Ամենայն Հայոց կաթողիկոսներ. հանրագիտարան
խմբագիր Պ. Հ. Հովհաննիսյան Հրատարակչություն՝ Ս. Էջմիածին Տարեթիվ՝ 2008 Գրքի մասին. Սույն հանրագիտարանը, լինելով Հայոց եկեղեցու պատմության յուրօրինակ արտահայտությունը, միաժամանակ հայոց պատմության համարժեք նկարագիրն է: Կաթողիկոսներից յուրաքանչյուրը, գտնվելով իր ժամանակի հասարակական-քաղաքական կյանքի, մշակույթի, գիտության և այլ բնագավառների ու իրադարձությունների կիզակետում, անշուշտ, կրել է դրանց որոշակի ազդեցությունը ու շատ դեպքերում էլ իր գործունեությամբ ուղղորդել և իր անձով է պայմանավորել պատմության այս կամ այն դրվագը: Մինչ այս հանրագիտարանի ստեղծումը Հայոց կաթողիկոսների կենսագրություններն արտացոլվել են երևելի արանց նվիրված բազմաթիվ հանրագիտական հրատարակություններում և բառարաններում:
խմբագիր Պ. Հ. Հովհաննիսյան
Հրատարակչություն՝ Ս. Էջմիածին
Տարեթիվ՝ 2008
Գրքի մասին. Սույն հանրագիտարանը, լինելով Հայոց եկեղեցու պատմության յուրօրինակ արտահայտությունը, միաժամանակ հայոց պատմության համարժեք նկարագիրն է: Կաթողիկոսներից յուրաքանչյուրը, գտնվելով իր ժամանակի հասարակական-քաղաքական կյանքի, մշակույթի, գիտության և այլ բնագավառների ու իրադարձությունների կիզակետում, անշուշտ, կրել է դրանց որոշակի ազդեցությունը ու շատ դեպքերում էլ իր գործունեությամբ ուղղորդել և իր անձով է պայմանավորել պատմության այս կամ այն դրվագը: Մինչ այս հանրագիտարանի ստեղծումը Հայոց կաթողիկոսների կենսագրություններն արտացոլվել են երևելի արանց նվիրված բազմաթիվ հանրագիտական հրատարակություններում և բառարաններում:
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
²ØºÜ²ÚÜ Ð²Úàò βÂàÔÆÎàêܺð<br />
ܳñ»Ï³óáõÝ, ë³Ï³ÛÝ ³Û¹ åݹáõÙÁ<br />
÷³ëï³Ï³Ý ÑÇÙݳíáñáõÙ ãáõÝÇ:<br />
ê³ñ·Çë ² ꨳÝóáõ ѳÝÓݳñ³ñáõÃÛ³Ùµ<br />
¨ µ³ñÓñ Ñáí³Ý³íáñáõ-<br />
ÃÛ³Ùµ ¿ ·ñí»É êï»÷³Ýáë î³ñáÝ»-<br />
óáõ (²ëáÕÇÏ) îÇ»½»ñ³Ï³Ý å³ïÙáõ-<br />
ÃÛáõÝÁ, ËÙµ³·ñí»É ¨ ³ÙµáÕç³óí»É<br />
»Ý гÛëÙ³íáõñù, îáݳå³ï×³é ¨<br />
³ÝÓ³ñ³Ý (Ñá·¨áñ î³Õ³ñ³Ý) Åá-<br />
Õáí³ÍáõÝ»ñÁ: гÛáó ѳÛñ³å»ïÇ<br />
Ñáí³Ý³íáñáõÃÛáõÝÝ »Ý í³Û»É»É ݳ¨<br />
ųٳݳÏÇ Ñ³Û å³ïÙ³·ñáõÃÛ³Ý ¨<br />
³ëïí³Í³µ³Ý³Ï³Ý ÙïùÇ ³Ï³Ý³íáñ<br />
Ý»ñϳ۳óáõóÇãÝ»ñ 껵³ëïdz-<br />
ÛÇ (³ÛÝáõÑ»ï¨` àõéѳÛÇ) »åÇëÏáåáë<br />
àõËï³Ý»ëÁ, ÐáíѳÝÝ»ë î³ñáÝ»-<br />
óÇÝ (Îá½»éÝ), ϳÃáÕÇÏáë³ñ³ÝáõÙ<br />
·áñÍáÕ ê³ñ·Çë, îÇñ³Ý, ºÝáíù<br />
í³ñ¹³å»ïÝ»ñÁ, §ÛáÛÅ ÇÙ³ëïáõÝ<br />
µ³ÝÇõù¦ ñÇ·áñ í³ñ¹³å»ïÁ, ê³-<br />
Ùáõ»É γÙñç³Óáñ»óÇÝ, Ðáíë»÷<br />
ÐÝÓ³óÇÝ ¨ áõñÇßÝ»ñ, áñáÝó Ó»éùáí<br />
§µ³ñÓñ³Ý³Ûñ ÛáÛÅ »ÕçÇõñ »Ï»Õ»óõáÛ<br />
áõÕÕ³÷³é í³ñ¹³å»ïáõû³Ùµ¦:<br />
ê³ñ·Çë ² ꨳÝóáõ Ñáí³Ý³íáñã³Ï³Ý<br />
·áñÍáõÝ»áõÃÛáõÝÝ Çñ µ³ñ»-<br />
ñ³ñ ³½¹»óáõÃÛáõÝÝ ¿ ÃáÕ»É ÇÝãå»ë<br />
»Ï»Õ»ó³Ï³Ý Ý»ñùÇÝ ÏÛ³ÝùÁ ˳óñáÕ<br />
Ãáݹñ³Ï»óÇÝ»ñÇ ³Õ³Ý¹Ç ¹»Ù<br />
ÙÕíáÕ å³Ûù³ñÇ, ³ÛÝå»ë ¿É` Ð³Û »-<br />
ϻջóáõ ¹»Ù µÛáõ½³Ý¹³Ï³Ý »Ï»Õ»-<br />
óáõ ÏáÕÙÇó Ñ»ñÃ³Ï³Ý ³Ý·³Ù ³ëå³ñ»½<br />
Ý»ïí³Í ù³ÕÏ»¹áݳϳÝáõ-<br />
ÃÛ³Ý ßáõñç ͳí³Éí³Í ³ëïí³Í³-<br />
µ³Ý³Ï³Ý íÇ׳µ³ÝáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ÁÝ-<br />
óóùÇ íñ³:<br />
ê³ñ·Çë ² ꨳÝóáõ í»Ñ³å»ïáõ-<br />
ÃÛ³Ý ßñç³ÝÇ Ý߳ݳíáñ Çñ³¹³ñ-<br />
ÓáõÃÛáõÝÝ»ñÇó ¿ ²å³ÑáõÝÇù, سݳ-<br />
ݳÕÇ ¨ гñù ·³í³éÝ»ñáõ٠ѽáñ³óáÕ<br />
Ãáݹñ³Ï»óÇÝ»ñÇ ¹»Ù ÙÕíáÕ<br />
å³Ûù³ñÁ: ²Õ³Ý¹ÇÝ ³Ý¹ñ³¹³éݳ-<br />
Éáõ ³éÇÃÁ гñùÇ Ð³Ïáµ »åÇëÏáåáëÇ<br />
ÙÇ ù³ÝÇ Ï³ñ·³¹ñáõÃÛáõÝÝ»ñÝ<br />
¿ÇÝ, áñáÝù, §Ãáݹñ³Ï»óíáó ëÏÁ½-<br />
µáõÝùÝ»ñáõÝ Ñ»ï¨³ÝùÝ»ñÁ¦ ÉÇÝ»-<br />
Éáí, »Ï»Õ»óáõ ÏáÕÙÇó ¹Çï³ñÏí»É »Ý<br />
§Ñ³õ³ïáÛÝ Ù»ñáÛ Ý»ï³ÓÇ· ÉÇ-<br />
ݻɦ–áõ áñ³Ïáí: ³í³éÇ Ñ³í³ï³óÛ³É<br />
ѳٳÛÝùÇ å³é³ÏïÙ³ÝÁ<br />
í»ñç ï³Éáõ ¨ ÙÇáõÃÛáõÝÁ í»ñ³Ñ³ëï³ï»Éáõ<br />
³éáõÙáí î³ñáÝÇ ÅáÕáíÁ<br />
Ýå³ï³Ï³íñ»å ¹³ñÓ³í ¨ ϳñÇù<br />
½·³óí»ó ѳÛñ³å»ï³Ï³Ý ÙÇç³ÙïáõÃÛ³Ý:<br />
гñùÇ ËݹÇñÁ ˳ճÕáõ-<br />
ÃÛ³Ùµ ÉáõÍ»Éáõ Ýå³ï³Ïáí ê³ñ·Çë<br />
² ꨳÝóÇÝ Ð³Ïáµ »åÇëÏáåáëÇÝ<br />
Ññ³íÇñ»É ¿ Çñ Ùáï, µ³Ûó ѳÙá½í»-<br />
Éáí, áñ Çñ Ñáñ¹áñÝ»ñÝ ³Ýå³ï³ë-<br />
Ë³Ý »Ý ÙÝáõÙ, §³ñ¹³ñáõû³Ý ¹³ï³ëï³ÝÁ<br />
Ó»éù ³é³õ, Ç ù³Ñ³Ý³-<br />
Û³Ï³Ý Ï³ñ·¿Ý ÉáõÍ»³É, »õ ³Õáõ¿-<br />
ë³¹ñáßÙ Ï»ñå³ñ³Ýûù ˳ñ³Ý Û»-<br />
ñ»ëë Ýáó³ »¹»³É¦: ²å³·³ÛáõÙ<br />
ÝÙ³Ý ÙÇç³¹»å»ñÁ ϳÝ˳ñ·»É»Éáõ<br />
ÙÇïáõÙáí ϳÃáÕÇÏáëÝ Ç Éáõñ Ð³Û »-<br />
ϻջóáõ ѳÛï³ñ³ñ»É ¿, áñ ³Û¹<br />
Ï»ñå å»ïù ¿ í³ñí»É µáÉáñ §Û³Ýûñ¿Ý<br />
Ãáݹñ³Ï»óõáó¦ Ñ»ï: гϳ-<br />
Ãáݹñ³ÏÛ³Ý å³Ûù³ñÇÝ Ù»Í³å»ë û-<br />
ųݹ³Ï»É ¿ ݳ¨ Øáϳó ³ß˳ñÑÇ<br />
Î×³í³ í³ÝùÇ í³Ý³ÑáñÝ áõÕÕí³Í<br />
ñÇ·áñ ܳñ»Ï³óáõ ѳϳÃáݹñ³Ï-<br />
Û³Ý ¹³í³Ý³µ³Ý³Ï³Ý ÃáõÕÃÁ: ²ñ-<br />
ųݳÑÇß³ï³Ï Çñ³¹³ñÓáõÃÛáõÝÝ»-<br />
ñÇó ¿ Ý³¨ ÎáõÝÍÇÏ ³µ»Õ³ÛÇ ÏáÕÙÇó<br />
ջϳí³ñíáÕ Ø³Ý³Ý³Õ ·³í³éÇ<br />
γ߻ ¨ ²ÕÛáõë ·ÛáõÕ»ñÇ ³Õ³Ý¹³íáñ³Ï³Ý<br />
ѳٳÛÝùÝ»ñÇ ¹»Ù å³Ûù³ñÁ:<br />
ê³ñ·Çë ² ꨳÝóÇ Ï³ÃáÕÇÏáëÇ Ñ³-<br />
ϳ³Õ³Ý¹³íáñ³Ï³Ý Ó»éݳñÏáõÙ-<br />
Ý»ñÇ ³ñ¹ÛáõÝùÁ Ãáݹñ³Ï»óÇÝ»ñÇ<br />
ѳñϳ¹ñ³Ï³Ý ݳѳÝçÝ ¿ñ, áñ³Ýó<br />
·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý Ù³ëÇÝ Ñ»ï³·³ ÑÇ-<br />
213
Change language