Ամենայն Հայոց կաթողիկոսներ. հանրագիտարան
խմբագիր Պ. Հ. Հովհաննիսյան Հրատարակչություն՝ Ս. Էջմիածին Տարեթիվ՝ 2008 Գրքի մասին. Սույն հանրագիտարանը, լինելով Հայոց եկեղեցու պատմության յուրօրինակ արտահայտությունը, միաժամանակ հայոց պատմության համարժեք նկարագիրն է: Կաթողիկոսներից յուրաքանչյուրը, գտնվելով իր ժամանակի հասարակական-քաղաքական կյանքի, մշակույթի, գիտության և այլ բնագավառների ու իրադարձությունների կիզակետում, անշուշտ, կրել է դրանց որոշակի ազդեցությունը ու շատ դեպքերում էլ իր գործունեությամբ ուղղորդել և իր անձով է պայմանավորել պատմության այս կամ այն դրվագը: Մինչ այս հանրագիտարանի ստեղծումը Հայոց կաթողիկոսների կենսագրություններն արտացոլվել են երևելի արանց նվիրված բազմաթիվ հանրագիտական հրատարակություններում և բառարաններում:
խմբագիր Պ. Հ. Հովհաննիսյան
Հրատարակչություն՝ Ս. Էջմիածին
Տարեթիվ՝ 2008
Գրքի մասին. Սույն հանրագիտարանը, լինելով Հայոց եկեղեցու պատմության յուրօրինակ արտահայտությունը, միաժամանակ հայոց պատմության համարժեք նկարագիրն է: Կաթողիկոսներից յուրաքանչյուրը, գտնվելով իր ժամանակի հասարակական-քաղաքական կյանքի, մշակույթի, գիտության և այլ բնագավառների ու իրադարձությունների կիզակետում, անշուշտ, կրել է դրանց որոշակի ազդեցությունը ու շատ դեպքերում էլ իր գործունեությամբ ուղղորդել և իր անձով է պայմանավորել պատմության այս կամ այն դրվագը: Մինչ այս հանրագիտարանի ստեղծումը Հայոց կաթողիկոսների կենսագրություններն արտացոլվել են երևելի արանց նվիրված բազմաթիվ հանրագիտական հրատարակություններում և բառարաններում:
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
²ØºÜ²ÚÜ Ð²Úàò βÂàÔÆÎàêܺð<br />
Üñ³ ϳÃáÕÇÏáë ¹³éݳÉáõó<br />
ß³ï ã³Ýó³Í` µÛáõ½³Ý¹³Ï³Ý س-<br />
Ýáõ»É I ÎáÙÝ»Ýáë ϳÛëñÁ ¨ Îáëï³Ý¹ÝáõåáÉëÇ<br />
ØÇù³Û»É å³ïñdzñùÁ<br />
í»ñ³ñͳñÍáõÙ »Ý Å³Ù³Ý³Ï ³é<br />
Å³Ù³Ý³Ï ùñÇëïáÝÛ³ ³ß˳ñÑÁ<br />
Ñáõ½áÕ Ñ³ñóÁ` §»Ï»Õ»óÇÝ»ñÇ ÙÇáõ-<br />
ÃÛáõÝÁ¦:<br />
²Ûëï»Õ ¨ë »ñ¨³ÏíáõÙ ¿ Ü»ñë»ë<br />
¸ ÞÝáñѳÉáõ ³ëïí³Í³µ³Ý³Ï³Ý<br />
ï³Õ³Ý¹Á: ´Ûáõ½³Ý¹³óÇÝ»ñÁ ÙÇáõ-<br />
ÃÛáõÝÁ ѳëϳÝáõÙ ¿ÇÝ áñå»ë µáÉáñ<br />
»Ï»Õ»óÇÝ»ñÇ Ñ³Ù³ï»ÕáõÙ ù³ÕÏ»-<br />
¹áÝ³Ï³Ý »Ï»Õ»óáõ Ñáí³Ýáõ Ý»ñùá:<br />
ØÇÝã¹»é Ü»ñë»ë ¸ ÞÝáñѳÉÇÝ Ï³ñ-<br />
ÍáõÙ ¿ñ, áñ øñÇëïáëÁ ãå»ïù ¿ ¹³é-<br />
ݳ §·ÉáñÙ³Ý »õ ·³ÛóÏÕáõû³Ý<br />
í¿Ù¦, ³ÛÉ` »ñÏáõ áñÙ»ñÁ ÙdzóÝáÕ<br />
³ÝÏÛáõݳù³ñ: ܳ ³é³í»É ɳÛݳ-<br />
ËáÑ ·áñÍáõÝ»áõÃÛáõÝ ¿ñ ͳí³ÉáõÙ,<br />
óáõÛó ï³ÉÇë µ³Ý³Ï³Ý ׳ݳå³ñÑ`<br />
»É³Ï»ï áõݻݳÉáí ³Ù»Ý ÙÇ »Ï»Õ»-<br />
óáõ ³í³Ý¹áõÛÃÝ»ñÇ ³½³ïáõÃÛ³Ý<br />
ëϽµáõÝùÁ: ²Û¹ ³í³Ý¹áõÛÃÝ»ñÝ ³ñ-<br />
13 - ²Ù»Ý³ÛÝ Ð³Ûáó γÃáÕÇÏáëÝ»ñ<br />
ѳٳñÑ»ÉÇ ã»Ý, áõëïÇ Ñ³Ù³Ó³ÛÝáõ-<br />
ÃÛáõÝ Ï³ñáÕ ¿ Ó»éù µ»ñí»É ÙdzÛÝ<br />
÷á˳¹³ñÓ ½ÇçáõÙÝ»ñÇ ×³Ý³å³ñ-<br />
Ñáí: øáõÛñ »Ï»Õ»óÇÝ»ñÇ µ³Å³ÝáõÙÁ<br />
ѳϳé³Ï ¿ ²ëïÍáõ ϳÙùÇÝ, ²í»-<br />
ï³ñ³ÝÇÝ: л勉µ³ñ ÙÇç»Ï»Õ»ó³-<br />
Ï³Ý Ñ³ñ³µ»ñáõÃÛáõÝÝ»ñáõÙ í×éáñáß<br />
ãåÇïÇ ÉÇÝ»Ý ¹³í³Ý³Ï³Ý áõ<br />
ÍÇë³Ï³Ý ï³ñµ»ñáõÃÛáõÝÝ»ñÁ, áñ<br />
ëå³éݳÉÇáñ»Ý Ù»Í ã»Ý: ØÇáõÃÛáõÝÝ<br />
áõ ·áñͳÏóáõÃÛáõÝÁ åÇïÇ Çñ³-<br />
·áñÍí»Ý ³í»ï³ñ³Ý³Ï³Ý á·áí:<br />
²Ûë ¨ ѳñ³ÏÇó ËݹÇñÝ»ñ<br />
ùÝݳñÏáÕ Çñ ݳٳÏÝ»ñáõÙ Ü»ñë»ë<br />
¸ ÞÝáñѳÉÇÝ Ïáõé ïñ³Ù³µ³Ýáõ-<br />
ÃÛ³Ùµ ÑÇÙݳíáñáõÙ ¿ñ Çñ ËáëùÁ:<br />
²Û¹ ùÝݳñÏáõÙ»ñÇ ³ñ¹ÛáõÝùÁ »Õ³Ý<br />
§Çñ Ëáëïáõ³Ýáõû³Ý ѳõ³ïáÛ<br />
г۳ëï³Ý»³Ûó »Ï»Õ»óõáÛ¦, §Ú³-<br />
Õ³·ë ³õ³Ý¹áõû³Ýó »Ï»Õ»óõáÛ¦<br />
ï»ë³Ï³Ý ³ß˳ïáõÃÛáõÝÝ»ñÁ: ²Û¹<br />
ËݹÇñÝ»ñÁ ݳ å³ñ½³µ³Ý»É ¿ ݳ¨<br />
áõëáõó³Ï³Ý ÙÇ ß³ñù »ñÏ»ñáõÙ<br />
(§Ð³õ³ïáí Ëáëïáí³ÝÇÙ¦, §´³Ý<br />
ѳõ³ïáÛ¦ ¨ ³ÛÉÝ):<br />
Ü»ñë»ë ¸ ÞÝáñѳÉáõ ѳÝ׳ñÇ<br />
ÏÝÇùÝ »Ý ÏñáõÙ ÙÇçݳ¹³ñÛ³Ý µáÉáñ<br />
ÍÇë³Ï³Ý Ù³ïÛ³ÝÝ»ñÁ. ¹ñ³Ýó ϳï³ñ»É³·áñÍÙ³ÝÁ<br />
ݳ Ýå³ëï»É ¿<br />
áñå»ë ³ëïí³Í³µ³Ý ¨ ³ñí»ëï³-<br />
·»ï: Üñ³ ß³ñ³Ï³ÝÝ»ñÝ áõ Ñá·¨áñ<br />
ÙÛáõë ëï»Õͳ·áñÍáõÃÛáõÝÝ»ñÁ ½³ñ-<br />
·³óÙ³Ý ÙÇ Ýáñ` ³í»ÉÇ µ³ñÓñ ³ëïÇ׳Ý<br />
µ³ñÓñ³óñ»óÇÝ Ñ³Û ÙÇçݳ-<br />
¹³ñÛ³Ý ³ñí»ëïÁ, û° ·ñ³Ï³Ýáõ-<br />
ÃÛáõÝÁ, û° »ñ³ÅßïáõÃÛáõÝÁ: Àݹ á-<br />
ñáõÙ, ݳ óñÙ³óñ»ó ݳ¨ ¹ñ³Ýó µáí³Ý¹³ÏáõÃÛáõÝÁ:<br />
1152–ÇÝ Ü»ñë»ë ÞÝáñѳÉÇÝ<br />
·ñ»ó §ÚÇëáõë àñ¹Ç¦ ù»ñÃí³ÍùÁ,<br />
áõñ ѳñ³ëíáõÙ ¿ÇÝ áõ »ñ·íáõÙ ÐÇÝ<br />
áõ Üáñ Îï³Ï³ñ³ÝÝ»ñÇ å³ïÙáõ-<br />
193
Change language