Ամենայն Հայոց կաթողիկոսներ. հանրագիտարան
խմբագիր Պ. Հ. Հովհաննիսյան Հրատարակչություն՝ Ս. Էջմիածին Տարեթիվ՝ 2008 Գրքի մասին. Սույն հանրագիտարանը, լինելով Հայոց եկեղեցու պատմության յուրօրինակ արտահայտությունը, միաժամանակ հայոց պատմության համարժեք նկարագիրն է: Կաթողիկոսներից յուրաքանչյուրը, գտնվելով իր ժամանակի հասարակական-քաղաքական կյանքի, մշակույթի, գիտության և այլ բնագավառների ու իրադարձությունների կիզակետում, անշուշտ, կրել է դրանց որոշակի ազդեցությունը ու շատ դեպքերում էլ իր գործունեությամբ ուղղորդել և իր անձով է պայմանավորել պատմության այս կամ այն դրվագը: Մինչ այս հանրագիտարանի ստեղծումը Հայոց կաթողիկոսների կենսագրություններն արտացոլվել են երևելի արանց նվիրված բազմաթիվ հանրագիտական հրատարակություններում և բառարաններում:
խմբագիր Պ. Հ. Հովհաննիսյան
Հրատարակչություն՝ Ս. Էջմիածին
Տարեթիվ՝ 2008
Գրքի մասին. Սույն հանրագիտարանը, լինելով Հայոց եկեղեցու պատմության յուրօրինակ արտահայտությունը, միաժամանակ հայոց պատմության համարժեք նկարագիրն է: Կաթողիկոսներից յուրաքանչյուրը, գտնվելով իր ժամանակի հասարակական-քաղաքական կյանքի, մշակույթի, գիտության և այլ բնագավառների ու իրադարձությունների կիզակետում, անշուշտ, կրել է դրանց որոշակի ազդեցությունը ու շատ դեպքերում էլ իր գործունեությամբ ուղղորդել և իր անձով է պայմանավորել պատմության այս կամ այն դրվագը: Մինչ այս հանրագիտարանի ստեղծումը Հայոց կաթողիկոսների կենսագրություններն արտացոլվել են երևելի արանց նվիրված բազմաթիվ հանրագիտական հրատարակություններում և բառարաններում:
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
²ØºÜ²ÚÜ Ð²Úàò βÂàÔÆÎàêܺð<br />
íÇÝ í»ñ³Ýáñá·í³Í ß»ÝùÁ, µ³½Ù³å³ïÏ»É<br />
¿ ë³Ý»ñÇ ÃÇíÁ (120 Ñá·Ç):<br />
Üñ³ ç³Ýù»ñÇ ßÝáñÑÇí ú߳ϳÝÇ ê.<br />
Ø»ëñáå سßïáó »Ï»Õ»óáõÝ ÏÇó<br />
µ³óí»É ¿ ê. Ø»ëñáå سßïáóÇ ³Ýí³Ý<br />
¹åñ³ïáõÝÁ, áñÁ ßáõïáí ¹³ñ-<br />
Ó»É ¿ ·Çï³Ï³Ý ¨ Ùß³ÏáõóÛÇÝ Ï³ñ¨áñ<br />
Ï»ÝïñáÝ: 1997–Ç ³åñÇÉÇ 7–ÇÝ<br />
ϳï³ñ»É ¿ ºñ¨³ÝÇ ê. ñÇ·áñ Èáõë³íáñÇã<br />
سÛñ »Ï»Õ»óáõ ÑÇÙݳñÏ»-<br />
ùÁ:<br />
³Ñ³Ï³ÉáõÃÛ³Ý Ï³ñ× Å³Ù³-<br />
ݳϳѳïí³ÍáõÙ ³ñ»·ÇÝ ² ê³ñ-<br />
·ÇëÛ³Ý Ï³ÃáÕÇÏáëÁ Ñáíí³å»ï³-<br />
Ï³Ý ³Ûó»ÉáõÃÛáõÝÝ»ñ ¿ ϳï³ñ»É<br />
Ð³Û »Ï»Õ»óáõ ûٻñ, Ýáñ ó÷ ¿ ѳ-<br />
Õáñ¹»É سÛñ ²Ãáé ê. ¾çÙdzÍÝÇ ¿Ïáõ-<br />
Ù»ÝÇÏ ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³ÝÁ:<br />
³ñ»·ÇÝ ² ê³ñ·ÇëÛ³ÝÁ Ñ»ÕÇ-<br />
Ý³Ï ¿ ³ëïí³Í³µ³Ý³Ï³Ý, ѳ۳-<br />
·Çï³Ï³Ý, ÷ÇÉÇëá÷³Û³Ï³Ý, µ³ñá-<br />
Û³·Çï³Ï³Ý ¨ ·ñ³Ï³Ý µ³½áõÙ »ñ-<br />
ϳëÇñáõÃÛáõÝÝ»ñÇ: Üñ³ áñáß ³ß˳ïáõÃÛáõÝÝ»ñ<br />
ÙÇç³½·³ÛÇÝ É³ÛÝ ×³-<br />
ݳãáõÙ áõÝ»Ý ¨ ϳñ¨áñ Ý»ñ¹ñáõÙÝ»ñ<br />
»Ý ÁݹѳÝáõñ »Ï»Õ»ó³Ï³Ý å³ï-<br />
ÙáõÃÛ³Ý Ù»ç [§The concil of Chalcedon<br />
and the Armenian Church¦, London, 1965<br />
(áõÝ»ó»É ¿ ãáñë í»ñ³Ññ³ï³ñ³Ïáõ-<br />
ÃÛáõÝÝ»ñ): §The Armenian Church in<br />
Contemporary Times¦, New York, 1970 ¨<br />
³ÛÉÝ]:<br />
³ñ»·ÇÝ ² ê³ñ·ÇëÛ³ÝÁ »Õ»É ¿<br />
ÐÐ ² ³Ï³¹»ÙdzÛÇ å³ïí³íáñ ³Ý-<br />
¹³Ù, µ³½Ù³ÃÇí »ñÏñÝ»ñÇ Ñ³Ù³Éë³ñ³ÝÝ»ñÇ<br />
áõ ·Çï³Ï³Ý ÁÝÏ»ñáõ-<br />
ÃÛáõÝÝ»ñÇ ³Ý¹³Ù:<br />
γÃáÕÇÏáë³Ï³Ý ·³ÑÇÝ ³ñ»-<br />
·ÇÝ ² ê³ñ·ÇëÛ³ÝÇÝ Ñ³çáñ¹»É ³ñ»·ÇÝ<br />
´ Ü»ñëÇëÛ³ÝÁ:<br />
ºñÏ»ñ. г۳ëï³ÝÛ³Ûó »Ï»Õ»óÇÝ<br />
Çñ ͳé³Û³Ï³Ý Ï»ñåÇÝ Ù»ç, ²ÝÃÇÉdzë,<br />
1955 (³Ý·É»ñ»Ý): ÎáÙÇï³ë í³ñ¹³å»ï.<br />
Ñ³Û »ñ³ÅßïáõÃÛ³Ý ³é³ùÛ³ÉÁ, ²Ý-<br />
ÃÇÉdzë, 1969: Æñ³ÝÁ ¨ ѳۻñÁ, »Ññ³Ý,<br />
1971 (å³ñëÏ»ñ»Ý): ÊáñÑ» ¨ ÙïÇñ,<br />
²ÝÃÇÉdzë, 1985: Ð³Û Ù³ñ¹Á Ð³Û ·ÇñùÇÝ<br />
¹ÇÙ³ó, ²ÝÃÇÉdzë, 1990: ²ñÛ³Ý íϳ-<br />
ÛáõÃÛáõÝ, ê. ¾çÙdzÍÇÝ, 1995: гñáõÃÛáõÝ<br />
¨ ѳÛáõÃÛáõÝ, ê. ¾çÙdzÍÇÝ, 1997: ÀÝïñ³ÝÇ<br />
³ëáõÛÃÝ»ñÇ ¨ å³ï·³ÙÝ»ñÇ,<br />
ê. ¾çÙdzÍÇÝ, 1999: ...ºí ûñáñíáõÙ ¿ ݳíÁ<br />
³ÉÇùÝ»ñÇ íñ³, ÜÛáõ Úáñù, 1999<br />
(³Ý·É»ñ»Ý): гÛñ»ÝÇùÁ å³ïÏ»ñÝ ¿ ѳ-<br />
ÛáõÃÛ³Ý (ù³ñá½Ý»ñ), ê. ¾çÙdzÍÇÝ, 2000:<br />
ñ³Ï³ÝáõÃÛáõÝ. î³Ã¨ ³ñù»å.<br />
ê³ñ·ÇëÛ³Ý, ²Ù»Ý³ÛÝ Ð³Ûáó ϳÃáÕÇÏáë<br />
î. î. ³ñ»·ÇÝ ² ê³ñ·ÇëÛ³Ý, ï»°ë<br />
§Ü߳ݳíáñ ×»Ù³ñ³Ý³Ï³ÝÝ»ñ¦, åñ³Ï<br />
², ê. ¾çÙdzÍÇÝ, 2005:<br />
êîºö²Ü κðîàÔ<br />
²ðºÆÜ ´ ܺðêÆêÚ²Ü<br />
AٻݳÛÝ Ð³Ûáó ϳÃáÕÇÏáë<br />
1999–Çó: гçáñ¹»É ¿ ³ñ»·ÇÝ ²<br />
ê³ñ·ÇëÛ³ÝÇÝ:<br />
ÌÝí»É ¿ 1951–Ç û·áëïáëÇ<br />
21–ÇÝ ÐÐ ²ñÙ³íÇñÇ Ù³ñ½Ç àëÏ»-<br />
Ñ³ï ·ÛáõÕáõÙ:<br />
ܳËÝ³Ï³Ý ÏñÃáõÃÛáõÝÝ ëï³ó»É<br />
¿ ѳÛñ»ÝÇ ·ÛáõÕáõÙ: 1965–ÇÝ ÁÝ-<br />
¹áõÝí»É ¿ سÛñ ²Ãáé êáõñµ ¾çÙdzÍ-<br />
ÝÇ Ñá·¨áñ ×»Ù³ñ³Ý: 1970–Ç ¹»Ïï»Ùµ»ñÇ<br />
25–ÇÝ` êáõñµ êï»÷³Ýáë<br />
ݳ˳ë³ñÏ³í³·Ç ïáÝÇ ûñÁ, Ó»é-<br />
ݳ¹ñí»É ¿ ë³ñÏ³í³·: 1971–ÇÝ ·»-<br />
ñ³½³Ýó ³é³ç³¹ÇÙáõÃÛ³Ùµ ³í³ñï»É<br />
¿ Ñá·¨áñ ×»Ù³ñ³ÝÁ, Ý߳ݳÏí»É<br />
ï»ëãÇ û·Ý³Ï³Ý` ÙÇ³Å³Ù³Ý³Ï ¹³ë³í³Ý¹»Éáí<br />
§Üáñ Îï³Ï³ñ³Ý¦ ³-<br />
31
Change language