ý¦ ¨ Ýϳñ³·ñ»É ¹ñ³ µáí³Ý¹³ÏáõÃÛáõÝÁ:<br />
²Ûëûñ Ù»ñ áõÝ»-<br />
ó³Í ï»Õ»ÏáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ÑÇÙ³Ý íñ³<br />
í»ñ³Ï³Ý·Ý»Éáí ²Ý³ÝdzÛÇ ³Ûë »ñ-<br />
ÏÇ Ý³ËÝ³Ï³Ý å³ïÏ»ñÁ, ï»ëÝáõÙ<br />
»Ýù, áñ ³ÛÝ »Õ»É ¿ Çñ ųٳݳÏÇ<br />
µ³ñÓñ³·áõÛÝ áõëÙ³Ý ³ÙµáÕç ѳ-<br />
ٳϳñ·Ý Áݹ·ñÏáÕ Ó»éݳñÏ. ¹ñ³<br />
Ù»ç Ý»ñϳ۳óí³Í »Ý »Õ»É »éÛ³Ï ¨<br />
ù³éÛ³Ï ·ÇïáõÃÛáõÝÝ»ñÁ ¨ Ç í»ñçá<br />
ïáÙ³ñÁ: ²ÛëÇÝùÝ, ë³ Ñ³Û Çñ³Ï³-<br />
ÝáõÃÛ³Ý Ù»ç ѳÛïÝÇ ³é³çÇÝ ³Ù-<br />
µáÕç³Ï³Ý ¹³ë³·ÇñùÝ ¿ »Õ»É µ³ñÓñ³·áõÛÝ<br />
áõëÙ³Ý ÉñÇí Íñ³·ñáí:<br />
´Ý³Ï³Ý ¿, áñ »Ã» ϳÃáÕÇÏáëÝ ¿<br />
å³ïíÇñ»É ³Ûë ϳñ·Ç ÏáÃáÕ³ÛÇÝ<br />
Ó»éݳñÏÁ, ³å³ Éáõñç ÑÇÙù»ñ ϳÝ<br />
Ùï³Í»Éáõ, áñ ݳ áõÝ»ó³Í ÉÇÝÇ Ý³¨<br />
³Û¹ Ó»éݳñÏÁ ÏÇñ³é»Éáõ Íñ³·ÇñÁ:<br />
ºí ³Ù»Ý³ÛÝ Ñ³í³Ý³Ï³ÝáõÃÛ³Ùµ<br />
Ñ»Ýó ¹ñ³ Ñ»ï åÇïÇ Ï³åí³Í ÉÇÝ»ñ<br />
»åÇëÏáåáë³Ï³Ý ÅáÕáíáí ¹³ ѳëï³ï»Éáõ<br />
ϳÃáÕÇÏáëÇ ó³ÝÏáõÃÛáõ-<br />
ÝÁ, áñÝ ³Ýϳï³ñ ¿ ÙÝáõÙ í»ñçÇÝÇë<br />
í³Ë׳Ýí»Éáõ å³ï׳éáí: Üϳï»Ýù,<br />
áñ ïáÙ³ñÁ §Ñ³ëï³ï»Éáõ¦<br />
ѳٳñ »åÇëÏáåáë³Ï³Ý ÅáÕáí<br />
·áõÙ³ñ»Éáõ ³ÝÑñ³Å»ßïáõÃÛáõÝ ãåÇïÇ<br />
ÉÇÝ»ñ: гÛïÝÇ ¿, áñ ÐáíѳÝÝ»ë<br />
18
Change language