Ամենայն Հայոց կաթողիկոսներ. հանրագիտարան
խմբագիր Պ. Հ. Հովհաննիսյան Հրատարակչություն՝ Ս. Էջմիածին Տարեթիվ՝ 2008 Գրքի մասին. Սույն հանրագիտարանը, լինելով Հայոց եկեղեցու պատմության յուրօրինակ արտահայտությունը, միաժամանակ հայոց պատմության համարժեք նկարագիրն է: Կաթողիկոսներից յուրաքանչյուրը, գտնվելով իր ժամանակի հասարակական-քաղաքական կյանքի, մշակույթի, գիտության և այլ բնագավառների ու իրադարձությունների կիզակետում, անշուշտ, կրել է դրանց որոշակի ազդեցությունը ու շատ դեպքերում էլ իր գործունեությամբ ուղղորդել և իր անձով է պայմանավորել պատմության այս կամ այն դրվագը: Մինչ այս հանրագիտարանի ստեղծումը Հայոց կաթողիկոսների կենսագրություններն արտացոլվել են երևելի արանց նվիրված բազմաթիվ հանրագիտական հրատարակություններում և բառարաններում:
խմբագիր Պ. Հ. Հովհաննիսյան
Հրատարակչություն՝ Ս. Էջմիածին
Տարեթիվ՝ 2008
Գրքի մասին. Սույն հանրագիտարանը, լինելով Հայոց եկեղեցու պատմության յուրօրինակ արտահայտությունը, միաժամանակ հայոց պատմության համարժեք նկարագիրն է: Կաթողիկոսներից յուրաքանչյուրը, գտնվելով իր ժամանակի հասարակական-քաղաքական կյանքի, մշակույթի, գիտության և այլ բնագավառների ու իրադարձությունների կիզակետում, անշուշտ, կրել է դրանց որոշակի ազդեցությունը ու շատ դեպքերում էլ իր գործունեությամբ ուղղորդել և իր անձով է պայմանավորել պատմության այս կամ այն դրվագը: Մինչ այս հանրագիտարանի ստեղծումը Հայոց կաթողիկոսների կենսագրություններն արտացոլվել են երևելի արանց նվիրված բազմաթիվ հանրագիտական հրատարակություններում և բառարաններում:
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Ð²Ú ºÎºÔºòàô вÜð²Æî²ð²Ü<br />
سïûáë å³ïñdzñùÁ Ññ³Å³ñ³-<br />
Ï³Ý ¿ Ý»ñϳ۳óñ»É áõ 1896–Ç ÑáõÉÇëÇÝ<br />
12 ï³ñáí ³ùëáñí»É ºñáõë³-<br />
Õ»Ù:<br />
Æñ ³ñï³ëáíáñ ³½ÝíáõÃÛ³Ý áõ<br />
ѳÛñ»Ý³ëÇñáõÃÛ³Ý, »Ï»Õ»óáõ áõ ³½-<br />
·³ÛÇÝ ß³Ñ»ñÁ ѳëï³ï³Ï³Ùáñ»Ý<br />
å³ßïå³Ý»Éáõ ѳٳñ سïûáë<br />
ƽÙÇñÉÛ³ÝÇÝ ÅáÕáíáõñ¹Á Ñáñçáñç»ó<br />
§ºñϳÃÛ³ å³ïñdzñù¦ ïÇïÕáëáí:<br />
1908–Ç ê³Ñٳݳ¹ñáõÃÛ³Ý Ññ³ï³ñ³ÏáõÙÇó<br />
Ñ»ïá سïûáë<br />
³ñù»å. ³ùëáñÇó í»ñ³¹³éÝáõÙ ¿<br />
Î. äáÉÇë: ÜáõÛÝ Ãí³Ï³ÝÇ ÑáÏï»Ùµ»-<br />
ñÇÝ Ù»Í Ë³Ý¹³í³éáõÃÛ³Ùµ ݳ<br />
¹³ñÓÛ³É å³ïñdzñù ¿ ÁÝïñí»É: ê³-<br />
ϳÛÝ Ýñ³Ý íÇ׳Ïí³Í ã¿ñ »ñϳñ<br />
ÙÝ³É ³Û¹ å³ßïáÝáõÙ, áñáíÑ»ï¨<br />
ê. ¾çÙdzÍÝÇ Ï³ÃáÕÇÏáë³Ï³Ý ÁÝïñáõÃÛ³Ý<br />
²½·³ÛÇÝ–»Ï»Õ»ó³Ï³Ý Åá-<br />
ÕáíÁ ÝáÛ»Ùµ»ñÇ 1–ÇÝ Ø³ïûáë ³ñù»å.<br />
ƽÙÇñÉÛ³ÝÇÝ ³é³ç³¹ñ»É ¿ ²-<br />
ٻݳÛÝ Ð³Ûáó ϳÃáÕÇÏáëáõÃÛ³Ý ³-<br />
é³çÇÝ Ã»ÏݳÍáõ: 1909–Ç ³åñÇÉÇ<br />
15–ÇÝ Ï³Ûë»ñ³Ï³Ý Ññáí³ñï³Ïáí<br />
سïûáë ³ñù»å. ƽÙÇñÉÛ³ÝÁ ѳëï³ïí»É<br />
¿ áñå»ë ²Ù»Ý³ÛÝ Ð³Ûáó<br />
ϳÃáÕÇÏáë:<br />
سÛÇëÇ 22–ÇÝ Ññ³Å»ßï ï³Éáí<br />
Î. äáÉÇëÇÝ` ѳÛñ³å»ïÁ áõÕ¨áñíáõÙ<br />
¿ ê. ä»ï»ñµáõñ·: ØÇÝã ê. ¾çÙdzÍ-<br />
Ýáõ٠ϳÃáÕÇÏáë³Ï³Ý ûÍáõÙ ëï³-<br />
ݳÉÁ, ݳ Ý»ñϳ۳ݳÉáõ ¿ñ ÜÇÏáɳÛ<br />
II ϳÛëñÇݪ ³¹³Ù³Ý¹³Ïáõé ˳ãÁ<br />
ëï³Ý³Éáõ:<br />
سÛÇëÇ 29–ÇÝ ä»ï»ñÑáýÇ Ù»Í<br />
¹³ÑÉÇ×áõÙ ì»Ñ³÷³é ѳÛñ³å»ïÁ<br />
Ý»ñϳ۳ó»É ¿ ϳÛëñÇÝ ¨ ϳÛë»ñ ÁÝï³ÝÇùÇ<br />
³Ý¹³ÙÝ»ñÇÝ: ²ÛÝáõÑ»ï¨<br />
³Ûó»É»Éáí éáõë³Ñ³Ûáó ѳٳÛÝùÝ»ñ`<br />
гÛñ³å»ïÁ ÑáõÝÇëÇ 28–ÇÝ Ñ³ë»É ¿<br />
ê. ¾çÙdzÍÇÝ:<br />
1909–Ç ë»åï»Ùµ»ñÇ 13–Çݪ<br />
ʳãí»ñ³óÇ ûñÁ, гÛñ³å»ïÁ ÁÝ-<br />
¹áõÝ»É ¿ ϳÃáÕÇÏáë³Ï³Ý ûÍáõÙÁª<br />
áñå»ë سïûáë ´ ²Ù»Ý³ÛÝ Ð³Ûáó<br />
ϳÃáÕÇÏáë:<br />
Æñ ѳÛñ³å»ïáõÃÛ³Ý 15 ³ÙÇë-<br />
Ý»ñÇ ÁÝóóùáõ٠سïûáë ´ ƽ-<br />
ÙÇñÉÛ³ÝÁ ³ñ»ó ³ÛÝ ³Ù»ÝÁ, ÇÝã Ñݳñ³íáñ<br />
¿ñ. ³Ñ³ ³ÛÝ Íñ³·ÇñÁ, áñÁ<br />
Ýñ³ ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý ³é³ÝóùÁ ¹³ñ-<br />
Ó³í.<br />
1. سÛñ ²ÃáéÇ Ùdzµ³ÝáõÃÛ³Ý<br />
ϳ½Ù³Ï»ñåáõÃÛáõÝÁ ¨ ·áñÍáõÝ»áõ-<br />
ÃÛáõÝÁ:<br />
2. ê. ¾çÙdzÍÝÇ êÇÝá¹Ç ·áñÍáõ-<br />
Ý»áõÃÛáõÝÁ ¨ ϳ½ÙÁ:<br />
3. ²é³çÝáñ¹Ý»ñáõ, ÏáÝëÇëïáñ-<br />
Ý»ñáõ, ѳçáñ¹Ý»ñáõ, Ñá·¨áñ ³ï-<br />
Û³ÝÝ»ñáõ ¨ ·áñͳϳÉÝ»ñáõ ·áñÍáõ-<br />
Ý»áõÃÛáõÝÁ ¨ ϳ½ÙÁ:<br />
4. Â»Ù³Ï³Ý í³Ý³Ñ³Ûñ»ñáõ<br />
·áñÍáõÝ»áõÃÛáõÝÁ:<br />
5. سÛñ ²ÃáéÇ, Ã»Ù³Ï³Ý í³-<br />
Ýáõó ¨ ÍË³Ï³Ý »Ï»Õ»óÇÝ»ñáõ ϳÉí³Íáó<br />
¨ ³Ù»Ý ϳñ·Ç ·áÛÇó Áݹѳ-<br />
Ýáõñ íÇ׳ÏÁ:<br />
6. ÎñÃ³Ï³Ý ·áñÍÇÝ ÝÛáõóϳÝ<br />
ÁݹѳÝáõñ íÇ׳ÏÁ:<br />
7. 1905–Ç ÍË³Ï³Ý ¹åñáóÝ»ñáõ<br />
µ³óí»É»Ý Ç í»ñ ÏñÃ³Ï³Ý ·áñÍÇÝ<br />
ÁݹѳÝáõñ íÇ׳ÏÁ:<br />
8. ÐÝáõÃÛ³Ýó ¨ Ã³Ý·³ñ³ÝÝ»ñáõ<br />
íÇ׳ÏÁ:<br />
9. Îï³ÏÝ»ñáõ ·áñͳ¹ñáõÃÛ³Ý<br />
ËݹÇñÁ:<br />
10. سÛñ ²ÃáéÇ §²ñ³ñ³ï¦<br />
å³ßïáݳûñÃÇ ¨ ïå³ñ³ÝÇ µ³ñá-<br />
Û³Ï³Ý ¨ áõëáõÙݳ–·ñ³Ï³Ý ¹»ñÁ:<br />
11. ¾çÙdzÍÝÇ Ø³Ûñ î³×³ñÇÝ<br />
ÑÇÙÝ³Ï³Ý Ýáñá·áõÃÛ³Ý, í»Ñ³ñ³ÝÇ<br />
ÙÁ Ýáñá· ßÇÝáõÃÛ³Ý ¨ ³ÛÉ Ù³ë»ñáõ<br />
Ýáñá·áõÃÛ³Ý ËݹÇñÁ:<br />
162
Change language