Ամենայն Հայոց կաթողիկոսներ. հանրագիտարան
խմբագիր Պ. Հ. Հովհաննիսյան Հրատարակչություն՝ Ս. Էջմիածին Տարեթիվ՝ 2008 Գրքի մասին. Սույն հանրագիտարանը, լինելով Հայոց եկեղեցու պատմության յուրօրինակ արտահայտությունը, միաժամանակ հայոց պատմության համարժեք նկարագիրն է: Կաթողիկոսներից յուրաքանչյուրը, գտնվելով իր ժամանակի հասարակական-քաղաքական կյանքի, մշակույթի, գիտության և այլ բնագավառների ու իրադարձությունների կիզակետում, անշուշտ, կրել է դրանց որոշակի ազդեցությունը ու շատ դեպքերում էլ իր գործունեությամբ ուղղորդել և իր անձով է պայմանավորել պատմության այս կամ այն դրվագը: Մինչ այս հանրագիտարանի ստեղծումը Հայոց կաթողիկոսների կենսագրություններն արտացոլվել են երևելի արանց նվիրված բազմաթիվ հանրագիտական հրատարակություններում և բառարաններում:
խմբագիր Պ. Հ. Հովհաննիսյան
Հրատարակչություն՝ Ս. Էջմիածին
Տարեթիվ՝ 2008
Գրքի մասին. Սույն հանրագիտարանը, լինելով Հայոց եկեղեցու պատմության յուրօրինակ արտահայտությունը, միաժամանակ հայոց պատմության համարժեք նկարագիրն է: Կաթողիկոսներից յուրաքանչյուրը, գտնվելով իր ժամանակի հասարակական-քաղաքական կյանքի, մշակույթի, գիտության և այլ բնագավառների ու իրադարձությունների կիզակետում, անշուշտ, կրել է դրանց որոշակի ազդեցությունը ու շատ դեպքերում էլ իր գործունեությամբ ուղղորդել և իր անձով է պայմանավորել պատմության այս կամ այն դրվագը: Մինչ այս հանրագիտարանի ստեղծումը Հայոց կաթողիկոսների կենսագրություններն արտացոլվել են երևելի արանց նվիրված բազմաթիվ հանրագիտական հրատարակություններում և բառարաններում:
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
²ØºÜ²ÚÜ Ð²Úàò βÂàÔÆÎàêܺð<br />
λÝë³·ñáõÃÛáõÝ ²Ù»Ý³å³ïÇí î»ñ î»-<br />
ճϳÉÇ Î³ÃáÕÇÏáëáõÃÛ³Ý ²Ù»Ý³ÛÝ<br />
гÛáó ¨áñ· ³ñù»åÇëÏáåáë êáõñ»Ý-<br />
Û³ÝóÇ, ÂÇýÉÇë, 1911: §ì³í»ñ³·ñ»ñ<br />
Ð³Û »Ï»Õ»óáõ å³ïÙáõÃ۳ݦ, ·Çñù º.<br />
سÛñ ²Ãáé ê. ¾çÙdzÍÇÝÁ ²é³çÇÝ Ð³Ýñ³å»ïáõÃÛ³Ý<br />
ï³ñÇÝ»ñÇÝ (1918–1920),<br />
ºñ¨³Ý, 1999: §ì³í»ñ³·ñ»ñ Ð³Û ºÏ»Õ»-<br />
óáõ å³ïÙáõÃ۳ݦ, ·Çñù Ä. ¨áñ· º<br />
êáõñ»ÝÛ³Ýó ϳÃáÕÇÏáë ²Ù»Ý³ÛÝ Ð³Ûáó,<br />
ºñ¨³Ý, 2005: Ô³½³ñÛ³Ý è., ´³ñ»Ýáñá·ã³Ï³Ý<br />
ݳ˳ӻéÝáõÃÛáõÝÝ»ñÁ ѳÛ<br />
²é³ù»É³Ï³Ý »Ï»Õ»óáõÙ XlX ¹. í»ñçÇÝ<br />
ù³éáñ¹ÇÝ ¨ XX ¹. ³é³çÇÝ Ï»ëÇÝ, ê. ¾ç-<br />
ÙdzÍÇÝ, 2002: Òóíÿí Â. Â., Ý÷ìèàäçèíñêèé<br />
ïðåñòîë (XlX – íà÷. XX ââ.), Åðåâàí,<br />
2001.<br />
²ì² вðàôÂÚàôÜÚ²Ü<br />
»Ï»Õ»óáõÝ: 1889–ÇÝ Ù»ÏÝ»É ¿ »ñÙ³-<br />
Ýdz` µ³ñÓñ³·áõÛÝ ÏñÃáõÃÛáõÝ ëï³-<br />
ݳÉáõ:<br />
ºìàð ¼ âàðºøâÚ²Ü<br />
(1945–1954)<br />
AٻݳÛÝ Ð³Ûáó ϳÃáÕÇÏë<br />
1945–Çó: гçáñ¹»É ¿ Êáñ»Ý ²<br />
Øáõñ³¹µ»ÏÛ³ÝÇÝ:<br />
ÌÝí»É ¿ 1869–Ç ÝáÛ»Ùµ»ñÇ<br />
2–ÇÝ, Üáñ ܳËÇ稳ÝáõÙ: سѳó»É<br />
¿ 1954–Ç Ù³ÛÇëÇ 9–ÇÝ ¾çÙdzÍ-<br />
ÝáõÙ, ³×ÛáõÝÝ ³Ù÷á÷í»É ¿ سÛñ<br />
î³×³ñÇ µ³ÏáõÙ:<br />
ܳËÝ³Ï³Ý ÏñÃáõÃÛáõÝÝ ëï³ó»É<br />
¿ ÍÝݹ³í³ÛñÇ ÍË³Ï³Ý ¹åñáóáõÙ,<br />
³å³ ëáíáñ»É Üáñ ܳËÇ稳-<br />
ÝÇ Ñá·¨áñ ë»ÙÇݳñdzÛáõÙ: 1879–ÇÝ<br />
ÁݹáõÝí»É ¨ 1889–ÇÝ µ³ñÓñ ³é³ç³-<br />
¹ÇÙáõÃÛ³Ùµ ³í³ñï»É ¿ ¨áñ·Û³Ý<br />
Ö»Ù³ñ³ÝÁ: ºÕ»É ¿ ×»Ù³ñ³ÝÇ ³é³çÇÝ<br />
»ñ»ù ë³Ý»ñÇó, áñ Ó»éݳ¹ñí»É ¿<br />
ë³ñÏ³í³· ¨ áõËï»É ͳé³Û»É гÛ<br />
êáíáñ»É ¿ ȳÛåóÇ·Ç ÏáÝë»ñí³ïáñdzÛáõÙ,<br />
ÙÇ³Å³Ù³Ý³Ï Ñ»ï¨»É<br />
ï»ÕÇ Ñ³Ù³Éë³ñ³ÝÇ ³ëïí³Í³-<br />
µ³ÝáõÃÛ³Ý ¨ ÷ÇÉÇëá÷³ÛáõÃÛ³Ý<br />
ý³ÏáõÉï»ïÝ»ñÇ ¹³ëÁÝóóÝ»ñÇÝ<br />
(1889–1894):<br />
¾çÙdzÍÇÝ í»ñ³¹³éݳÉáõó Ñ»-<br />
ïá Ý߳ݳÏí»É ¿ ¨áñ·Û³Ý ×»Ù³ñ³-<br />
ÝÇ »ñ³ÅßïáõÃÛáõÝ ¨ Ð³Û »Ï»Õ»óáõ<br />
å³ïÙáõÃÛáõÝ ³é³ñϳݻñÇ ¹³ë³-<br />
Ëáë, ÙÇ³Å³Ù³Ý³Ï Õ»Ï³í³ñ»É ×»-<br />
Ù³ñ³ÝÇ »ñ·ã³ËáõÙµÁ: 1895–Çó ͳé³Û»É<br />
¿ Üáñ ܳËÇ稳ÝÇ ê. ʳã<br />
í³ÝùáõÙ, ï³ñµ»ñ ³é³ñϳݻñ ¹³ë³í³Ý¹»É<br />
Ñá·¨áñ ë»ÙÇݳñdzÛáõÙ:<br />
1913–Ç ÑáõÝÇëÇ 20–ÇÝ Ó»éݳ¹ñí»É<br />
¿ ³µ»Õ³, ùÇã ³Ýó ëï³ó»É ݳ¨<br />
í³ñ¹³å»ï³Ï³Ý ãáñë ³ëïÇ׳Ý-<br />
Ý»ñÁ ¨ Ý߳ݳÏí»É Üáñ ܳËÇ稳ÝÇ<br />
¨ ´»ë³ñ³µÇ³ÛÇ Ã»ÙÇ ³é³çÝáñ¹³-<br />
43
Change language